India-China News: મોદી સરકારના નિર્ણયને કારણે ચીનની વાટ લાગી ગઈ, ધડાધડ બંધ થઈ રહી છે ફેક્ટરીઓ, જાણો શું છે મામલો

Narendra Modi: ભારતમાં ઇયરબડ, નેક બેન્ડ અને સ્માર્ટવોચ (wearable items) જેવી પહેરી શકાય તેવી વસ્તુઓનું ઉત્પાદન ઝડપથી વધી રહ્યું છે. ભારતીય બ્રાન્ડ્સે દેશના વિયરેબલ માર્કેટનો 75% હિસ્સો કબજે કર્યો છે. આનાથી ચીનની એસેમ્બલી લાઇન પર ખરાબ અસર પડી છે. ત્યાંની ફેક્ટરીઓના ઓર્ડરમાં ભારે ઘટાડો થયો છે અને દેશમાં એક પછી એક અનેક ફેક્ટરીઓ બંધ થઈ રહી છે. 

ગયા વર્ષે ભારતમાં લગભગ રૂ. 8,000 કરોડની વિયેરેબલ્સ વસ્તુઓનું ઉત્પાદન થયું હતું. તેનું કારણ સરકારનો નિર્ણય છે. સરકારે સંપૂર્ણપણે તૈયાર પહેરી શકાય તેવી વસ્તુઓની આયાત પર 20 ટકા મૂળભૂત કસ્ટમ ડ્યુટી લાદી હતી. આ કારણે કંપનીઓએ ચીનથી આયાત કરવાને બદલે દેશમાં જ ઉત્પાદન કરવાનું શરૂ કર્યું. આજે ભારત વિશ્વના સૌથી મોટા વિયેરેબલ્સ  માર્કેટ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે.

નિષ્ણાતો કહે છે કે બોટ (Boat)અને ગિઝમોર  (Gizmore) જેવી બ્રાન્ડ્સ દેશમાં મોટાભાગની વિયેરેબલ્સ વસ્તુઓ બનાવે છે. આ કંપનીઓએ કોન્ટ્રાક્ટ આઇટમ ઉત્પાદકો ડિક્સન ટેક્નોલોજીસ (Dixon Technologies) અને ઓપ્ટીમસ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ (Optiemus Electronics) સાથે હાથ મિલાવ્યા છે. વિયેરેબલ્સ એસેમ્બલી ચીનથી ભારતમાં શિફ્ટ થઈ ગઈ છે. એટલા માટે ચીનની એસેમ્બલિંગ કંપનીઓ પાસે કોઈ કામ બાકી નથી. અગાઉ, અમે ત્યાંથી સંપૂર્ણપણે બિલ્ડ-અપ યુનિટ મેળવતા હતા. પરંતુ સરકારે વિયેરેબલ્સ પર ડ્યુટી લાદી હોવાથી, અમે તેને સેમી-નોક-ડાઉન સ્વરૂપમાં સોર્સ કરીએ છીએ અને તેને અહીં એસેમ્બલ કરીએ છીએ. આ જ કારણ છે કે ભારતમાં સપ્લાય કરતી કંપનીઓ પાસે કોઈ ઓર્ડર નથી.

સૌથી મોટું બજાર
IDC India (IDC India) અનુસાર, જાન્યુઆરી અને માર્ચ વચ્ચે, ગત વર્ષની સરખામણીમાં વિયેરેબલ્સની સ્થાનિક શિપમેન્ટમાં 81 ટકાનો વધારો થયો છે અને તે 25 મિલિયન યુનિટ સુધી પહોંચી ગયો છે. આ સાથે ભારત ચીનને પાછળ છોડીને વિશ્વમાં વિયેરેબલ્સ માટેનું સૌથી મોટું બજાર બની ગયું છે. બેઇજિંગમાં શિપમેન્ટ 4 ટકા ઘટીને 24.7 મિલિયન યુનિટ થયું છે. IDC ઇન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, 2023માં ભારતીય શિપમેન્ટ 131 મિલિયન સુધી પહોંચી શકે છે, જે ગયા વર્ષે 100 મિલિયન હતું. જોકે ભારતીય કંપનીઓ હજુ પણ પાર્ટસ માટે મોટાભાગે ચીની કંપનીઓ પર નિર્ભર છે.

દેશના સ્માર્ટફોન માર્કેટમાં ચાઈનીઝ કંપનીઓનું વર્ચસ્વ છે પરંતુ વિયેરેબલ્સ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં સ્થિતિ અલગ છે. તેમાં બોટ, નોઈઝ અને ફાયરબોલ્ટ જેવી ભારતીય કંપનીઓનું વર્ચસ્વ છે. વોલ્યુમની દ્રષ્ટિએ દેશના 75 ટકા બજાર પર સ્થાનિક કંપનીઓનું વર્ચસ્વ છે. 2022 ના અંત સુધીમાં દેશમાં વેચાતા વિયેરેબલ્સમાંથી 40 ટકા દેશમાં જ બનાવવામાં આવ્યા હતા. હાલમાં આ આંકડો 65 ટકા પર પહોંચી ગયો છે અને આ વર્ષના અંત સુધીમાં તે 80 ટકા સુધી પહોંચવાની આશા છે. દેશમાં 75 ટકા ઓડિયો પ્રોડક્ટ્સ અને 95 ટકા સ્માર્ટવોચ બનાવવામાં આવી રહી છે. ગયા વર્ષે આ આંકડો 20-25 ટકા હતો. સ્થિતિ એવી બની છે કે ચીનની ફેક્ટરીઓમાં કામ અડધું રહી ગયું છે.

સરકારનો નિર્ણય
વિયેરેબલ્સનો વપરાશ ભારતમાં છેલ્લા દોઢ વર્ષમાં સૌથી વધુ છે. એટલા માટે કંપનીઓએ મેન્યુફેક્ચરિંગ ભારતમાં શિફ્ટ કર્યું છે. આ જ કારણ છે કે ચીનની ફેક્ટરીઓમાં કોઈ કામ બાકી નથી અને ઘણી બંધ થઈ ગઈ છે. બોટ ભારતમાં સાતથી આઠ ભાગીદારો સાથે કામ કરી રહી છે. તેમાં ડિક્સન અને વીવીડીએન ટેક્નોલોજીનો સમાવેશ થાય છે. ચીનમાં, કંપની સિમ્ફની, મિનામી અને અન્ય છ કંપનીઓ સાથે કામ કરી રહી છે.

સરકારે એપ્રિલ 2022માં ફેઝ્ડ મેન્યુફેક્ચરિંગ પ્રોગ્રામ Phased Manufacturing Programme (PMP) ની સૂચના આપી હતી. ત્યારથી, દેશમાં વિયેરેબલ્સ વસ્તુઓના ઉત્પાદનને વેગ મળ્યો છે. નાણાકીય વર્ષ 2023માં ભારતે રૂ. 8,000 કરોડના વિયેરેબલ્સ બનાવ્યા હતા, જ્યારે અગાઉના વર્ષમાં આ આંકડો ઘણો ઓછો હતો. સરકારે એપ્રિલ 2023 થી CBU આયાત પર 20 ટકા મૂળભૂત કસ્ટમ ડ્યુટી લાદી હતી. નિષ્ણાતો કહે છે કે સ્થાનિક એસેમ્બલી વધારીને નીચી સરેરાશ વેચાણ કિંમત (ASP) જાળવી રાખવામાં આવી રહી છે. ITC કહે છે કે આ વર્ષના અંત સુધીમાં ASP ઘટીને $23 થી $25 થઈ શકે છે, જે ગયા વર્ષે $25 હતી.