ଏହି ମନ୍ଦିରରୁ ପ୍ରେରିତ ସଂସଦ ଭବନର ଡିଜାଇନ୍

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଏହାର ପର୍ବ ଏବଂ ମନ୍ଦିର ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ | ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଭାରତର ଏକ ରାଜ୍ୟ। ଏହା ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ନିଜର ଧାର୍ମିକ ତଥା ରାଜନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ଭାରତୀୟ ଇତିହାସରେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ବହୁତ ଅବଦାନ ରହିଛି। ଏହି ରାଜ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ଚମତ୍କାରତା ଅଛି ଯାହା ଅଧିକାଂଶ ଲୋକଙ୍କୁ ଅଜଣା ଥିବ। ଭାରତରେ ଥିବା ୪ଟି ଯୋଗିନୀ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ମୋରେନା ଜିଲ୍ଲାର ମିଟାୱାଲି ଗ୍ରାମରେ ଅବସ୍ଥିତ। 

କୁହାଯାଏ ଯେ, ଭାରତୀୟ ସଂସଦର ଡିଜାଇନ୍ ପଛରେ ଏହି ଚଉଷଠି ଯୋଗିନୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରେରଣା ରହିଛି। ବ୍ରିଟିଶ ଆର୍କିଟେକ୍ ସାର୍ ଏଡୱିନ୍ ଲୁଟିନ୍ସ (Sir Edwin Lutyens) ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ଭାରତୀୟ ସଂସଦ ଡିଜାଇନ୍ ଏହି ମନ୍ଦିରର ଡିଜାଇନର ଏକ ନକଲ ଅଟେ। ସ୍ୱାଧୀନତାର ୨୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ୧୯୨୭ ମସିହାରେ ଭାରତୀୟ ସଂସଦ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଭବନକୁ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରଶଂସିତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା ବିଶ୍ୱର ସ୍ଥାପତ୍ୟର ସବୁଠାରୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ତେବେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଚଉଷଠି ଯୋଗିନୀ ମନ୍ଦିରରୁ ଏହାର ଡିଜାଇନ କପି କରାଯାଇଥିବା କୌଣସି ପ୍ରମାଣ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ମିଳିନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଉଭୟର ଡିଜାଇନ ପ୍ରାୟ ମେଳ ଖାଉଛି।

ଚଉଷଠି ଯୋଗିନୀ ମନ୍ଦିର (Chausath Yogini Temple) ଭଗବାନ ଶିବ (Lord Shiv) ଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ। ମନ୍ଦିରର ଚତୁର୍ପାଶ୍ୱରେ ୬୪ଟି ଶକ୍ତିଙ୍କ ମୁର୍ତ୍ତି ଅଛି। ସେମାନେ ନଗରର ସୁରକ୍ଷା କରନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି। ଏହି ଗୌରବମୟ ମନ୍ଦିର ୧୦୫୫ରୁ ୧୦୭୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ କାଲଚୁରୀ ରାଜବଂଶର ରାଜା ଦେବପାଳ (King Devapala) ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଗତି ଉପରେ ଆଧାର କରି ମନ୍ଦିରକୁ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ତନ୍ତ୍ର ବିଦ୍ୟା, ଜ୍ୟୋତିଷ, ଗଣିତ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ଚଉଷଠି ଯୋଗିନୀ ମନ୍ଦିରର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା।

ସମୟ ସହିତ ମନ୍ଦିର ନିଜର ଗୌରବ ହରାଇଛି, ତଥାପି ଏହାର ଚମତ୍କାର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଏବଂ ଐତିହାସିକ ମହତ୍ତ୍ୱ ଦ୍ୱାରା ଏବେ ବି ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରୁଚଛି। ଏହି ମନ୍ଦିର ଉଚ୍ଚତା ପ୍ରୟା 300 ଫୁଟ ଓ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ୧୭୦ ଫୁଟ ଥିଲା। ଏଠାରେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା ଅନ୍ୟ ୬୪ ଯୋଗିନୀ ବା ଶକ୍ତି ସହିତ ବାସ କରନ୍ତି। ଭାରତ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଯୋଗୀମାନେ ଦେବୀଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ରୂପ ଅଟନ୍ତି। ଯଦିଓ ମନ୍ଦିରଟି ଆଂଶିକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛି, ତଥାପି ଏହା ଜବଲପୁରରେ ଶାସନ କରୁଥିବା ପ୍ରାଚୀନ ରାଜବଂଶ ବିଷୟରେ ଅନେକ କାହାଣୀ କହେ।