Baldev Singh Death Anniversary: ਕੌਣ ਸੀ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ, ਜਾਣੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਦਿਲਚਸਪ ਤੱਥ

Sardar Baldev Singh: ​​ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ।

Baldev Singh Death Anniversary: ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 11 ਜੁਲਾਈ 1902 ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਦੇ ਰੋਪੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਧੁੰਮਾਣਾ ​​ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਸਰ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਠੇਕੇਦਾਰ ਸਨ ਜੋ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟੀਲ ਵਪਾਰੀ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅੰਬਾਲਾ ਅਤੇ ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਸਟੀਲ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

Political Career 
ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ ਅਤੇ ਉੱਘੇ ਸਿੱਖ ਆਗੂ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਭਰ ਗੁਰੂ ਮੰਨਦਿਆਂ ਅਕਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। 1937 ਵਿੱਚ, ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅੰਬਾਲਾ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬਾਈ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੀ ਚੋਣ ਲੜੀ ਅਤੇ ਜਿੱਤੀ। 1942 ਦੀਆਂ ਸੂਬਾਈ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅਕਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਯੂਨੀਅਨ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਵਿਚਕਾਰ ਗੱਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।

Cripps Mission and World War II
ਜਦੋਂ ਕ੍ਰਿਪਸ ਮਿਸ਼ਨ 1942 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਆਇਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਾਰਤਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਪਾਰਟੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਮਿਸ਼ਨ ਕੋਈ ਵੀ ਤਰੱਕੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿੱਖ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਸਿੰਘ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ Unionist Party ਦੇ ਆਗੂ ਸਰ ਸਿਕੰਦਰ ਹਯਾਤ ਖਾਨ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1942 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੂਬਾਈ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਗਿਆ।

Defence Minister
ਭਾਰਤ 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸਨ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲਭ ਭਾਈ ਪਟੇਲ ਦੇ ਨਾਲ, ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਪਨਾਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ।

Later Life and Death 
1952 ਵਿੱਚ, ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਨਹਿਰੂ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸਿੱਖ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਆਸੀ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਲੰਬੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੀ 1961 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਸਰਜੀਤ ਸਿੰਘ (1927-1993 ਈ.) ਅਤੇ ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਛੱਡ ਗਏ। ਸਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸਹਿਕਾਰਤਾ ਮੰਤਰੀ ਸਨ।