ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ ತಯಾರಿಸಲು ತಗಲುವ ವೆಚ್ಚ ಎಷ್ಟು ಗೊತ್ತಾ?

GK Question: ಒಂದು ರೂಪಾಯಿಯ ನಾಣ್ಯಗಳ ಮುದ್ರಣವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ನಿಲ್ಲಿಸಲಿದೆ ಎಂಬ ಊಹಾಪೋಹಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಜನ ಮೂಲ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ ತಯಾರಿಸಲು ಎಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಚಿಂತನೆಗೆ ಬಿದ್ದಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ವೆಚ್ಚವು ನಾಣ್ಯದ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಅಂತಹ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಾಣ್ಯದ ಗಾತ್ರ ದೊಡ್ಡದಾಗಿತ್ತು.. ಆದರೆ ಈಗ ಅನೇಕ ನಾಣ್ಯಗಳು ಚಿಕ್ಕ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿವೆ.  ಪ್ರಸ್ತುತ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿಯ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಅದರ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಮಾಡಾಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.. 

ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ ತಯಾರಿಸಲು 1.11 ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ. 1992ರಿಂದ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ ತಯಾರಿಕೆ ವೆಚ್ಚದ ಕುರಿತು 2018ರಲ್ಲಿ ವರದಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿರುವ ಆರ್ ಬಿಐ, ಇದರ ಬೆಲೆ ರೂ.1.11 ಪೈಸೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ 1 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಸ್ಟೇನ್‌ಲೆಸ್ ಸ್ಟೀಲ್‌ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು 21.93 ಮಿಮೀ ತ್ರಿಜ್ಯ, 1.45 ಮಿಮೀ ದಪ್ಪ ಮತ್ತು 3.76 ಗ್ರಾಂ ತೂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಂದು ರೂಪಾಯಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇತರೆ ನಾಣ್ಯಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ರೂ.2 ನಾಣ್ಯ ತಯಾರಿಸಲು ರೂ.1.28, ರೂ.5 ನಾಣ್ಯ ತಯಾರಿಸಲು ರೂ.3.69 ಮತ್ತು ರೂ.10 ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲು ರೂ.5.54 ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ 1 ರೂಪಾಯಿ ಮಾಡಲು 1.11 ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆರ್‌ಬಿಐ ಹೇಳಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ-"ಮಫ್ತಿ ಚಿತ್ರದ ಪ್ರೀಕ್ವೆಲ್ ‘ಭೈರತಿ ರಣಗಲ್’ ನ ಸೀಕ್ವೇಲ್ ಕೂಡ ಬರುತ್ತದೆ": ಶಿವರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್‌

ಈ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಟಂಕಸಾಲೆ (ಐಜಿಎಂ) ಮುದ್ರಿಸಿದೆ. ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮಿಂಟ್ ಈ ನಾಣ್ಯದ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಮುಂಬೈ ಮಿಂಟ್ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಲಿಲ್ಲ. ಮುಂಬೈ ಮಿಂಟ್ ಆರ್‌ಟಿಐ ಕಾಯಿದೆ 2005 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 8(1)(ಡಿ) ಪ್ರಕಾರ, ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ, 2018 ರಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ ವೆಚ್ಚದ ವಿವರಗಳು ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮಿಂಟ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ. ಕೇಂದ್ರದ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ 2015-16ರಲ್ಲಿ 215.1 ಕೋಟಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, 2016-17ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 220.1 ಕೋಟಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ಮುದ್ರಿಸಲು ಎಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, 2018 ರಿಂದ 2024 ರವರೆಗೆ, ಹಣದುಬ್ಬರವು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ಬೆಲೆಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯಗಳ ತಯಾರಿಕಾ ವೆಚ್ಚವೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅದನ್ನು ಮುದ್ರಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ ಎಂದು ವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ-"ನಾನು ಖಂಡಿತ ಎರಡನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತೇನೆ.. ನನಗೆ ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನ ಬೇಕು.." ಪವರ್‌ ಸ್ಟಾರ್‌ ಪತ್ನಿಯ ಸೆನ್ಸೇಷನಲ್‌ ಕಾಮೆಂಟ್!!‌