આળસુનો પીર! 300 લગ્ન કર્યા, અંગ્રેજો પકડવા આવ્યા તો ભાગવા માટે જૂતા પહેરાવનાર નોકરની રાહ જોઈ બેસી રહ્યો

Nawab Wajid Ali Shah: અવધના નવાબ વાજિદ અલી શાહ સાથે જોડાયેલી એવી ઘણી વાતો છે,  નવાબ વાજિદ અલી શાહ અવારનવાર તેમના દરબારમાં સંગીતના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરતા હતા અને તેમને 'ઠુમરી' સંગીત શૈલીના પિતા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કથક નૃત્યની સાથે ઠુમરી પણ ગાવામાં આવી હતી. સંગીતને લઈને નવાઝ વાજિદ અલી શાહની ઘણી વાતો છે. તેમણે ઘણી ઠુમરિયાઓ રચી, પરંતુ એક વાર્તા ખૂબ પ્રખ્યાત છે. નવાબ પણ તેમના દરબારમાં હોળી ઉજવતા હતા. તેમણે તેમના શાસન દરમિયાન ઘણા રાગ, નઝમ અને ગઝલની રચના કરી.

અંગ્રેજોએ અવધ પર કબજો કર્યો અને નવાબને હાંકી કાઢ્યો
જ્યારે અંગ્રેજોએ અવધ પર કબજો કર્યો ત્યારે તેમણે નવાબ વાજિદને દેશમાંથી હાંકી કાઢવાનો નિર્ણય કર્યો. એવું કહેવાય છે કે જ્યારે નવાબ વાજિદ તેમના રજવાડાને અલવિદા કહી રહ્યા હતા ત્યારે તેમણે ઠુમરી "બાબુલ મોરા નૈહર છૂટો જાય" ગાઈ હતી. તે આશાવાદી હતા કે તે તેઓ સમજાવવામાં સફળ રહેશે કે તેમના રાજ્યનું જોડાણ ખોટું અને અન્યાયી હતું અને તેમને અવધમાં પાછા બોલાવવામાં આવશે. લંડનમાં જ્યારે આ અંગેની ચર્ચા ચાલી રહી હતી, ત્યારે 1857માં પ્રથમ સ્વતંત્રતા યુદ્ધ ફાટી નીકળ્યું અને બ્રિટિશરોએ શાહને ફોર્ટ વિલિયમની અંદરના એમહર્સ્ટ હાઉસમાં 26 મહિના માટે નજરકેદમાં રાખ્યા.

ત્યાંથી નવાબ વાજિદ કોલકાતા ગયા
તેમની મુક્તિ પછી નવાબ વાજિદ અલી શાહે કોલકાતામાં રહેવાનું નક્કી કર્યું અને મેટિયાબુર્જ પસંદ કર્યું કારણ કે હુગલી નદીની ગર્જના તેમને લખનૌમાં ગોમતીની યાદ અપાવે છે અને તેમના તૂટેલા હૃદયને થોડી રાહત મળી. આ જાણીને તેમના હજારો વફાદાર કોલકાતા ગયા. તેમની પ્રતિભા અને કલાત્મક સ્વભાવે તેમને ટૂંકા ગાળામાં એક અનોખું શહેર બનાવવામાં સફળતાપૂર્વક મદદ કરી, જે રાજવીઓ અને ખાનદાનીઓની જાળથી ભરપૂર મિની-લખનૌમાં પરિવર્તિત થઈ ગયું. નવાબ અલી શાહ 31 વર્ષ સુધી કોલકાતામાં રહ્યા અને આ મહાનગર પર અમીટ છાપ છોડી જે આજે પણ જીવંત છે.

નવાબની 300 પત્નીઓ હતી, જેમાંથી કેટલીકના છૂટાછેડા પણ થઈ ગયા હતા.
તે ખૂબ જ આળસુ નવાબ કહેવાતો અને તેને પોતાના તિજોરીની જરા પણ ચિંતા ન હતી. તે એટલો આળસુ હતો કે જ્યારે ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીના સૈનિકો તેની ધરપકડ કરવા આવ્યા ત્યારે તે કોઈ નોકર તેને પગરખા પહેરાવા આવે તેની રાહ જોતો બેસી રહ્યો હતો. તેઓ તેમના આનંદી સ્વભાવ માટે જાણીતા હતા. કહેવાય છે કે નવાબ વાજિદ અલીને 300 પત્નીઓ હતી અને હુગલીના મટિયાબુર્જમાં રહેતા તેમણે એક સાથે 27 પત્નીઓને તલાક આપી દીધા હતા.