2500 વર્ષ પહેલાં ભૂકંપે બદલ્યો હતો ગંગા નદીનો રૂટ, ફરી આવી શકે છે એવી તબાહી!

અભ્યાસ મુજબ નદીના પ્રવાહમાં આ ધોવાણ કોઈ મોટી ઘટનાનો સંકેત આપે છે. આના કારણે નવી નદી નાળા બની હતી અને પહેલાની નદી પાછળ રહી ગઈ હતી, વૈજ્ઞાનિકો તેની પાછળનું કારણ સિસ્મિક પ્રવૃત્તિને ગણાવે છે. (તસવીરઃ ESA)

નેધરલેન્ડની વેગેનિન્જેન યુનિવર્સિટીના ક્વોટરનરી જીઓક્રોનોલોજિસ્ટ લિઝ ચેમ્બરલિન કહે છે, 'અગાઉ એ વાતની પુષ્ટિ કરવામાં આવી ન હતી કે ભૂકંપ ડેલ્ટામાં ધોવાણનું કારણ બની શકે છે, ખાસ કરીને ગંગા જેવી વિશાળ નદી માટે.' (ફોટોઃ નાસા)

શક્ય છે કે મોટા ધરતીકંપને કારણે નદી પ્રણાલીના માર્ગમાં ધરતીકંપની સ્થિતિ સર્જાઈ હોય. અગાઉના અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે આવી ઘટનાની સીધી અસર આ વિસ્તારમાં રહેતા 14 કરોડ લોકો પર પડી શકે છે.

ગંગાના મૂળ પ્રવાહનું નામ ભાગીરથી છે. તે ગોમુખના ગંગોત્રી ગ્લેશિયરમાંથી નીકળે છે. ઘણા નાના પ્રવાહો ગંગાના મુખ્ય સ્ત્રોત છે, જેમાં અલકનંદા, ધૌલીગંગા, પિંડાર, મંદાકિની અને ભીલંગનાનો સમાવેશ થાય છે. દેવપ્રયાગ ખાતે, અલકનંદા ભાગીરથીને મળે છે, જેના પછી નદીનું નામ ગંગા પડ્યું.  

બંગાળની ખાડીમાં પડતા પહેલા તે 2,525 કિલોમીટરનું અંતર કાપે છે. આ પ્રવાસ દરમિયાન તે ઘણી ઉપનદીઓને મળે છે. ગંગા ભારતના ઉત્તરાખંડ, ઉત્તર પ્રદેશ, બિહાર, ઝારખંડ, છત્તીસગઢ, હિમાચલ પ્રદેશ અને પશ્ચિમ બંગાળના રાજ્યોમાંથી પસાર થાય છે.