ગાડી ઠોકી હવે નુક્સાનના પૈસા તાત્કાલિક કાઢ! એક્સિડન્ટ બાદ શું વસૂલી શકો છો ડેમેજ કોસ્ટ, જાણી લો શું કહે છે કાયદો

નવી દિલ્હીઃ આજકાલ રોડ પર વાહનો અને અકસ્માતો બંનેનું પ્રમાણ વધી રહ્યું છે. મહાનગરોમાં રસ્તાઓ પર ફ્લાયઓવર પર ફ્લાયઓવર બની રહ્યાં છે પરંતુ ભારે ભીડ અને ટ્રાફિકને કારણે વાહનો વચ્ચે નાની-મોટી ટક્કર સામાન્ય બાબત બની ગઈ છે. જો કે લોકો વચ્ચે અથડામણ અને ઝપાઝપી આ કેસમાં વધુ સામાન્ય છે. ઘણીવાર એવું જોવા મળે છે કે રસ્તા પર ચાલતી વખતે બે વાહનો વચ્ચે ટક્કર થાય કે તરત જ જેના વાહનને વધુ નુકસાન થાય છે તે તરત જ વળતરની વાત કરીને ચર્ચા શરૂ કરી દે છે. ઘણી વખત મૌખિક યુદ્ધ એટલું વધી જાય છે કે તે શારીરિક હિંસા તરફ દોરી જાય છે.

આવા કિસ્સાઓ સામાન્ય રીતે રોડ પર દરરોજ જોવા મળે છે. માર્ગ અકસ્માત કે નાની અથડામણ વખતે તકરારનું સ્થળ પર સમાધાન કરવા માટે વળતર કે નુકસાની માંગવી કેટલી હદે યોગ્ય છે? જો આવા અકસ્માતો થાય છે તો બંને પક્ષો પાસે કાયદાકીય વિકલ્પો શું છે? આ સંબંધમાં અમે પોલીસ વિભાગના એક વરિષ્ઠ અધિકારી સાથે વાત કરી, જેમણે આવા મામલા સાથે જોડાયેલા ઘણા પાસાઓ વિશે જણાવ્યું.

અકસ્માત અંગે IPCમાં શું કલમો છે:
સૌથી પહેલા તો જાણી લો કે રોડ અકસ્માત અંગે કાયદો શું કહે છે. વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારી બી. આર. ઝૈદીએ કહ્યું કે કોઈપણ માર્ગ અકસ્માતના કિસ્સામાં ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 279 હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ કોઈપણ જાહેર માર્ગ પર ખોટી રીતે અથવા બેદરકારીથી વાહન ચલાવે જેનાથી માનવ જીવન અથવા અન્ય વ્યક્તિઓને ઈજા થવાની સંભાવના હોય તો તે આ કલમ હેઠળ શિક્ષાને પાત્ર થશે. આ કલમ હેઠળ છ મહિના સુધીની જેલ 1000 રૂપિયાનો દંડ અથવા બંનેની જોગવાઈ છે.

શું હું અકસ્માત સમયે સ્થળ પર જ વળતર લઈ શકું?
જ્યારે બી. આર. ઝૈદી સમજાવે છે કે, જો અકસ્માત બહુ મોટો ન હોય અને નુકસાન નજીવું હોય તો બંને પક્ષોની સંમતિથી આવા કેસમાં સમાધાન થઈ શકે છે. આવા કેસો કે જે કમ્પાઉન્ડેબલ ગુના (Compoundable Offence)  એટલે કે વાટાઘાટોપાત્ર બાબતો હોવાથી બંને પક્ષકારોની સંમતિથી નુકસાનની ભરપાઈ કરીને સ્થળ પર અથવા અન્ય જગ્યાએ સમાધાન કરી શકાય છે. આમાં પરસ્પર વ્યવહારોનો પણ સમાવેશ થાય છે.

રસ્તાની વચ્ચોવચ કોઈ દબાણ કરી શકે નહીંઃ
પરંતુ કોઈપણ વાટાઘાટોની બાબતમાં, કોઈપણ પક્ષને ગમે તેટલું નુકસાન થયું હોય, તે બીજા પક્ષ પર કોઈપણ પ્રકારનું દબાણ ન કરી શકે. આ સ્થિતિમાં તે ધમકાવી શકતો નથી કે ઝઘડો પણ કરી શકતો નથી. જો બંને પક્ષો પરસ્પર વાટાઘાટો દ્વારા મામલો ઉકેલે છે અને પરસ્પર વ્યવહાર કરવા તૈયાર છે, તો તેઓ આવા કરારમાં પ્રવેશી શકે છે.

રોડ રેજઃ
જો તમારા વાહનને નુકસાન થયું હોય પરંતુ હુમલો અથવા છેડતીના કિસ્સામાં તમારી સામે એફઆઈઆર પણ દાખલ થઈ શકે છે. પોલીસ અધિકારીઓ કહે છે કે, જો અકસ્માત દરમિયાન કોઈ પક્ષકાર દલીલ કરે છે અને તે અન્ય પક્ષને કોઈ રીતે ધમકાવે છે અથવા ઝપાઝપી કરે છે તો સામા પક્ષે પોલીસ પાસે જવું જોઈએ. જો કોઈ અકસ્માત પછી લડે છે તો તે IPCની કલમ હેઠળ આવે છે.

તમે હેલ્પલાઈન નંબરની મદદ લઈ શકો છો:
કોઈપણ અકસ્માતમાં જો કોઈ વ્યક્તિ ઘાયલ થાય અથવા ઝઘડા જેવી પરિસ્થિતિ થાય તો ગભરાશો નહીં, આ માટે રાજ્ય સરકાર એક હેલ્પલાઈન નંબર છે. આ દરમિયાન ઘાયલ વ્યક્તિને તાત્કાલિક તબીબી સંભાળ પૂરી પાડવી જોઈએ. આ કિસ્સામાં તમે એમ્બ્યુલન્સને પણ કૉલ કરી શકો છો અને ઘાયલ વ્યક્તિને તાત્કાલિક નજીકની હોસ્પિટલમાં લઈ જઈ શકો છો.

આ પણ ખાસ વાંચોઃ

મોટર વ્હીકલ એક્ટ અકસ્માતો પર શું કહે છેઃ
પી.એસ. રોડ સેફ્ટીના ડેપ્યુટી ટ્રાન્સપોર્ટ કમિશનર સત્યાર્થીનું કહેવું છે કે, કોઈપણ અકસ્માતના કિસ્સામાં આઈપીસીની કલમ 279 હેઠળ એફઆઈઆર નોંધવી જોઈએ. મોટર વ્હીકલ એક્ટમાં આ માટે કલમ 160ની જોગવાઈ છે. જે અંતર્ગત અકસ્માતમાં સામેલ વાહનની વિગતો આપવાની જવાબદારીનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ અંતર્ગત અકસ્માતમાં સામેલ વાહનની તપાસ કરવામાં આવે છે અને તમામ વિગતો રજીસ્ટ્રેશન ઓથોરિટી અથવા પોલીસ સ્ટેશનના ઈન્ચાર્જ અધિકારી દ્વારા એકત્રિત કરવામાં આવે છે.

જેની કારને નુકસાન થયું છે તેણે શું કરવું જોઈએ?
જે વ્યક્તિના વાહનને નુકસાન થયું છે, જો તેને લાગે છે કે અકસ્માત સામા પક્ષની બેદરકારીને કારણે થયો છે, તો તે કાનૂની પ્રક્રિયા પણ અપનાવી શકે છે. તે પોલીસમાં ફરિયાદ નોંધાવી શકે છે ત્યારબાદ પોલીસ સંબંધિત કલમો હેઠળ કેસ દાખલ કરી શકે છે. જ્યાં સુધી નુકસાનની વાત છે તેના માટે વીમા દાવાનો વિકલ્પ યોગ્ય છે.

આ પણ ખાસ વાંચોઃ