નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે લોન્ચ કરી ઇ-બિલ સિસ્ટમ, આ લોકોને થશે મોટો ફાયદો

નવી દિલ્હી: નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે નવી ઈલેક્ટ્રોનિક બિલ (ઈ-બિલ) પ્રોસેસિંગ સિસ્ટમ સરકારી વિભાગોના ઠેકેદારો અથવા સપ્લાયર્સને બાકી ચૂકવણીમાં કોઈપણ "ખાસ લાભ" મેળવવાનું બંધ થઇ જશે. બજેટમાં જાહેર કરાયેલ ઈ-બિલ સિસ્ટમ બુધવારે પ્રાયોગિક ધોરણે આઠ મંત્રાલયોમાં શરૂ કરવામાં આવી હતી.

તમામ સરકારી અને કેન્દ્રીય મંત્રાલયોમાં થશે લાગુ
આગામી નાણાકીય વર્ષમાં તેને તમામ કેન્દ્રીય મંત્રાલયો અને વિભાગોમાં લાગુ કરવામાં આવશે. આની મદદથી સરકારના કોન્ટ્રાક્ટરો અને સપ્લાયર્સ તેમના દાવાઓ ઓનલાઈન સબમિટ કરી શકશે. આ દાવાઓની પતાવટની પ્રક્રિયા પર પણ ઓનલાઈન દેખરેખ રાખી શકાય છે.

તબક્કાવાર રીતે, નવી સિસ્ટમ બિલની સબમિશન અને બેકએન્ડ પ્રક્રિયાની સમગ્ર પ્રક્રિયાને સંપૂર્ણપણે પેપરલેસ અને પારદર્શક બનાવશે. આમ, "ડિજિટલ ઈન્ડિયા"ના વિઝનને સાકાર કરવા અને વ્યવસાય કરવાની સરળતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ એક મોટું પગલું છે.

સિસ્ટમના ઉદ્દેશ્યો છે:

a) સરકારના તમામ વિક્રેતાઓ/સપ્લાયર્સને તેમના બિલો/દાવાઓ ગમે ત્યારે, ગમે ત્યાંથી સબમિટ કરવાની સગવડ પૂરી પાડો.

b) સપ્લાયર્સ અને સરકારી અધિકારીઓ વચ્ચે ભૌતિક ઇન્ટરફેસ દૂર કરો.

c) બીલ/દાવાઓની પ્રક્રિયામાં કાર્યક્ષમતા વધારવી.

d) “ફર્સ્ટ-ઈન-ફર્સ્ટ-આઉટ” (FIFO) પદ્ધતિ દ્વારા બિલની પ્રક્રિયામાં વિવેકાધિકાર ઘટાડવો

નવી લૉન્ચ થયેલી ઈ-બિલ સિસ્ટમ હેઠળ, વિક્રેતાઓ/સપ્લાયર્સ તેમના ઘરો/ઑફિસની સુવિધામાંથી કોઈપણ સમયે ડિજિટલ હસ્તાક્ષર દ્વારા તેમના બિલને સહાયક દસ્તાવેજો સાથે ઑનલાઇન અપલોડ કરી શકે છે. ડિજિટલ હસ્તાક્ષર ન ધરાવતા લોકો માટે આધારનો ઉપયોગ કરીને ઈ-સાઇનની સુવિધા પણ આપવામાં આવી છે. તેથી, સપ્લાયરોએ હવે આ હેતુ માટે સંબંધિત કચેરીઓની મુલાકાત લેવાની જરૂર રહેશે નહીં.

બેકએન્ડમાં પણ, પ્રાપ્ત થયેલ ઈલેક્ટ્રોનિક બિલની દરેક તબક્કે સત્તાવાળાઓ દ્વારા ડિજિટલ રીતે પ્રક્રિયા કરવામાં આવશે અને અંતે, ચુકવણીઓ વિક્રેતાના બેંક ખાતામાં ડિજિટલ રીતે જમા કરવામાં આવશે. વિક્રેતા/સપ્લાયર તેમના બિલની ઓનલાઈન પ્રક્રિયાની સ્થિતિને ટ્રેક કરી શકશે. આમ, નવી સિસ્ટમ સિસ્ટમમાં ઘણી કાર્યક્ષમતા અને પારદર્શિતા લાવશે અને તે ભારત સરકારનો મોટો નાગરિક કેન્દ્રિત નિર્ણય છે.

નાણા મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગમાં કંટ્રોલર જનરલ ઑફ એકાઉન્ટ્સની ઑફિસમાં પબ્લિક ફાઇનાન્શિયલ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ (PFMS) વિભાગ દ્વારા ઇ-બિલ સિસ્ટમ વિકસાવવામાં આવી છે. બિલની પ્રક્રિયા ફર્સ્ટ-ઈન-ફર્સ્ટ-આઉટ (FIFO) પદ્ધતિથી કરવામાં આવશે.

આ સિસ્ટમ શરૂઆતમાં નીચેના નવ મંત્રાલયો/વિભાગોના નીચેના નવ પગાર અને હિસાબી એકમોમાં શરૂ કરવામાં આવી છે:-

1) PAO ખાદ્ય પ્રક્રિયા ઉદ્યોગ મંત્રાલય

2) PAO, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ વિભાગ, કેમિકલ અને ફર્ટિલાઇઝર મંત્રાલય

3) PAO, વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ, વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી મંત્રાલય

4) PAO (CGA HQ), ખર્ચ વિભાગ, નાણા મંત્રાલય

5) PAO (PFMS વિભાગ), ખર્ચ વિભાગ, નાણા મંત્રાલય

6) PAO, નવી અને નવીનીકરણીય ઊર્જા મંત્રાલય

7) PAO (જનગણતરી), ગૃહ મંત્રાલય

8) PAO M/o સ્ટીલ

9) PAO (NIC), ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી મંત્રાલય

વેપાર કરવાની સરળતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને લાખો વિક્રેતાઓ/સપ્લાયરો માટે સગવડતા લાવવા ઉપરાંત, ઇ-બિલ સિસ્ટમ પર્યાવરણને અનુકૂળ હશે, જે વાર્ષિક કરોડો પેપર બિલ સબમિટ કરવાની જરૂરિયાતને દૂર કરશે અને આમ દર વર્ષે ટન પેપરની બચત કરશે. ઈ-બિલ સિસ્ટમમાં દસ્તાવેજોની પુનઃપ્રાપ્તિ અને મજબૂત ઓડિટ ટ્રેલ માટે વિસ્તૃત ડિજિટલ સ્ટોરેજ સુવિધા છે.

ચુકવણી પ્રક્રિયા પારદર્શક રહેશે
46મા સિવિલ એકાઉન્ટ્સ ડે પર એક કાર્યક્રમને સંબોધતા સીતારામને કહ્યું કે ઈ-બિલ સિસ્ટમ દરેક સ્તરે ડિજિટાઈઝેશન સુનિશ્ચિત કરશે અને ચુકવણી પ્રક્રિયા પારદર્શક રહેશે. તેમણે કહ્યું કે બાદમાં તેનો ઉપયોગ સરકારી વિભાગો સિવાય સિવિલ સેવાઓમાં પણ ઉપયોગ કરી શકાશે. 

આ લોકોને મોટો ફાયદો થશે
નિર્મલા સીતારમણના જણાવ્યા અનુસાર, પબ્લિક એકાઉન્ટ્સ ઓફિસરોએ એ સુનિશ્ચિત કર્યું છે કે સરકાર સાથે કામ કરતા સામાન્ય માણસને હવે લેણાંની ચુકવણી માટે સરકારી અધિકારીઓને મળવાની જરૂર નહીં પડે અને તેમને ચુકવણી માટે ઘણા મહિનાઓ સુધી રાહ જોવી પડશે નહીં.