ગાયનું દૂધ સારું કે ભેંસનું દૂધ? જાણો બંને દૂધમાં શું છે તફાવત, તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે કયું વધુ ફાયદાકારક?

Cow Milk Or Buffalo Milk: ગાયનું દૂધ (Cow Milk) હોય કે ભેંસનું દૂધ (Buffalo Milk) બંને સ્વાસ્થ્યપ્રદ અને શરીર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તમે ઘણીવાર ઘરના વડીલો પાસેથી સાંભળ્યું હશે કે જો તમને સારી ઊંઘ જોઈએ છે તો રાત્રે ભેંસનું દૂધ પીવો. જો કે, ખોયા, દહીં, ખીર, પાયસમ, મલાઈ, કુલ્ફી અને ઘી બનાવવા માટે ભેંસનું દૂધ વધુ સારું માનવામાં આવે છે. તેમાં કોઈ શંકા નથી કે દૂધ સૌથી વધુ પૌષ્ટિક છે. જો કોઈ વ્યક્તિ દરરોજ માત્ર એક ગ્લાસ દૂધ પીવે છે, તો તેના શરીરને જરૂરી તમામ પોષક તત્વો મળી રહે છે.

આ કેલ્શિયમનો શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત છે. જે મજબૂત હાડકા અને દાંત માટે જરૂરી છે. તબીબો તંદુરસ્ત અને ફિટ રહેવા માટે દરરોજ દૂધ પીવાની આપે છે, પરંતુ જ્યારે તમારે ગાય અને ભેંસના દૂધમાંથી એક પસંદ કરવાનું હોય, તો તમે કયું દૂધ પસંદ કરશો? બંને પ્રકારના દૂધમાં કેટલીક સારી અને કેટલીક ખરાબ બાબતો હોય છે. તો ચાલો જોઈએ કે શું બંને વચ્ચે કોઈ નોંધપાત્ર તફાવત છે?

પાણી
પાણી દરેક વ્યક્તિ માટે જરૂરી છે અને તેથી જો તમે તમારા શરીરમાં પાણીની માત્રા વધારવા માંગતા હોવ તો ગાયનું દૂધ પીવાનું શરૂ કરો. ગાયના દૂધમાં 90 ટકા પાણી હોય છે અને તે તમારા શરીરને હાઇડ્રેટ કરવા માટે યોગ્ય છે.

ચરબી
દૂધની સ્થિરતા માટે ચરબી જવાબદાર છે. ભેંસના દૂધ કરતાં ગાયના દૂધમાં ચરબીનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે. આ જ કારણ છે કે ભેંસનું દૂધ ગાયના દૂધ કરતાં ઘટ્ટ હોય છે. ગાયના દૂધમાં 3-4 ટકા ફેટ હોય છે, જ્યારે ભેંસના દૂધમાં 7-8 ટકા ફેટ હોય છે. ભેંસનું દૂધ પેટ માટે ભારે હોય છે, તેથી તેને પચવામાં સમય લાગે છે અને તેને પીધા પછી લાંબા સમય સુધી ભૂખ નથી લાગતી.

કેલરી
ભેંસના દૂધમાં વધુ કેલરી હોય છે કારણ કે તેમાં વધુ પ્રોટીન અને ચરબી હોય છે. એક કપ ભેંસના દૂધમાં 237 કેલરી હોય છે, જ્યારે એક કપ ગાયના દૂધમાં 148 કેલરી હોય છે.

પ્રોટીન
ગાયના દૂધની તુલનામાં, ભેંસના દૂધમાં 10-11 ટકા પ્રોટીન હોય છે. પ્રોટીનની માત્રા વધુ હોવાને કારણે નાના બાળકો અને વૃદ્ધોને ભેંસનું દૂધ ન આપવું જોઈએ.

કોલેસ્ટ્રોલ
આ બે પ્રકારના દૂધમાં કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ પણ અલગ-અલગ હોય છે. ભેંસના દૂધમાં કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે, તેથી જેઓ PCOD, હાઈ બ્લડ પ્રેશર, કિડનીની સમસ્યા અને સ્થૂળતાથી પીડિત છે તેમના માટે તે ખૂબ જ સારું સાબિત થાય છે.

કયા દૂધમાં સૌથી વધુ કેલ્શિયમ છે?
જો તમે ભેંસનું 250 મિલિગ્રામ દૂધ લો છો તો તેમાં કેલ્શિયમનું પ્રમાણ 412 મિલિગ્રામ કેલ્શિયમ હશે. તેમાં ફોસ્ફરસ, મેગ્નેશિયમ અને ક્લોરાઇડ પણ હોય છે. જે સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે. તેમાં જોવા મળતી ચરબી હાડકાં માટે ખૂબ જ સારી છે.

ગાયના દૂધમાં કેલ્શિયમનું પ્રમાણ
જો તમે એક કપ ગાયનું દૂધ લો તો તેમાં 305 મિલિગ્રામ કેલ્શિયમ હોય છે. જો તમે રોજ આ દૂધ પીઓ છો તો હાડકા સંબંધિત બીમારીઓ ઓછી થાય છે. તે કેલ્શિયમનો સારો સ્ત્રોત છે. તેમજ આ દૂધમાં પ્રોટીન, વિટામીન એ અને વિટામીન ડી પુષ્કળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે.

નિષ્કર્ષ
બંને પ્રકારનું દૂધ સ્વાસ્થ્ય માટે સારું માનવામાં આવે છે અને બંનેના પોતાના સ્વાસ્થ્ય લાભો છે. તેથી તમે શું પીવા માંગો છો તે તમારા પર નિર્ભર છે. તમારે ફક્ત એ વાતનું ધ્યાન રાખવું પડશે કે તમે રોજ દૂધ પીઓ. જો તમે રાત્રે શાંતિપૂર્ણ ઉંઘ ઈચ્છો છો તો ભેંસનું દૂધ પીવો, તેનાથી તમને સારી ઊંઘ આવશે. જો કે, ખોયા, દહીં, ખીર, પાયસમ, મલાઈ, કુલ્ફી અને ઘી બનાવવા માટે ભેંસનું દૂધ વધુ સારું માનવામાં આવે છે.