કેમિકલ વોરમાં પણ ઉપયોગી, ખાસ છે INS મોર્મુગાઓ, જાણો નામ પાછળની કહાની

સોળમી સદીમાં, પોર્ટુગીઝોએ ગોવાના ભાગમાં વસાહત શરૂ કરી. તિસવાડીના મધ્ય જિલ્લામાંથી તેમની કમાન્ડ સંભાળી લીધી જે હવે ઓલ્ડ ગોવા છે. તેમની દરિયાઈ સર્વોચ્ચતાને બચાવવા માટે, પોર્ટુગીઝોએ દરિયા કિનારે ટેકરીઓ પર કિલ્લાઓ બનાવ્યા. 1624 માં, તેણે મોર્મુગાવ બંદરની દેખરેખવાળી જમીન પર તેનું કિલ્લેબંધી શહેર બનાવવાનું શરૂ કર્યું.

પોર્ટુગીઝો પહેલા ગોવા પર શાસન કરનારા બીજાપુરના સુલતાનોએ આસાનીથી હાર ન માની. ઘણા હુમલા થયા. દરિયાઈ માર્ગે ડચ આવ્યા, જેમણે પોર્ટુગીઝ પાસેથી મોટાભાગની દરિયાકાંઠાની વસાહતો કબજે કરી લીધી. 1640 થી 1643 સુધી, ડચ લોકોએ મોર્મુગાવને કબજે કરવા માટે તેમના શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો કર્યા, પરંતુ આખરે તેમને ભગાડવામાં આવ્યા.

1683માં ગોવામાં પોર્ટુગીઝોને મરાઠાઓ તરફથી ગંભીર ખતરો હતો. સંભાજીએ અચાનક ઘેરો હટાવ્યો અને મુઘલ સમ્રાટ ઔરંગઝેબથી તેમના રાજ્યની રક્ષા કરવા દોડી ગયા ત્યારે લગભગ ચોક્કસ હાર ટળી હતી. તત્કાલિન પોર્ટુગીઝ શાસકને ભારતમાં પોર્ટુગીઝ હોલ્ડિંગ્સની રાજધાની મોર્મુગાવના પ્રચંડ કિલ્લામાં ખસેડવાની સલાહ આપવામાં આવી હતી.

'મોર્મુગાઓ' બંદર બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન ઓપરેશન ક્રીકનું કેન્દ્ર હતું. આ કામગીરીના ભાગ રૂપે, જર્મન વેપારી જહાજ એહરેનફેલ્સ પર બોમ્બમારો કરવામાં આવ્યો હતો, જે ગુપ્ત રીતે યુ-બોટમાં માહિતી પ્રસારિત કરી રહ્યું હતું. હવે તમને ખબર પડી જ હશે કે ગોવાના 'મોર્મુગાઓ' શા માટે ખાસ છે. મોરમુગાવ.. ગોવાનું સૌથી જૂનું બંદર પણ છે, જે આઝાદી પહેલા હંમેશા વિદેશી દળોની નજર હેઠળ હતું.

ગોવા મુક્તિ દિવસના અવસર પર ભારતીય નૌકાદળના બીજા સ્વદેશી વિનાશક યુદ્ધ જહાજ તરીકે ''મોર્મુગાઓ'યુદ્ધ જહાજને ગયા વર્ષે પ્રથમ વખત દરિયામાં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. તેની ટ્રાયલ પોર્ટુગીઝ શાસનથી ગોવાની આઝાદીના 60 વર્ષ પૂર્ણ થવાના અવસર પર કરવામાં આવી હતી.

'મોર્મુગાઓ'ની લંબાઈ 163 મીટર છે અને તે 17 મીટર પહોળી છે. તે પરમાણુ, જૈવિક અને રાસાયણિક યુદ્ધ પરિસ્થિતિઓમાં લડી શકે છે. ચાર શક્તિશાળી ગેસ ટર્બાઇન દ્વારા સંચાલિત, યુદ્ધ જહાજ દુશ્મન પર હુમલો કરવા માટે 30 માઇલથી વધુની ઝડપે વેગ આપી શકે છે. તેમાં અત્યાધુનિક શસ્ત્રો અને સેન્સર છે. તે આધુનિક સર્વેલન્સ રડાર ઉપરાંત સપાટીથી સપાટી અને સપાટીથી હવામાં મિસાઈલથી સજ્જ છે જે શસ્ત્ર પ્રણાલીઓને લક્ષ્ય ડેટા પ્રદાન કરે છે. ભારતીય નૌકાદળના યુદ્ધ જહાજ ડિઝાઇન બ્યુરો દ્વારા તેને સ્વદેશી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. યુદ્ધ જહાજનું નિર્માણ મઝાગોન ડોક શિપબિલ્ડર્સ લિમિટેડ દ્વારા કરવામાં આવ્યું છે.