PM Modi Bhutan Visit: બધા પ્રોટોકોલ તોડીને PM મોદીને વિદાય આપવા આવ્યાં ભૂતાનના સર્વેસર્વા, ચીનને ચમકારો!

પીએમ મોદીની આ મુલાકાત તાજેતરમાં જ ભારતની મુલાકાતે આવેલા ભૂટાનના પીએમના આમંત્રણ પર થઈ હતી. તેમણે ખાસ કરીને પીએમ મોદીને ચૂંટણી પહેલા ભૂટાનની મુલાકાત લેવા વિનંતી કરી હતી. ભૂતાનની તેમની મુલાકાત દરમિયાન, પીએમ અને લોકો સાથે, રાજા જિગ્મે ખેસર નામગ્યેલ વાંગચુકે પણ તેમનું ખૂબ જ ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કર્યું. આ દરમિયાન પીએમ મોદીને મહેલમાં બોલાવવામાં આવ્યા અને પરિવાર સાથે પરિચય કરાવ્યો.

ભૂતાનના રાજા જિગ્મે ખેસર નામગ્યેલ વાંગચુકે પણ તેમને તેમના મહેલમાં લંચ આપ્યું હતું. ઈતિહાસમાં આવું પહેલીવાર બન્યું હતું જ્યારે રાજાએ કોઈ વિદેશી મહેમાનને પોતાના મહેલમાં આમંત્રિત કર્યા હતા અને તેમને ભોજન પીરસ્યું હતું. પીએમ મોદીને આ વિશેષ સન્માન આપવા પાછળ એક મોટો સંદેશ છુપાયેલો હતો અને તે એ હતો કે ચીનની રણનીતિ સામે બંને દેશ એક સાથે ઉભા છે.

જ્યારથી શી જિનપિંગના નેતૃત્વમાં ભારત અને ભૂતાન વિરુદ્ધ વિસ્તારવાદી ચીનની સરહદી રણનીતિ વધી છે, ત્યારથી બંને દેશો વચ્ચે નિકટતા પણ વધી છે. ચીનનો ભારત સાથે લગભગ 4 હજાર કિલોમીટર લાંબી સરહદ પર વિવાદ છે. છેલ્લા 4 વર્ષથી પૂર્વી લદ્દાખમાં બંને દેશોના 50 હજાર સૈનિક ભારે સાધનો અને હથિયારો સાથે સામસામે ઉભા છે.

ચીન પણ જાણીજોઈને ભૂતાન સાથે પોતાનો વિવાદ વધારી રહ્યું છે. બંને વચ્ચેના વિવાદનું મુખ્ય કારણ ચુમ્બી ખીણ અને બે ઉત્તરીય વિસ્તારો, જાકરલુંગ અને પાસમલુંગ ખીણોની સાથે પશ્ચિમ સેક્ટરમાં 269 ચોરસ કિલોમીટરથી વધુ છે. આ સમગ્ર જમીન 495 ચોરસ કિલોમીટર છે, જેને ચીને ધીરે ધીરે પોતાના કબજામાં લઈ લીધું છે. આ સાથે તે ભૂટાનના ડોકલામ ટ્રાઈ જંકશનને પણ પોતાનું હોવાનો દાવો કરે છે.

જ્યારથી ચીને તેના પાડોશી દેશ તિબેટને પોતાના કબજામાં લીધું છે ત્યારથી ભૂટાનમાં તેના ઈરાદાઓને લઈને ડર છે. ચીન સાથે તેના રાજદ્વારી સંબંધો નથી. ભૂતાન ચીનને પણ ઓળખતું નથી. ભૂતાનના લોકોને ડર છે કે એક દિવસ ચીન તેમના પર હુમલો કરીને તિબેટની જેમ તેમના પર કબજો કરી લેશે. જેમ-જેમ ચીન મજબૂત બની રહ્યું છે તેમ-તેમ ભૂટાનના લોકોમાં આ ડર વધી રહ્યો છે.

ભૂતાનનો આ ડર કારણ વગરનો નથી. લદ્દાખ અને અરુણાચલ ઉપરાંત ભૂતાન પણ ચીનના નિશાના પર છે. પરંતુ ભૂટાન પાસે તેની સાથે સ્પર્ધા કરવા માટે મજબૂત સેના નથી. તેમની પાસે રોયલ ભૂટાન આર્મી, રોયલ બોડીગાર્ડ્સ અને રોયલ ભૂટાન પોલીસ ઓછી સંખ્યામાં છે. તેની પાસે એરફોર્સ પણ નથી. આવી સ્થિતિમાં જો કોઈ તેને ચીનના હુમલાથી બચાવી શકે છે તો તે માત્ર ભારત છે.

આ જ મુખ્ય કારણ છે કે રાજા, સરકાર અને સામાન્ય જનતા હવે ભારત સાથેના સંબંધોને મજબૂત કરવા પર ધ્યાન આપી રહી છે. ભારત પણ આ મામલાની ગંભીરતાને સમજી રહ્યું છે. ભૂતાન અને ભારત ચીન સાથે હરીફાઈ કરવા માટે કેટલા નજીક આવી રહ્યા છે તે એ હકીકત પરથી પ્રતિબિંબિત થાય છે કે પીએમ મોદીને વિદાય આપવા માટે, રાજા જિગ્મે ખેસર નામગ્યાલ પોતે અને ભૂટાનના પીએમ એરપોર્ટ પર ગયા અને તેમને વિદાય આપવા માટે વિમાનમાં સવાર થયા. આ બહુ જ દુર્લભ સન્માન છે, જે દુનિયાના અમુક જ નેતાઓને મળે છે. પરંતુ આ વિદાય પાછળ પણ ચીન માટે એક મોટો સંદેશ છુપાયેલો હતો.