ನವದೆಹಲಿ: ನೀವು ಕಛೇರಿ, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೀರಿ ಅಥವಾ ನೀವು ದೈನಂದಿನ ವೇತನಕ್ಕಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದಲ್ಲಿ ಈ ವರದಿ ನಿಮಗೆ ನಿಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನೌಕರರಿಗೂ ಸರ್ಕಾರ ಕೆಲವು ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಈ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಗಳು ನಮಗೆ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನದ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಹಲವು ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಈ ಕಾನೂನುಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಕೂಡ ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತೆರಿಗೆ ತಜ್ಞ ಮನೀಶ್ ಗುಪ್ತಾ ಝೀ ಬಿಸಿನೆಸ್‌ನ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು. ಇದರಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಜೊತೆಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಏನೆಲ್ಲಾ ಬದಲಾವಣೆ ತರಲು ಹೊರಟಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ ಕಾಯ್ದೆ ಎಂದರೇನು?
ಕಾಯ್ದೆ ಹೆಸರು - ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ ಕಾಯ್ದೆ, 1948 ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ ನೀಡಲು ಅವಕಾಶ
ಕಾರ್ಮಿಕರ ಶೋಷಣೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಸಂಘಟಿತ ಮತ್ತು ಸಂಘಟಿತವಲ್ಲದ ವಲಯದ ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ಇದೆ. ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯವು ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ?
ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ಕನಿಷ್ಠ ದರಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯೋಗ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ವರ್ಗಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಂಬಳವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಯಸ್ಕರು, ಹದಿಹರೆಯದವರು, ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಶಿಕ್ಷಣಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕಾಯ್ದೆ ಒದಗಿಸುವುದು.
ವಾರದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಕೆಲಸದ ದಿನಗಳು?
ನೌಕರರು ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನೂ ಕೂಡ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ 48 ಗಂಟೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ವಾರಕ್ಕೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ 1 ದಿನದ ರಜೆ ನೀಡಬೇಕು. ರಜಾ ದಿನದಂದು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಿದೂಗಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾವಧಿ ಪಡೆಯಬೇಕು. ಅಧಿಕಾವಧಿಗಾಗಿ ಸಂಬಳವನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ದಿನದಲ್ಲಿ 9 ಗಂಟೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ದಿನಕ್ಕೆ 9 ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ 1 ಗಂಟೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ನೀಡುವುದು ಸಹ ಅಗತ್ಯ ಎಂದು ಕಾಯ್ದೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ:
ಯಾವುದೇ ನೌಕರರಾಗಲಿ ಅವರು ದುಡಿಯುವ ದುಡಿಮೆಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ ಪಡೆಯಲೇ ಬೇಕು. ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನದಿಂದ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಕಡಿತವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಯಾವುದೇ ಕಡಿತ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ. ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯಿಂದಾಗಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವೇತನ ಕಡಿತ ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರವಾಗಿದೆ.
ಉದ್ಯೋಗದಾತರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ:
ಉದ್ಯೋಗ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೂ ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಉದ್ಯೋಗಿ ಸ್ವತಃ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಬಯಸದಿದ್ದರೆ ಉದ್ಯೋಗದಾತ ಸಂಬಳವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಇರಿಸುವುದು ಉದ್ಯೋಗದಾತನ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ರಿಜಿಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಕೆಲಸ, ಪಾವತಿ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ದಾಖಲೆ ಮಾಡುತ್ತಿರಬೇಕು.
ಸರ್ಕಾರದ ಹೊಸ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸುಧಾರಣೆ!
ಸರ್ಕಾರ 'ವೇತನ ಸಂಹಿತೆ' ಮಸೂದೆಯನ್ನು ತಂದಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಕಾರ್ಮಿಕರ ವೇತನವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶ. ಅಧಿಸೂಚನೆ ಬಿಡುಗಡೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗಿದೆ. 'ಕೋಡ್ ಆನ್ ವೆಡ್ಜಸ್' ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ 2017 ರಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.
ವೇತನ ಬಿಲ್ ಕೋಡ್:
ವೇತನ ಬಿಲ್ ಕೋಡ್ ಹಳೆಯ 4 ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ರೈಲ್ವೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವು ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಇತರ ಎಲ್ಲ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಅದೇ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಗದಿತ ವೇತನಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರತಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಸರ್ಕಾರವು ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಬಹುದು. ಮಸೂದೆ ವಿವಾದಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿ ರಚನೆಯಾಗಲಿದೆ.
ಹೊಸ ಮಸೂದೆಯಿಂದ ಬದಲಾಗುವ ಕಾನೂನು:
- ವೇತನ ಪಾವತಿ ಕಾಯ್ದೆ, 1936,
- ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ ಕಾಯ್ದೆ, 1948,
- ಬೋನಸ್ ಪಾವತಿ ಕಾಯ್ದೆ 1965,
- ಸಮಾನ ಸಂಭಾವನೆ ಕಾಯ್ದೆ, 1976
ವ್ಯಾಪ್ತಿ:
ಮಸೂದೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಘಟಿತ ಮತ್ತು ಸಂಘಟಿತವಲ್ಲದ ಎರಡೂ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಒಳಪಡುತ್ತವೆ. ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನೌಕರರನ್ನು ಸಹ ಇದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ರೈಲ್ವೆ, ಗಣಿಗಳು, ತೈಲ ಮುಂತಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸಹ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದು. ರೈಲ್ವೆ, ಗಣಿ ಮುಂತಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಕೇಂದ್ರದ ಕೈಯಲ್ಲಿವೆ.
ಇತರ ನೌಕರರ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ವೇತನ, ಭತ್ಯೆ, ಕರೆನ್ಸಿ ಎಂದು ನಮೂದಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವೇತನ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಆದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ಬೋನಸ್ ಅಥವಾ ಪ್ರಯಾಣ ಭತ್ಯೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ ಮಿತಿ:
ಉದ್ಯೋಗ ವೃತ್ತಿಯ ಜೀವನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಏಕರೂಪದ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲು ತ್ರಿಪಕ್ಷೀಯ ಸಮಿತಿ ರಚಿಸಲಾಗುವುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಟ್ರೇಡ್ ಯೂನಿಯನ್, ಉದ್ಯೋಗದಾತ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಇರುತ್ತಾರೆ.
ಅಧಿಕಾವಧಿ:
ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಕೆಲಸದ ಸಮಯವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯ ದಿನದಂದು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಗಂಟೆಗಳ ಮೀರಿದ ಕೆಲಸದ ಸಮಯ, ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೂ ಅಧಿಕಾವಧಿ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದೆ. ಅಧಿಕಾವಧಿ ದೈನಂದಿನ ನಿಗದಿತ ವೇತನವನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಂಬಳ ಯಾವಾಗ ಬರುತ್ತದೆ?
ಮಸೂದೆ ವೇತನ ಪಾವತಿಗೆ ಸಹ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ನಾಣ್ಯಗಳು, ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟುಗಳು ಮತ್ತು ಚೆಕ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ನೌಕರರಿಗೆ ವೇತನ ನೀಡಬಹುದು. ಆನ್‌ಲೈನ್ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಮೂಲಕವೂ ನೀವು ಸಂಬಳವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬಹುದು. ಪಾವತಿ ಸಮಯವನ್ನು ಉದ್ಯೋಗದಾತ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮಾಸಿಕ ಸಂಬಳವನ್ನು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳ 7 ರೊಳಗೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ವಾರದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೊನೆಯ ದಿನ ವೇತನ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
