હાથ, પગ અને શરીર પર લાલ ચકામા અને સોજો દેખાવા લાગ્યો છે? ડોક્ટરે જણાવ્યું મોટું કારણ!

તમને જણાવી દઈએ કે બળતરા કોઈ બીમારી નથી. આપણું શરીર ખાસ રસાયણો છોડે છે, જે શરીરને ચેપ સામે લડવા માટે તૈયાર કરે છે. તેના કારણે જ ચેપ અને ક્ષતિગ્રસ્ત પેશીઓનો ઉપચાર થાય છે. આને બળતરા કહેવામાં આવે છે. પરંતુ જ્યારે આ બળતરા ક્રોનિક બની જાય છે, ત્યારે તે શરીરને ફાયદાને બદલે નુકસાન પહોંચાડવાનું શરૂ કરે છે. વાસ્તવમાં, ક્રોનિક બળતરા તંદુરસ્ત કોષોને મારી નાખવાનું શરૂ કરે છે. તે શરીરના પેશીઓ અને અવયવો પર પણ હુમલો કરે છે. તેના કારણે શરીર પર વિવિધ જગ્યાએ લાલ ફોલ્લીઓ અને બળતરા થાય છે. શરીરમાં સોજો પણ આવવા લાગે છે.  

સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતોના મતે, બળતરા ઘણા કારણોસર થઈ શકે છે. બળતરા માટે જવાબદાર કારણોમાં ડાયાબિટીસ, હૃદય રોગ અને સ્થૂળતા જેવા રોગોનો સમાવેશ થાય છે. આના કારણે શરીરમાં બળતરાનું સ્તર વધી શકે છે.

ડો. વિનાસ તનેજા, કન્સલ્ટન્ટ, મેડિસિન વિભાગ, સર ગંગારામ હોસ્પિટલના જણાવ્યા અનુસાર, શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિની વધુ પડતી સક્રિયતા અથવા લાંબા સમય સુધી ચેપને કારણે મગજના કોષોમાં બળતરા થાય છે. આ નર્વસ સિસ્ટમને નબળી બનાવે છે અને ચેતના ઘટાડે છે. એટલે કે ધીરે ધીરે તમારી વિચારવાની અને સમજવાની ક્ષમતા ઓછી થવા લાગે છે.  

વૃદ્ધોમાં તેનું જોખમ વધારે છે. આ સિવાય ડાયાબિટીસ, હ્રદયરોગ અને સ્થૂળતા જેવી બીમારીઓથી પીડિત લોકોમાં પણ ચેતનાના અભાવનું જોખમ વધારે હોય છે. 

ડો. વિપુલ ગુપ્તા, ન્યુરોઇન્ટરવેન્શન પારસ હોસ્પિટલ, ગુરુગ્રામના ગ્રૂપ ડિરેક્ટરે IANS ને જણાવ્યું કે જીવનશૈલીના પરિબળો પણ બળતરામાં ફાળો આપી શકે છે. આમાં શારીરિક પ્રવૃત્તિનું ઓછું સ્તર, તણાવ, સ્થૂળતા, બિનઆરોગ્યપ્રદ આહાર જેમ કે તેલયુક્ત, જંક ફૂડનું સેવન, ઊંઘમાં ખલેલ, વાયુ પ્રદૂષણ, ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન શામેલ છે જે શરીર પર ખરાબ અસર કરે છે. 

બળતરા ત્યારે થાય છે જ્યારે કોઈને તાવ અથવા ચેપ લાગે છે, જે વારંવાર આવતો અને જતો રહે છે. જો કે, કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં, લાંબા સમય સુધી બળતરા પણ થઈ શકે છે. અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું છે કે સંધિવાથી પીડિત દર્દીઓ, ખાસ કરીને જેઓ મેદસ્વી છે, તેઓમાં ચેતનામાં ઘટાડો અથવા મગજના કાર્યમાં ઘટાડો થવાનું જોખમ વધારે છે. 

ગુપ્તાએ કહ્યું કે આનાથી બચવા માટે રોજિંદી શારીરિક પ્રવૃત્તિ અને કસરતને તમારી દિનચર્યામાં સામેલ કરવી જોઈએ. ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલથી દૂર રહેવું અને ફળો અને શાકભાજી ખાવાથી ફાયદો થાય છે. ક્રોનિક તણાવ પણ બળતરા પેદા કરી શકે છે. તેનાથી બચવા માટે તેમણે ધ્યાન અને આરામ જેવા ઉપાયો અપનાવવાની સલાહ આપી.