ನವದೆಹಲಿ: ಕಳೆದ ವಾರ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಸಚಿವ ಪಿಯೂಷ್ ಗೋಯಲ್ ತೆರಿಗೆ ರಹಿತ ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿ ಮಿತಿಯನ್ನು 10 ಲಕ್ಷದಿಂದ 20 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ವೇಳೆ ಜನರು ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿಯನ್ನು ಯಾವ ರೀತಿ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರಿಂದಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳೇನು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
10ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಗ್ರಾಚ್ಯುಟಿ ನೀಡಬೇಕೆಂಬ ನಿಯಮವಿದೆ. ಉದ್ಯೋಗಿಯು ದಿನಗೂಲಿ ನೌಕರನಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಆತ ಸೇವೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗುವ ಮುನ್ನ ಪಡೆದಿದ್ದ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಕೂಲಿಯನ್ನು ಒಂದು ದಿನದ ವೇತನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ನಿಯಮವಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ನೌಕರನು ಕನಿಷ್ಠ ಐದು ವರ್ಷ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ ಆ ನೌಕರರು ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿಯನ್ನು ಯಾವ ರೀತಿ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ...
ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿ ಎಂದರೇನು?
ಗ್ರಾಚ್ಯುಟಿ ಎಂದರೆ, ಉದ್ಯೋಗದಾತ ಕಂಪನಿಯು ತನ್ನಲ್ಲಿನ ನೌಕರರಿಗೆ ಅವರ ಸೇವಾವಧಿಯನ್ನು ಮಾನದಂಡವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ನೀಡುವ ಗೌರವ ಧನ. ಅಂದರೆ, ಉದ್ಯೋಗಿಯು ಕಂಪನಿಯಿಂದ ನಿವೃತ್ತನಾದಾಗ ಅಥವಾ ಸೇವೆಗೆ ರಾಜಿನಾಮೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದಾಗ ನೀಡಲಾಗುವ ಮೊತ್ತವಿದು. ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿ ಎಂಬುದು ನಿಮ್ಮ ವೇತನದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಸದ್ಯ ಐದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸೇವಾ ಅವಧಿ ಹೊಂದಿರುವ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಉದ್ಯೋಗ ತೊರೆದಾಗ, ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದಾಗ 20 ಲಕ್ಷ ರೂ. ವರೆಗೂ ತೆರಿಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಗ್ರಾಚ್ಯುಟಿ ಗಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಇದು ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ:
ಗ್ರಾಚ್ಯುಟಿ ಅಧಿನಿಯಮ 1972ರ ಪ್ರಕಾರ ಉದ್ಯೋಗಿಯ ಹೆಸರು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಹಲವು ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಚುಟಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಒಬ್ಬ ಉದ್ಯೋಗಿ ಗ್ರಾಚ್ಯುಟಿ ಪೇಮೆಂಟ್ ಕಾಯ್ದೆ 1972ಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರೆ, 15 ದಿನಗಳ ಸಂಬಳದ ಗ್ರಾಚ್ಯುಟಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಉದ್ಯೋಗಿಯ ಅನುಭವದ ವರ್ಷಗಳ ಜೊತೆ ಗುಣಿಸಿ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಬಳದ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಸಂಬಳ, ಕೊನೆ ಬಾರಿ ಪಡೆದ ತುಟ್ಟಿಭತ್ಯೆ (DA) ಎಲ್ಲವೂ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಮೊತ್ತವನ್ನು 26ರಿಂದ ಭಾಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿಗಾಗಿ ಸೂತ್ರವನ್ನು ನೀವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸಿದರೆ, ನೀವು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು [(ಕೊನೆಯ ತಿಂಗಳ ಮೂಲ ವೇತನ + ತುಟ್ಟಿಭತ್ಯೆ (DA)) x 15 x ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅವಧಿ] / 26 ರಿಂದ ನೀವು ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಬಹುದು.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ಮೂಲ ಸಂಬಳ(basic pay) ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು 25,000 ರೂ. ಸಂಬಳ ಬರುತ್ತಿದೆ ಎಂದುಕೊಳ್ಳೋಣ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ತುಟ್ಟಿಭತ್ಯೆ(dearness allowance) ಸೇರಿಸಬೇಕು. ಜೊತೆಗೆ 5 ವರ್ಷದ ಅನುಭವ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಗ್ರ್ಯಾಚ್ಯುಟಿಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲು, ಮೊದಲು ನೀವು 25 ಸಾವಿರ ಮತ್ತು 15 ಸಾವಿರ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕು. ಆಗ ಅದು 40 ಸಾವಿರ ಆಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಈ ಮೊತ್ತವನ್ನು 15 ರಿಂದ ಗುಣಿಸಿ, ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತವು 6 ಲಕ್ಷ. ಈಗ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಒಟ್ಟು ಸೇವೆಯನ್ನು 5 ರಿಂದ ಗುಣಿಸಬಹುದು. 5 ರಿಂದ 6,00,000 ಅನ್ನು ಗುಣಿಸಿ, ಮೊತ್ತವು 30,00,000 ಆಗಿತ್ತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಅದನ್ನು 26 ರಿಂದ ಭಾಗಿಸಿ. ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ನಂತರ ಅದರ ಮೊತ್ತ 1,15,385 ಇತ್ತು. ನೀವು ಕಂಪೆನಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರೆ ನಿಮಗೆ ಈ ಮೊತ್ತ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.