Action against Fake News: ફેક ન્યૂઝ ફેલાવનારા વિરૂદ્ધ મોટી કાર્યવાહી, કેન્દ્રએ 16 Youtube ચેનલોને કરી બેન

Youtube channels Banned: માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે ભારતની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા, વિદેશ સંબંધો અને સાર્વજનિક વ્યવસ્થા સાથે સંબંધિત દુષ્પ્રચાર ફેલાવવા માટે 16 યૂટ્યૂબ ન્યૂઝ ચેનલોને બેન કરી દીધી છે. 

બ્લોક કરાયેલા સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સમાં છ પાકિસ્તાન આધારિત અને દસ ભારત આધારિત યુટ્યુબ ન્યૂઝ ચેનલોનો સમાવેશ થાય છે, જેની કુલ વ્યૂઅરશિપ 68 કરોડથી વધુ છે. એવું જોવામાં આવ્યું હતું કે આ ચેનલોનો ઉપયોગ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા, ભારતના વિદેશ સંબંધો, દેશમાં સાંપ્રદાયિક સંવાદિતા અને જાહેર વ્યવસ્થા સંબંધિત બાબતો પર સોશિયલ મીડિયા પર નકલી સમાચાર ફેલાવવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો. કોઈપણ ડિજિટલ સમાચાર પ્રકાશકોએ IT નિયમો, 2021ના ​​નિયમ 18 હેઠળ જરૂરી માહિતી મંત્રાલયને આપી ન હતી.

ભારતની 10 ચેનલનો સમાવેશ
તમને જણાવી દઇએ કે IT નિયમ 2021 અંતગર્ત ઇમરજન્સી શક્તિઓ (Emergency Powers) નો ઉપયોગ કરી 10 ભારતીય અને 6 પાકિસ્તાની YouTube ચેનલ બ્લોક કરી દીધી છે. 

સામગ્રીની પ્રકૃતિ
ભારત આધારિત કેટલીક યુટ્યુબ ચેનલો દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવેલી સામગ્રીએ સમુદાયને આતંકવાદી તરીકે ઓળખાવ્યો હતો અને વિવિધ ધાર્મિક સમુદાયોના સભ્યોમાં નફરતને ઉશ્કેર્યો હતો. આવી સામગ્રીમાં સાંપ્રદાયિક વિસંગતતા અને જાહેર વ્યવસ્થાને ખલેલ પહોંચાડવાની ક્ષમતા હોવાનું જણાયું હતું.

બહુવિધ ભારત આધારિત યુટ્યુબ ચેનલો સમાજના વિવિધ વર્ગોમાં ગભરાટ ફેલાવવાની સંભાવના ધરાવતા વણચકાસાયેલા સમાચાર અને વિડિયો પ્રકાશિત કરતી જોવા મળી હતી. ઉદાહરણોમાં કોવિડ-19ને કારણે સમગ્ર ભારતમાં લોકડાઉનની ઘોષણા સંબંધિત ખોટા દાવાઓનો સમાવેશ થાય છે, જેનાથી સ્થળાંતરિત કામદારોને ધમકી મળે છે, અને અમુક ધાર્મિક સમુદાયોને ધમકીઓ આપતા બનાવટી દાવાઓ વગેરે. આવી સામગ્રી દેશમાં જાહેર વ્યવસ્થા માટે હાનિકારક હોવાનું જણાયું હતું.

પાકિસ્તાન સ્થિત યુટ્યુબ ચેનલોનો ઉપયોગ ભારતીય સેના, જમ્મુ અને કાશ્મીર અને યુક્રેનની પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતના વિદેશી સંબંધો વગેરે જેવા વિવિધ વિષયો પર ભારત વિશેના નકલી સમાચાર પોસ્ટ કરવા માટે સંકલિત રીતે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હોવાનું જણાયું હતું. આ ચેનલો રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા, સાર્વભૌમત્વ અને ભારતની અખંડિતતા અને વિદેશી રાજ્યો સાથેના ભારતના મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધોના પરિપ્રેક્ષ્યમાં સંપૂર્ણપણે ખોટી અને સંવેદનશીલ હોવાનું જણાયું હતું.

23મી એપ્રિલ 2022ના રોજ, મંત્રાલયે ખાનગી ટીવી ન્યૂઝ ચેનલોને ખોટા દાવા કરવા અને નિંદાત્મક હેડલાઇન્સનો ઉપયોગ કરવા સામે પણ સલાહ આપી હતી. ભારતમાં પ્રિન્ટ, ટેલિવિઝન અને ઓનલાઈન મીડિયામાં સુરક્ષિત અને સુરક્ષિત માહિતી વાતાવરણ સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારત સરકાર પ્રતિબદ્ધ છે.