World Consumer Rights Day: ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವು ನಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಇದು ಕೆಲವು ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಆನ್ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ ನೀವು ಕುಳಿತಲ್ಲಿಯೇ ಬೇಕಾದ ವಸ್ತುವನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೀವು ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡಿದ ವಸ್ತು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ವಸ್ತು ನಿಮ್ಮ ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ತಲುಪಬಹುದು. ಅದು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಆಗಿರಲಿ, ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕಗಳು, ಬಟ್ಟೆ ಅಥವಾ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಗ್ಯಾಜೆಟ್‌ಗಳಾಗಿರಲಿ. ಇಂತಹ ವಂಚನೆ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ದೂರು ನೀಡಬಹುದು.
ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವಂಚನೆ:
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ನೀವು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಅಥವಾ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ (E-Commerce) ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರೆ ಮತ್ತು ಆ ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂನತೆಯನ್ನು ನೀವು ಕಂಡುಕೊಂಡರೆ ನೀವು ಕಂಪನಿಗೆ ದೂರು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ, ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೂ ತಲುಪಿವೆ. ಆದರೆ ನೀವು ನಕಲಿ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತು ಮೋಸಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾದಾಗ ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಮರುಪಾವತಿ ಪಡೆಯುವುದು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೊಸ ಗ್ರಾಹಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾನೂನು :
ಹೊಸ ಗ್ರಾಹಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾನೂನು 2019 (Consumer Protection Law 2019) ಜುಲೈ 20 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ (E-commerce) ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಆನ್ಲೈನ್ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಹಲವಾರು ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೆಲೆ, ಮುಕ್ತಾಯ ದಿನಾಂಕ, ಆದಾಯ, ಮರುಪಾವತಿ, ವಿನಿಮಯ, ಖಾತರಿ, ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಾಗಣೆ, ಪಾವತಿ ವಿಧಾನಗಳು, ದೂರುಗಳ ವಿಚಾರಣೆಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ, ಚಾರ್ಜ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಆಯ್ಕೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಂಪನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ - ಎಚ್ಚರ: Pizza ಆಸೆಗೆ ಅಕೌಂಟ್ ಖಾಲಿಯಾಗದಿರಲಿ!
ಈ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರು ಯಾವುದೇ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಕಂಪನಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಆನ್ಲೈನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ (Online Shopping) ಗ್ರಾಹಕ ಆರೈಕೆ ಸಂಖ್ಯೆ ಸಹ ಲಭ್ಯವಾಗಲಿದೆ. ಸರ್ಕಾರ ನೀಡಿರುವ ಆದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಎಲ್ಲಾ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳು 48 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ದೂರುಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಒಂದು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಆದರೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅವರು ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರ ದೂರುಗಳನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಫೇಸ್‌ಬುಕ್, ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಜೆಟ್‌ಗಳು, ಬಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮೋಸ ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಹಲವಾರು ನಕಲಿ ಐಡಿಗಳಿವೆ, ಅಂತಹ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗಳ ಗ್ರಾಹಕರ ಆರೈಕೆ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ಅಥವಾ ಅವರ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ - ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಮೋಸವಾಗಿದ್ದರೆ, ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲಾ ಹಣ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ! ಇಲ್ಲಿದೆ ದಾರಿ
ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಹಕ ವೇದಿಕೆಗೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ದಾರಿಯಿಲ್ಲ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯಾದರೂ ಅದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆಯ (Online Fraud) ಇಂತಹ ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಹಕ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಪರಿಹರಿಸಲಾಗುವುದು. ನೀವೂ ಸಹ ಯಾವುದೇ ಆನ್ಲೈನ್ ಕಂಪನಿಯ ವಂಚನೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಎಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೇಗೆ ದೂರು ನೀಡಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಬನ್ನಿ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನೋಡೋಣ.
ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆಗೆ ಬಲಿಯಾದರೆ ಎಲ್ಲಿ ದೂರು ನೀಡಬಹುದು?
1. ಸರ್ಕಾರದ ಇಂಟರ್‌ಗ್ರೇಟೆಡ್ ಕುಂದುಕೊರತೆ ಪರಿಹಾರ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ (Intergrated Grievance Redressal Mechanism) ಪೋರ್ಟಲ್- ಇನ್‌ಗ್ರಾಮ್‌ಗೆ (INGRAM) ಹೋಗಿ ದೂರು ನೀಡಿ
2. ಗ್ರಾಹಕ ಸಚಿವಾಲಯವು ಗ್ರಾಹಕ ಹೆಲ್ಪ್‌ಲೈನ್.ಗೊವ್.ಇನ್‌ನಲ್ಲಿನ ( consumerhelpline.gov.in) ದೂರುಗಳನ್ನು ಸಹ ಆಲಿಸುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಎಚ್ಚರಗೊಳಿಸಿ, ನಿಮ್ಮ ದೂರನ್ನು ಜಾಗೊ ಘೋಷಣೆಯೊಂದಿಗೆ ನೋಂದಾಯಿಸಿ
3. ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಮೋಸದ ವಹಿವಾಟು ನಡೆದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಹಕ ಸಹಾಯವಾಣಿ (ಎನ್‌ಸಿಎಚ್) ಗೆ ದೂರು ನೀಡಿ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಕಂಪನಿಯು ಪತ್ತೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಪೊಲೀಸ್ ಅಥವಾ ಸೈಬರ್ ಸೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ನೋಂದಾಯಿಸಿ. ಎನ್‌ಸಿಎಚ್ ಸಂಖ್ಯೆ 1800-11-4000 ಅಥವಾ 14404 ಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ನೀವು ದೂರು ನೀಡಬಹುದು.
4. ನೀವು ಗ್ರಾಹಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಗ್ರಾಹಕ ವೇದಿಕೆಗೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ತ್ವರಿತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನೀವು ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮದೇ ನೀವು ಖುದ್ದಾಗಿ ಹಾಜರಾಗುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ.
5. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಹಕ ವಿವಾದ ಪರಿಹಾರ ಆಯೋಗದ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ದೂರು ನೀಡಬಹುದು http://ncdrc.nic.in/ivrs.html.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ - 'ಡ್ರ್ಯಾಗನ್ ಗೆ ತಿರುಗೇಟು: e-commerce ತಾಣಗಳಾದ Amazon-Flipkartನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಲಿದೆ Made In India
ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಓದಲು ನಮ್ಮ ಝೀ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಕನ್ನಡ ಮೊಬೈಲ್ ಆಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ...
Android Link - https://bit.ly/3hDyh4G
Apple Link - https://apple.co/3loQYe
ನಮ್ಮ ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಪುಟಗಳಿಗೆ ಸಬ್ ಸ್ಕ್ರೈಬ್ ಆಗಲು Twitter, Facebook ಲಿಂಕ್ ಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
