मुंबई : कोरोना विषाणू विरोधात भारत तीव्र लढा देत आहे. पण देशासमोर अधिक गंभीर आव्हान उभे राहत आहेत. आतापर्यंत, कोरोना विषाणूच्या डबल म्यूटेंटने शास्त्रज्ञांना चिंतेत टाकले होते, पण आता ट्रिपल म्यूटेंट समोर आल्याने त्यांच्या चिंता अधिकच वाढल्या आहेत. महाराष्ट्र, दिल्ली आणि बंगालमध्ये ट्रिपल म्यूटेंट संक्रमणाची काही प्रकरणे समोर आली आहेत. तिहेरी उत्परिवर्तन म्हणजे कोरोना विषाणूचे तीन भिन्न प्रकार नवीन रूपात विलीन झाले आहेत.
शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की जगभरात संक्रमणाच्या नवीन प्रकरणांमध्ये मोठ्या प्रमाणात वाढ व्हायरसच्या नवीन रूपांमुळे झाली आहे. मॅकगिल विद्यापीठातील महामारी विज्ञान विभागाचे प्राध्यापक डॉ मधुकर पै म्हणाले की, 'हा खूपच अधिक संक्रमित प्रकार आहे. यामुळे बरेच लोकं लवकर आजारी पडत आहे. लसमध्ये बदल करण्याची गरज आहे. यासाठी आपल्याला हा रोग समजून घ्यावा लागेल. आपल्याला युद्धपातळीवर काम करण्याची गरज आहे.'
भारतामध्ये संक्रमित होणार्या कोरोना विषाणूचा नवीन रूपाचा जीनोम क्रम शोधणे हे भारतासाठी एक मोठे आव्हान आहे. आतापर्यंत भारतात नोंदवलेल्या सर्व घटनांपैकी एक टक्क्यांपेक्षा कमी जीनोम सिक्वेंन्सिंग झाले आहेत. सध्या जीनोम सीक्वेन्सिंग भारतात 10 प्रयोगशाळांमध्ये केले जात आहे. डॉ पै यांच्या म्हणण्यानुसार, दुहेरी उत्परिवर्तनांच्या शोधास उशीर झाल्यामुळे कदाचित नवीन प्रकरणांमध्ये इतक्या वेगाने वाढ झाली आहे. त्यांच्या मते, जसा जास्त विषाणूचा प्रसार होतो, तितके उत्परिवर्तन होते आणि ते पुन्हा तयार होते. काही दिवसांपूर्वी भारतात महाराष्ट्र आणि पंजाबमध्ये दुहेरी उत्परिवर्तन झाल्याची घटना समोर आली आहे. आता या दोन राज्यात तसेच बंगालमध्ये तिहेरी उत्परिवर्तनाची प्रकरणे आढळली आहेत.
शास्त्रज्ञांच्या म्हणण्यानुसार कोरोना विषाणूचा तिहेरी उत्परिवर्तन प्रकार किती प्राणघातक किंवा संसर्गजन्य आहे याची माहिती या अभ्यासानुसार मिळेल. या संशोधनात असे दिसून आले आहे की दुहेरी उत्परिवर्तन केवळ वेगाने पसरत नाही तर ते मुलांवर देखील प्रभाव पाडतो. दुहेरी उत्परिवर्तनामुळे लोकं अधिक गंभीर आजारी पडत आहेत.
वैज्ञानिकांच्या म्हणण्यानुसार ट्रिपल म्युटंट व्हेरिएंटबद्दल फारसा अभ्यास केला गेला नाही, त्यामुळे त्यावर कोणती लस कार्य करेल आणि कोणती नाही हे सांगणे फार कठीण आहे. विषाणूच्या तिन्ही रूपांपैकी ज्यामुळे तिहेरी उत्परिवर्तन झाले, दोन रूपे अँटीबॉडीज डॉज करण्यास सक्षम होते. म्हणूनच, शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की, या नव्या विषाणूला शरीरात नैसर्गिकरित्या रोगप्रतिकारक यंत्रणेत मात करण्यासाठी काहीना काही यंत्रणा निश्चित असेल.'