World Pneumonia Day 2022 : 'या' लोकांना छातीच्या गंभीर आजाराचा धोका जास्त, जाणून घ्या लक्षणं आणि उपाय

आज जागतिक न्यूमोनिया दिन (World Pneumonia Day)  आहे. हा दिन 2009 पासून दरवर्षी 12 नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जातो

Nov 12, 2022, 12:00 PM IST

World Pneumonia Day 2022 : आज जागतिक न्यूमोनिया दिन (World Pneumonia Day)  आहे. हा दिन 2009 पासून दरवर्षी 12 नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जातो. जास्तीत जास्त बालकांमध्ये निमोनिया हा प्रत्येक वयोगटासाठी चिंतेचा विषय असतो. एवढेच नाही तर वृद्धांमध्ये न्यूमोनियाची वाढलेली पातळीही घातक ठरू शकते. निमोनिया (Pneumonia) झाल्यानंतर फुफ्फुसांवर वाईट परिणाम होतो. लहान बालके आणि वृद्धांना याचा धोका सर्वात जास्त असतो. आज आपण न्यूमोनियाचे लक्षणं (Pneumonia significance) आणि त्यापासून बचाव करण्यासाठी कोणते उपाय (Pneumonia treatment) करावेत याविषयी जाणून घेणार आहोत.   

1/5

जगभरातून न्यूमोनियाचे (Pneumonia) उच्चाटन करण्याच्या उद्देशाने 'द ग्लोबल कोलिशन अगेन्स्ट चाइल्ड न्यूमोनिया'ने (The Global Coalition Against Child Pneumonia) पहिला जागतिक न्यूमोनिया दिवस साजरा केला. न्यूमोनिया हा एक असा आजार आहे जो आपल्या फुफ्फुसांशी संबंधित आहे. न्यूमोनियामध्ये संसर्ग फुफ्फुसांमध्ये पसरतो आणि एक किंवा दोन्ही फुफ्फुसांवर परिणाम करू शकतो. हा संसर्ग एक किंवा दोन्ही फुफ्फुसातील बॅक्टेरिया, विषाणू किंवा बुरशीमुळे होऊ शकतो. निमोनियाचा धोका लहान मुलांमध्ये जास्त दिसून आला असला तरी तो कोणत्याही वयोगटातील व्यक्तीला होऊ शकतो. याला प्रतिबंध करत राहणे अत्यंत आवश्यक मानले जाते. संसर्गजन्य परिस्थितीमुळे फुफ्फुसातील अल्व्होलीची जळजळ होऊ शकते, ज्याला अल्व्होली म्हणतात.  

2/5

न्यूमोनियाची लक्षणे जाणून घ्या

न्यूमोनियाची सुरुवातीची लक्षणे सहसा सर्दी किंवा फ्लूसारखीच असतात, असे जॉन्स हॉपकिन्स सांगतात. वेळीच काळजी न घेतल्यास त्याची गुंतागुंत वाढून गंभीर स्वरूप धारण करण्याचा धोका असतो. निमोनियाच्या अशा लक्षणांपासून सर्वांनी सावधगिरी बाळगली पाहिजे, असे आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. हिरवा, पिवळा किंवा रक्तरंजित कफ असलेला खोकला. जलद श्वासोच्छवास किंवा श्वास लागणे. छातीत दुखणे जे सहसा दीर्घ श्वासोच्छवासाने वाढते. जलद हृदयाचा ठोका. ताप, घाम येणे आणि थंडी वाजून येणे. गोंधळ, विशेषतः वृद्ध लोकांमध्ये. ओठ आणि नखे यांचा निळा रंग.

3/5

ज्यांना न्यूमोनिया होण्याची अधिक शक्यता असते

डॉक्टर म्हणतात, जरी लहान मुले आणि वृद्धांमध्ये न्यूमोनियाची प्रकरणे अधिक दिसली असली तरी इतर काही कारणांमुळे त्याचा धोका वाढू शकतो. जॉन्स हॉपकिन्स तज्ज्ञांच्या मते, वैद्यकीय स्थिती असलेल्या आणि धूम्रपान करणाऱ्यांनाही न्यूमोनियाचा धोका असू शकतो. जे लोक नुकतेच रूग्णालयात दाखल झाले आहेत (विशेषत: व्हेंटिलेटरवर आहेत) त्यांना न्यूमोनियाचा धोका जास्त असतो. हे टाळण्यासाठी उपाययोजना करत राहणे अत्यंत आवश्यक मानले जाते.

4/5

आपल्याला न्यूमोनिया झाल्यास काय करावे?

जेव्हा न्यूमोनियाची लक्षणे दिसतात तेव्हा छातीचा एक्स-रे आणि रक्त, सीरम कल्चर चाचण्यांद्वारे याची पुष्टी होते. न्यूमोनियाचा प्रकार आणि त्याची तीव्रता यावर अवलंबून डॉक्टर त्यावर उपचार करतात. प्रतिजैविकांनी बॅक्टेरियाच्या निमोनियापासून मुक्ती मिळू शकते. गंभीर प्रकरणांमध्ये ऑक्सिजन थेरपी देखील आवश्यक असू शकते. रुग्णाला विश्रांती घेण्याचा आणि निरोगी आहार घेण्याचा सल्ला दिला जातो.

5/5

न्यूमोनिया कसा टाळायचा?

न्यूमोनिया टाळण्यासाठी लसीकरण अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. हे तुम्हाला जीवाणूजन्य न्यूमोनिया आणि त्याच्या तीव्रतेपासून वाचवेल. तुम्ही धूम्रपान करत असाल तर ते सोडा. धुम्रपान केल्याने तुम्हाला श्वसन संक्रमण, विशेषत: न्यूमोनिया होण्याची अधिक शक्यता असते. आपले हात नियमितपणे साबण आणि पाण्याने धुवा. खोकताना आणि शिंकताना तोंड आणि नाक झाका. वापरलेल्या टिश्यूची त्वरित विल्हेवाट लावा.  रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यासाठी निरोगी जीवनशैली ठेवा. पुरेशी विश्रांती घ्या, संतुलित आहार घ्या आणि नियमित व्यायाम करा.