ભંગારના ભાવે વેચ્યા હતા Appleના 10% શેર : આજે 263 બિલિયન ડોલરના માલિક હોત, મસ્કથી વધારે હોત અરબપતિ

નવી દિલ્હીઃ આઈફોન અને આઈપેડ બનાવતી અમેરિકાની અગ્રણી ટેક કંપની Apple એ ભારતમાં સંપૂર્ણ એન્ટ્રી કરી છે. કંપનીએ ભારતમાં પહેલેથી જ iPhonesનું ઉત્પાદન શરૂ કરી દીધું હતું અને હવે તેણે દેશમાં તેનો પહેલો સ્ટોર ખોલ્યો છે. કંપની નવી દિલ્હીમાં તેનો બીજો સ્ટોર ખોલવા જઈ રહી છે. માર્કેટ કેપની દૃષ્ટિએ એપલ વિશ્વની સૌથી મોટી કંપની છે. તેના ઉત્પાદનોની વિશ્વભરના લોકો આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા છે. ગયા વર્ષે જાન્યુઆરીમાં તેનું માર્કેટ કેપ ત્રણ ટ્રિલિયન ડોલરને પાર કરી ગયું હતું. હાલમાં તેની માર્કેટ કેપ $2.633 ટ્રિલિયન છે, જે વિશ્વના ઘણા દેશોની જીડીપી કરતા વધુ છે. જો કોઈની પાસે તેનો એક ટકા પણ હિસ્સો હોય તો તે 26 અબજ ડોલર એટલે કે લગભગ 2.13 લાખ કરોડ રૂપિયાનો માલિક હોય. કલ્પના કરો કે કોઈની પાસે Appleનો 10% સ્ટોક છે અને તેણે તેને $800માં વેચી દીધો હતો. તે કમનસીબ વ્યક્તિ આજે તેના નિર્ણય માટે ખૂબ જ પસ્તાવો અનુભવી રહી છે. પરંતુ તે સાચું છે. આ વ્યક્તિનું નામ રોનાલ્ડ વેઈન છે. તેઓ કંપનીના ત્રણ સહ-સ્થાપકોમાંના એક છે. પરંતુ તેમના વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે.

વેઈને સ્ટીવ વોઝનિયાક અને સ્ટીવ જોબ્સ સાથે Apple Inc.ની સહ-સ્થાપના કરી. તે સમયે, વોઝનિયાક 21 વર્ષનો હતો અને જોબ્સ 25 વર્ષનો હતો જ્યારે વેઇન 42 વર્ષનો હતો. એટલે કે, તે આ વર્તુળમાં સૌથી અનુભવી વ્યક્તિ હતા. તેમને કંપનીના મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગ અને દસ્તાવેજીકરણની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી અને તેના બદલામાં તેમને 10 ટકા હિસ્સો મળ્યો હતો. 1 એપ્રિલ, 1976ના રોજ, વેને ટાઇપરાઇટર ઉપાડ્યું અને દરેક માણસની જવાબદારીઓ નક્કી કરવા માટે એક કરાર કર્યો. એટલું જ નહીં તેણે કંપનીનો પહેલો લોગો પણ ડિઝાઇન કર્યો હતો.

આ પણ વાંચોઃ મુકેશ અંબાણીનું આ એક 'રાઝ' હજુ પણ સીક્રેટ, 66 વર્ષ પછી પણ દુનિયા અજાણ

થોડા દિવસોમાં કંપનીથી અલગ થઈ ગયો
કંપનીનો પહેલો લોગો આઇઝેક ન્યૂટનનો ફોટો હતો. આમાં તે સફરજનના ઝાડ નીચે બેઠો હતો. આ લોગો એ ઘટનાનું વર્ણન કરતો હતો જેણે ન્યૂટનને ગુરુત્વાકર્ષણ શોધવાની પ્રેરણા આપી હતી. પરંતુ વેઇન ટૂંક સમયમાં કંપનીથી કંટાળી ગયો. તેને લાગવા માંડ્યું કે કંપની બિઝનેસ માટે જે પણ લોન લેશે તે તેના માથા પર રહેશે. જોબ્સે કંપનીના પ્રથમ કોન્ટ્રાક્ટ માટે પુરવઠો ખરીદવા માટે $15,000 લોન લીધી. કંપનીનો પ્રથમ કોન્ટ્રાક્ટ બે એરિયા કોમ્પ્યુટર સ્ટોર ધ બાઈટ શોપમાંથી આવ્યો હતો. તેણે એપલને લગભગ 100 કોમ્પ્યુટરનો ઓર્ડર આપ્યો. પરંતુ ધ બાઈટ શોપ બિલ ન ચૂકવવા માટે કુખ્યાત હતી, અને વેઈનને ચિંતા હતી કે એપલને પૈસા નહીં મળે.

તે સમયે, જોબ્સ અને વોઝનિયાક પાસે પૈસા નહોતા જ્યારે વેઇન પાસે ઘર તેમજ અન્ય સંપત્તિ હતી. તેને લાગ્યું કે જો કંઇક ખરાબ થશે તો તે મુશ્કેલીમાં આવશે. તેથી માત્ર 12 દિવસ પછી, વેઈને તેનું નામ કોન્ટ્રાક્ટમાંથી કાઢી નાખ્યું અને તેના શેર જોબ્સ અને વોઝનિયાકને માત્ર $800માં વેચી દીધા. વેઈનનો નિર્ણય તેને મોંઘો પડ્યો. જો આજે તેની પાસે કંપનીના 10% શેર હોત, તો તેની કિંમત $263 બિલિયન હોત. આ રીતે તે વિશ્વનો સૌથી અમીર વ્યક્તિ બની ગયો હોત. બ્લૂમબર્ગ બિલિયોનેર ઈન્ડેક્સ અનુસાર, ફ્રેન્ચ બિઝનેસમેન બર્નાર્ડ આર્નોલ્ટ $ 208 બિલિયન સાથે વિશ્વના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ છે, જ્યારે ટેસ્લાના સીઈઓ એલોન મસ્ક $ 179 બિલિયનની નેટવર્થ સાથે આ યાદીમાં બીજા સ્થાને છે.

આ પણ વાંચોઃ 25 એપ્રિલે ખુલશે કોન્ડોમ બનાવતી કંપનીનો IPO, પ્રાઇઝ બેન્ડ 1080 રૂપિયા નક્કી

બીજી વખત કમનસીબ
આશ્ચર્યજનક રીતે, વેઇનને તેના નિર્ણય પર પસ્તાવો થતો નથી. આ વાત તેણે થોડા વર્ષો પહેલા બિઝનેસ ઇનસાઇડર સાથેની મુલાકાતમાં કહી હતી. તેણે કહ્યું કે Appleમાં તેના માટે કોઈ ખાસ સંભાવનાઓ નહોતી. તેણે કહ્યું, 'આગામી 20 વર્ષ સુધી હું દસ્તાવેજીકરણ વિભાગમાં કાગળો જોતો રહ્યો. હું 40 વર્ષથી ઉપરનો હતો અને તે 20-22 વર્ષનો હતો. મારા માટે તે સિંહની પૂંછડી જેવું હતું. જો હું એપલમાં રહ્યો હોત તો મારું નામ વિશ્વના સૌથી ધનિકોમાં સ્થાન પામ્યું હોત.

પરંતુ તેઓને એક વાતનો અફસોસ છે. વેઈને મૂળ 1976નો કોન્ટ્રાક્ટ ઘણા વર્ષો સુધી રાખ્યો પછી 1990ના દાયકાની શરૂઆતમાં તેને $500માં વેચી દીધો. તેણે કહ્યું, 'એપલનો કોન્ટ્રાક્ટ મારા કબાટમાં ધૂળ ભેગો ફરી રહ્યો હતો. મેં વિચાર્યું કે હું તેની સાથે શું કરીશ. 2011માં આ કોન્ટ્રાક્ટ હરાજીમાં $1.59 મિલિયનમાં વેચવામાં આવ્યો હતો. એટલે કે, વેઈને ફરીથી પૈસા કમાવવાની તક ગુમાવી દીધી. જોબ્સ અને વોઝનિયાકે વેઈનનો લોગો એક વર્ષ સુધી રાખ્યો અને પછી કાપેલા એપલ કંપનીનો લોગો બનાવવામાં આવ્યો. આમાં સમયાંતરે ફેરફારો કરવામાં આવ્યા હતા.