એટલો ખતરનાક વાયરસ કે 100માંથી 90ના લઈ લેશે જીવ : લોહીની ઉલટીઓ થશે, ઓક્સિજનની પડશે જરૂર

Dangerous virus Marburg: શું તમે વિશ્વાસ સાથે કહી શકો છો કે કોરોના યુગ સમાપ્ત થઈ ગયો છે? બિલકુલ નહિ. માત્ર એક મહિના પહેલાંની વાત કરીએ તો યુરોપ અને અમેરિકામાં કોરોનાના કેસમાં અનેકગણો વધારો થયો હતો. પરંતુ સમસ્યા એ છે કે જ્યારથી કોરોના વાયરસનો પ્રકોપ શરૂ થયો છે ત્યારથી નવા વાયરસે તબાહી મચાવી છે. ક્યારેક ઇબોલા, ક્યારેક મંકીપોક્સ અને હવે મારબર્ગ.

ચિંતાની વાત એ છે કે મારબર્ગ વાયરસ એટલો ખતરનાક છે કે તેના કારણે 100માંથી 88 લોકોના મોત થાય છે. રવાંડામાં આ રોગનો નવો તબક્કો શરૂ થયો છે જેના કારણે અત્યાર સુધીમાં 6 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યો છે. આ વાયરસના ચેપને કારણે ખૂબ તાવ આવે છે અને ભારે  માત્રામાં લોહી વહીં જાય છે.

બીબીસી અનુસાર, રવાન્ડાના સ્વાસ્થ્ય મંત્રીએ કહ્યું છે કે અત્યાર સુધીમાં 20 લોકો આ રોગથી સંક્રમિત થયા છે અને ઓછામાં ઓછા 200 લોકો સંક્રમિત લોકોના નજીકના સંપર્કમાં આવ્યા હોવાની શંકા છે. આ વાયરસ ઈબોલા જેવા જ પરિવારનો છે.

મારબર્ગ વાયરસ શું છે?
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, મારબર્ગ ઝડપથી સંક્રમિત થતો વાયરસ છે જે તાવ અને રક્તસ્રાવ તેમજ મૃત્યુનું કારણ બની શકે છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ આ વાયરસથી સંક્રમિત થાય છે, ત્યારે તે તેના સંપર્કમાં આવવાથી અન્ય લોકોને પણ સંક્રમિત કરી શકે છે. આમાં, ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના કોઈપણ પ્રકારના પ્રવાહી અથવા કાપેલી ત્વચા, લોહી વગેરેના સંપર્કમાં આવવાથી તે અન્ય વ્યક્તિમાં સંક્રમિત થઈ શકે છે. જો ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિમાંથી ક્યાંક પ્રવાહી અથવા લોહી પડે છે અને પછી કોઈ તેની નજીક આવે છે, તો તે પણ આ રોગનું કારણ બની શકે છે.

આ રોગ ક્યાંથી આવ્યો?
1961 માં જર્મનીના ફ્રેન્કફર્ટમાં પ્રથમ મારબગનો દર્દી મળી આવ્યો હતો.  મારબર્ગના દર્દીઓ બેલગ્રેડ અને સર્બિયામાં પણ મળી આવ્યા હતા. વાસ્તવમાં આફ્રિકન ગ્રીન મંકીને યુગાન્ડાથી વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગ માટે લાવવામાં આવ્યો હતો. લેબોરેટરીમાં આ જ વાંદરાઓથી આ વાયરસ ફેલાયો હતો. આ પછી તે આફ્રિકાના ઘણા દેશોમાં ફેલાઈ ગયો. 2012માં મારબર્ગ રોગને કારણે યુગાન્ડામાં 15 લોકો, અંગોલામાં 227 લોકો અને કોંગોમાં 128 લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા.

આ રોગના લક્ષણો
ક્લેવલેન્ડ ક્લિનિક અનુસાર, જ્યારે મારબર્ગ વાયરસ કોઈને થાય ત્યારે તેને પ્રથમ તબક્કામાં પહોંચવામાં પાંચથી 7 દિવસનો સમય લાગે છે. તે ખૂબ જ તાવ અને શરદીનું કારણ બને છે. તેની સાથે જ ગંભીર માથાનો દુખાવો, ઉધરસ, સ્નાયુઓમાં દુખાવો, સાંધાનો દુખાવો, ગળામાં દુખાવો અને ત્વચા પર ફોલ્લીઓ થાય છે. એક-બે દિવસ પછી, એવું લાગે છે કે આ બધા લક્ષણો ઓછા થઈ જાય છે પરંતુ ટૂંક સમયમાં બીજો તબક્કો શરૂ થાય છે અને છાતી અને પેટમાં તીવ્ર દુખાવો થાય છે. ઝાડા થાય છે અને ઉલ્ટી થાય છે. અચાનક વજન ઘટવા લાગે છે. લોહી આવવા લાગે છે. આ પછી, નાક, મોં, આંખો અને યોનિમાંથી રક્તસ્રાવ શરૂ થાય છે. જો તાત્કાલિક તબીબી ધ્યાન આપવામાં ન આવે તો દર્દી મૃત્યુ પામે છે.

શું મારબર્ગ માટે કોઈ દવા છે?
મારબર્ગ માટે કોઈ દવા કે રસી નથી, પરંતુ રક્તસ્રાવને રોકવા માટે ઘણી દવાઓ આપવામાં આવે છે, તેની સાથે તે રોગપ્રતિકારક ઉપચારથી પણ ઠીક થાય છે. દર્દીને ઓક્સિજનની જરૂર પડે છે. જો કે, આ રોગમાં મૃત્યુની ટકાવારી 88 ટકા છે. આ રોગમાંથી સાજા થનારા લોકો પણ લાંબા સમય સુધી અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓથી પીડાતા રહે છે. સ્નાયુમાં દુખાવો અને વાળ ખરવા એ પછીના મુખ્ય લક્ષણો છે.

તે ટાળી શકાય છે
જે લોકો પ્રાણીઓની સેવામાં રોકાયેલા છે અથવા જેઓ ખાણોમાં કામ કરે છે તેઓ ચામાચીડિયા દ્વારા આ વાયરસથી માણસોને સંક્રમિત કરી શકે છે તેથી, જ્યારે ચેપ શરૂ થાય છે, ત્યારે આ કાર્યોમાં અત્યંત સાવધ રહેવાની જરૂર છે. તમે જ્યાં કામ કરો છો ત્યાં યોગ્ય રીતે માસ્ક, ગોગલ્સ, એપ્રોન, મોજા વગેરે પહેરો. જો ચેપ લાગે તો તરત જ કોન્ડોમનો ઉપયોગ કરો. બીજી તરફ, જો કોઈ વ્યક્તિ આ ચેપથી બચી જાય છે તો તે સ્વસ્થ થયા પછી વાયરસ તેના વીર્યમાં લાંબા સમય સુધી જીવંત રહે છે. તેથી, શારીરિક સંબંધો બાંધતા પહેલાં ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.