नवी दिल्ली : President Election 2022: राष्ट्रपती पदाची निवडणूक जाहीर झाली आहे. या निवडणुकीसाठी 18 जुलै रोजी मतदान होणार आहे. आतापर्यंत भाजप किंवा काँग्रेसने आपला उमेदवार दिलेला नाही. यंदाच्या निवडणुकीत भाजपपेक्षा विरोधकांचे पारडे जड दिसून येत आहे. यंदाच्या राष्ट्रपती निवडणुकीचे नेमके गणित काय आहे, हे समजावून घेऊया.
सध्या देशात राष्ट्रपती निवडणुकीची जोरदार चर्चा आहे. (President Election 2022:) राष्ट्रपती पदाच्या निवडणुकीसाठी शुक्रवारपर्यंत 15 उमेदवारांनी अर्ज दाखल केले आहेत. मात्र, काही आवश्यक कागदपत्रांअभावी तीन अर्जही फेटाळले जाऊ शकतात. मात्र अद्यापपर्यंत भाजप आणि काँग्रेसने याबाबत आपला उमेदवार जाहीर केलेला नाही. यावेळी भाजपला राष्ट्रपतीपदाची निवडणूक जिंकणे तितके सोपे नाही, असे दिसून येत आहे. आकड्यांच्या खेळात विरोधकांचा वरचष्मा भाजपवर पडल्याचे दिसत आहे. संपूर्ण विरोधक एकत्र आल्यास भाजपला पराभवाला सामोरे जावे लागू शकते.
बीबीसीच्या रिपोर्टनुसार, या निवडणुकीत इलेक्टोरल कॉलेजमध्ये 4809 सदस्य असतील. यामध्ये राज्यसभेचे 233, लोकसभेचे 543 आणि विधानसभेचे 4033 सदस्य असतील. मतदानाच्या वेळी प्रत्येक आमदार आणि खासदाराच्या मताला किंमत असते. यावेळी प्रत्येक खासदाराच्या मताचे मूल्य 700 इतके निश्चित करण्यात आले आहे. प्रत्येक राज्याच्या विधानसभेच्या सदस्यांच्या मतांचे मूल्य त्या राज्याच्या लोकसंख्येवर अवलंबून असते.
उदाहरणार्थ, यूपीच्या आमदारांच्या मतांचे वेटेज 208 असेल, तर मिझोराममध्ये 8 आणि तामिळनाडूमध्ये 176 असतील. अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीत आमदारांच्या मतांचे एकूण वेटेज 5,43,231असेल. त्याचवेळी, संसद सदस्यांच्या मतांचे वेटेज 543,200 आहे. एकूण यंदा सर्व सभासदांच्या मतांचे वेटेज 1086431 इतके आहे.
राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत केंद्रात सत्तेत असलेला भाजप भक्कम स्थितीत दिसत असला तरी विरोधकांच्या मागे आहे. प्रत्यक्षात भाजपची मते 50 टक्क्यांहून कमी आहेत. सध्या भाजप आणि त्यांच्या मित्रपक्षांकडे 48.9 टक्के मते आहेत, तर विरोधकांकडे 51.1 टक्के मते आहेत. म्हणजेच विरोधकांचे प्रत्येक मत एक झाले तर भाजपसमोर मोठी अडचण निर्माण होऊ शकते.
भाजपला ही निवडणूक जिंकणे फारसे अवघड जाणार नसल्याचे राजकीय जाणकारांचे म्हणणे आहे. भाजप केवळ 2.2 टक्के मागे आहे. केंद्रात भाजपची सत्ता असल्याने काही छोटे विरोधी पक्ष भाजपच्या उमेदवाराला सहज पाठिंबा देऊ शकतात. यासोबतच गेल्या अनेक निवडणुकांमध्ये भाजपने विरोधकांच्या मतांना खिंडार पाडून सरकार स्थापन करण्यात प्रभावीपणे सिद्ध केल्याचे दिसून आले आहे. मध्य प्रदेश, मणिपूर आणि गोवा ही राज्ये याची उदाहरणे आहेत. राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत भाजप ओडिशातील सत्ताधारी पक्ष बीजेडी, आंध्र प्रदेशातील सत्ताधारी वायएसआर काँग्रेस आणि केसीआरच्या टीआरएसकडूनही पाठिंबा मागू शकतो, असे मानले जात आहे.
विशेष म्हणजे राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी 29 जूनपर्यंत अर्ज भरायचे आहेत. दुसरीकडे 18 जुलै रोजी मतदान होणार असून 21 जुलै रोजी निवडणुकीचा निकाल जाहीर होणार आहे.