मुंबई : हिंदू धर्मात वट सावित्री आणि व्रताचे खूप महत्त्व आहे. लग्नानंतर वटसावित्रीची पूजा करण्याला अधिक महत्त्व आहे. ज्येष्ठ महिन्यातील कृष्ण पक्षातील अमावास्येला वट सावित्री व्रत केलं जातं.
यावर्षी वट सावित्री व्रत आणि मुहूर्त 30 मे 2022 रोजी आहे. वट सावित्री व्रताच्या दिवशी विवाहित स्त्रिया आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी उपवास करतात. या दिवशी नियमानुसार वटवृक्षाची पूजा केली जाते.
वटवृक्षाची पूजा केल्याने दीर्घायुष्य, सुख-समृद्धी आणि अखंड सौभाग्य प्राप्त होतं, असे मानलं जातं. पौराणिक मान्यतेनुसार, या दिवशी सावित्रीने यमराजाकडून पती सत्यवानाचे प्राण परत आणले. तेव्हापासून स्त्रिया आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी या दिवशी उपवास करतात.
वडाची पूजा करण्यासाठी लागणारं साहित्य
- सावित्री आणि सत्यवान आणि यमराज यांची मूर्ती
- बांबूचा पंखा
- कच्चे सूत
- लाल कालवा
- सूर्यप्रकाश
- मातीचा दिवा
- पाच प्रकारचे फळ
-फूल
- चतुर्थांश मीटर कापड
- पान
- सुपारी
- नारळ
- वेखंड
- भिजवलेले चणे
- पाण्याने भरलेला कलश
- घरगुती पदार्थ
वटवृक्षाची पूजा का केली जाते?
हिंदू धर्मात वटवृक्षाला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. वटवृक्षाच्या मुळाशी ब्रह्मदेव, मध्यभागी विष्णू आणि समोर शिव राहतात, असे मानले जाते. वटवृक्षाखाली बसून कथा ऐकल्याने सर्व मनोकामना पूर्ण होतात असाही विश्वास आहे.
ज्येष्ठ महिन्यातील कृष्ण पक्षातील अमावास्येला सावित्रीने वटवृक्षाखाली आपला मृत पती सत्यवानाला जिवंत केले होतं. तेव्हापासून हे व्रत वट सावित्री म्हणून ओळखले जाते. वट सावित्रीच्या दिवशी हरभऱ्याला विशेष महत्त्व आहे.
वट सावित्री व्रत पूजा पद्धत
या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे. कपडे स्वच्छ धुतलेले घाला. पूजेचे सर्व साहित्य घेऊन वटवृक्षाखाली जा. तुम्हाला हवे असल्यास घरात लहान वटवृक्ष आणूनही पूजा करू शकता.
पूजा करण्यापूर्वी ती जागा चांगली स्वच्छ करून सर्व साहित्य ठेवावे. सावित्री- सत्यवान आणि यमराज यांचा फोटो वटवृक्षाखाली लावा. नंतर लाल वस्त्र, फळे, फुले, रोळी, सिंदूर, हरभरा इत्यादी अर्पण करा.
पूजा केल्यानंतर त्यांना बांबूच्या पंख्याने हवा द्या. यानंतर वटवृक्षावर लाल कलव बांधून 5, 11 किंवा 21 वेळा प्रदक्षिणा करावी. प्रदक्षिणा केल्यावर कथा वाचून झाडाच्या मुळास पाणी अर्पण करावं.
यानंतर घरी परत जा आणि बांबूच्या पंख्याने नवऱ्याला हवा द्या. त्यानंतर पतीच्या हातचे पाणी पिऊन उपवास सोडावा. पूजेचा उरलेला हरभरा प्रसाद म्हणून सर्वांना वाटून घ्या. संध्याकाळी गोड पदार्थ खा.