ऑलिम्पिकचा इतिहास

[caption id="attachment_101380" align="aligncenter" width="490" caption="नॉर्मन पिचर्ड"][/caption]

नॉर्मन पिचर्ड

नॉर्मन पिचर्डची कारकीर्द थोडी वादग्रस्त. थोडी रहस्यमय ठरली. रेकॉर्ड पुस्तकांप्रमाणे ब्रिटीश संस्कृतीत वाढलेला नॉर्मन हा खरातरं भारतीय अॅथलिट. देशाकडून ऑलिम्पिकमध्ये भाग घेणारा पहिला भारतीय. त्यामुळेच देशासाठी पदक मिळवणारा तो पहिला व्यक्ती गणला जातो.

त्याने १९०० मध्ये पॅरिसमध्ये झालेल्या २०० मीटर ‘डॅश’ आणि २०० मीटर हर्डल्समध्ये दोन रजत पदक मिळवले. पण, काही लोक असाही दावा करतात की नॉर्मन याने कधी भारताचं प्रतिनिधित्व केलंच नाही. तो ब्रिटीश नागरिक असून फक्त भारतात राहत होता. तसंच १९०० मध्ये पॅरिस गेम्ससाठी त्याची निवड ग्रेट ब्रिटनचं प्रतिनिधित्व करण्यासाठी झाली होती.

[caption id="attachment_101389" align="aligncenter" width="490" caption="के. डी. जाधव (खाशाबा जाधव)"][/caption]

के. डी. जाधव – एक विस्मृतीतील हिरो

स्वतंत्र भारताचा पहिला ऑलिम्पिक विजेता म्हणून खाशाबा दादासाहेब जाधव या मराठमोळ्या तरुणाला ओळखलं जातं. १९५२ साली हेलसिंकीमध्ये झालेल्या खेळात त्यांनी कुस्तीमध्ये कांस्य पदक जिंकलं पण त्यासाठी त्यांना मोठी किंमत चुकवावी लागली होती. या स्पर्धेमध्ये भाग घेण्यासाठीच त्यांना सरकारी उदासीनतेला आणि वित्तीय संकटांना तोंड द्यावं लागलं होतं.

लहान वयातच खेळाडू वृत्तीचे वडील आणि मोठ्या चार भावांच्या सहवासात त्यांना खेळाची आवड निर्माण झाली होती. १९४८ सालच्या ऑलिम्पिक खेळानंतर लंडन ऑलिम्पिकमध्ये त्यांनी भारताचं प्रतिनिधित्व केलं. या प्रवासासाठी झालेला सगळा खर्च त्यांच्या मित्र, शुभचिंतक आणि शिक्षकांनी केला. २३ जुलै १९५२ साली त्यांनी कॅनडा, मॅक्सिको आणि जर्मनीच्या कुस्तीपटुंना हरवून कांस्य पदकावर आपलं नाव कोरलं. त्यांनी घडवलेल्या या इतिहासाची पुनरावृत्ती फक्त १९९६ साली पुन्हा एकदा घडली. खाशाबा जाधव यांना सन्मानित करण्यासाठी केंद्र सरकारतर्फे नवी दिल्लीच्या इंदिरा गांधी स्पोर्टस कॉम्प्लेक्समध्ये के. डी. जाधव यांच्या नावानं एक आखाडा बांधण्यात आला आहे.  

[caption id="attachment_101404" align="aligncenter" width="490" caption="लिएंडर पेस"][/caption]

लिएंडर पेस

चार दशकांच्या मोठ्या प्रतिक्षेनंतर लिएंडर पेसनं अटलांटा ऑलिम्पिकच्या पदक प्रस्तुती सोहळ्यात तिरंगा फडकवला. पहिल्याच खेपेत त्यानं ब्राझीलच्या फर्नांडो मेलिंगेनीला मागे टाकून लॉन टेनिसमध्ये कांस्य पदक पटकावलं. मात्र फायनलमध्ये पोहचण्याचं त्याचं स्वप्न अमेरिकेच्या आंद्रे आगासीमुळं भंग पावलं. अर्थातच यावेळी आंद्रे आगासीनं गोल्ड मेडल पटकावलं.

पण, खुद्द