World Thyroid Day : थायरॉइड दरम्यान काय खावे-काय टाळावे?

World Thyroid Day 2024 : एनआयएचनुसार, जगभरातील 42 दशलक्ष लोकांना थायरॉइडची समस्या असते. या आजाराबाबत जनजागृती निर्माण करावी यानिमित्ताने25 मे रोजी 'जागतिक थायरॉइड दिवस' साजरा केला जातो.  

| May 25, 2024, 08:00 AM IST

थायरॉइड हा आजार जुकीच्या जीवनशैलीशी संबंधित असा आजार आहे. जगभरात दशलक्षच्या घरात जवळपास थायरॉइड रुग्ण आहेत. पुरुषांच्या तुलनेत महिलांना सर्वाधिक थायरॉइडची समस्या जाणवते. थायरॉईड ही मानेतील फुलपाखराच्या आकाराची ग्रंथी आहे. ही शरीरातील सर्वात मोठ्या अंतःस्रावी ग्रंथींपैकी एक आहे. थायरॉईड ग्रंथी शरीराच्या विविध भागांसाठी हार्मोन्स तयार करते. याशिवाय ही ग्रंथी चयापचय नियंत्रित करण्याचे काम करते. 

आताच्या धकाधकीच्या जीवनात आहार, जीवनशैली आणि तणावामुळे थायरॉईडच्या रुग्णांची संख्या वाढत असल्याचे आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. 'जागतिक थायरॉईड दिना'निमित्त या आजाराबाबत, कोणात आहार घ्यावा आणि कोणते पदार्थ टाळावेत हे पाहूया. 

1/9

थायरॉईची लक्षणे

World Thyroid Day

थकवा स्वभावाच्या लहरी वजन वाढणे केस पातळ होणे स्नायू कमकुवत होणे चेहऱ्यावर सूज येणे बद्धकोष्ठता कोरडी त्वचा एलडीएल वाढले सांधे दुखी

2/9

आयोडीन

World Thyroid Day

थायरॉईडच्या समस्यांमध्ये आयोडीनची भूमिका सर्वात महत्त्वाची असते. थायरॉईडच्या योग्य कार्यासाठी हे आवश्यक आहे. स्वयंप्रतिकार कारणांमुळे उद्भवणाऱ्या थायरॉईड समस्या वगळता इतर सर्व रुग्णांमध्ये आयोडीनची कमतरता हे मुख्य कारण आहे. मात्र, आयोडीनयुक्त मीठ आणि प्रक्रिया केलेले अन्न यांमुळे आयोडीनच्या कमतरतेमुळे उद्भवणारी ही समस्या बऱ्याच प्रमाणात आटोक्यात आणली जाऊ शकते.  

3/9

व्हिटॅमिन डी

World Thyroid Day

स्वयंप्रतिकार समस्यांमुळे कमी थायरॉक्सिन उत्पादन (हाशिमोटो रोग) आणि जास्त थायरॉक्सिन उत्पादन (ग्रेव्हस रोग) या दोन्ही प्रकरणांमध्ये व्हिटॅमिन डीचे पुरेसे सेवन आवश्यक आहे. यासाठी मासे, अंडी, दूध आणि व्हिटॅमिन डी युक्त मशरूमचे सेवन फायदेशीर ठरते.  

4/9

सेलेनियम

World Thyroid Day

थायरॉईड ग्रंथीमध्ये सेलेनियम पुरेशा प्रमाणात आढळते. याला थायरॉईड-सुपर-पोषक देखील म्हणतात, जे थायरॉईडशी संबंधित बहुतेक एन्झाईम्ससाठी आवश्यक आहे. त्यामुळे थायरॉईड ग्रंथीचे कार्य योग्य प्रकारे होते. सेलेनियम हा एक आवश्यक घटक आहे जो शरीराची प्रतिकारशक्ती आणि प्रजनन क्षमता प्रभावित करतो. त्यामुळे थायरॉईड ग्रंथीच्या योग्य कार्यासाठी अन्नामध्ये पुरेसे सेलेनियम असणे अत्यंत आवश्यक आहे. हे अक्रोड आणि बदाम यांसारख्या सुक्या फळांमध्ये आढळते.

5/9

अंडे

World Thyroid Day

अंडी: संपूर्ण अंडी खा कारण अंड्यातील पिवळ्या भागामध्ये आयोडीन आणि सेलेनियम असते आणि पांढरा भाग प्रथिनेंनी भरलेला असतो. तुमच्या आहारात सर्व प्रकारचे मांस समाविष्ट करा. जसे की, चिकन, सॅल्मन, ट्यूना, कोळंबी यासह सर्व प्रकारचे सीफूड खाऊ शकता.  

6/9

भाज्या

World Thyroid Day

भाज्या : सर्व प्रकारच्या भाज्या खा. कोबी आणि ब्रोकोली सारख्या क्रूसिफेरस भाज्या कमी खा, विशेषतः शिजवलेल्या वेळी.

7/9

फळे

World Thyroid Day

फळे: बेरी, केळी, संत्री, टोमॅटो इत्यादी सर्व फळे खा. ग्लूटेन-मुक्त धान्य आणि बिया: तांदूळ, गव्हाचे पीठ, क्विनोआ, चिया आणि अंबाडीच्या बिया.

8/9

दूध

World Thyroid Day

दुग्धजन्य पदार्थ: दूध, चीज, दही इत्यादींसह सर्व प्रकारचे दुग्धजन्य पदार्थ. पेय: भरपूर पाणी प्या. तसेच कॅफिन नसलेले पेय घ्या.

9/9

काय खाऊ नये

World Thyroid Day

शेंगदाणे - शेंगदाण्यांमध्ये पौष्टिक मात्रा अधिक असते. त्यामुळे आहारातून टाळा. नाचणी - नाचणी हे सुपरफूड समजले जाते. पण यामध्ये असलेल्या गोयट्रोजेनिक गुणधर्मामुळे ते शरीरासाठी घातक असते.  बदाम - बदाममध्ये असलेले सेलेनियम आणि मॅग्नेशिअम आरोग्यासाठी फायदेशीर असते. मात्र यामध्ये देखील गोयट्रोजेनिक असते ते थारॉइडसाठी घातक असते.  सोयाबिन - सोयाबिन थायरॉइड लोकांसाठी घातक मानले जाते. त्यामुळे खाणे टाळा.  गहू - गहू प्रत्येक घरात असलेला पदार्थ आहे. पण थायरॉइडसाठी घातक आहे. (Disclaimer - वरील माहिती सामान्य संदर्भांवरून घेण्यात आली आहे. 'झी २४ तास' याची खातरजमा करत नाही. यामधून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा केला गेलेला नाही. कुठलीही लक्षणं जाणवल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.)