थंड देशांमध्ये कोरोनाचा प्रादुर्भाव कमी, संशोधनानुसार भारताला थोडा दिलासा

मुंबई : कोरोना विषाणूपासून बचाव करणारी लस शोधण्यासाठी एक वर्षापेक्षा जास्त वेळ लागू शकतो, म्हणून प्रत्येक देश व्हायरसचा नाश कमी करण्याचा प्रयत्न करीत आहे. भारतातही कोरोना विषाणूच्या संसर्गाचे प्रमाण झपाट्याने वाढत आहे आणि ही संख्या 9000 च्या वर गेली आहे. यादरम्यान, शास्त्रज्ञांनी काही अभ्यासांद्वारे काढलेले निकाल भारताला थोडा दिलासा देणारे आहेत.

आत्ता कोरोना विषाणू विषयी कोणताही स्पष्ट निष्कर्ष काढणे फार घाईचं ठरेल. पण आकडेवारी असे दर्शवित आहे की, गरम देशांमध्ये कोरोना विषाणूचा प्रादुर्भाव थंड देशांपेक्षा कमी आहे.

कोरोना विषाणूमुळे युरोप आणि अमेरिकेत सर्वाधिक विनाश झाला आहे, परंतु त्याचा प्रभाव आफ्रिकन आणि आशियाई देशांमध्ये कमी प्रमाणात दिसून येत आहे. एमआयटीच्या शास्त्रज्ञांनी देखील आपल्या सुरुवातीच्या विश्लेषणामध्ये असे म्हटले आहे की, कोरोनाव्हायरस संसर्ग गरम ठिकाणी राहणाऱ्या समुदायांमध्ये कमी आहे. अभ्यासात असेही म्हटले आहे की, उन्हाळा सुरू झाल्याने भारतासह आशिया खंडातील बर्‍याच देशांमध्ये कोरोना विषाणूचा संसर्ग होण्याचा धोका कमी होऊ शकतो.

या अभ्यासानुसार, 22 मार्चपर्यंत कोरोना विषाणूच्या संसर्गाची 90 टक्के प्रकरणे 2 ते 17 अंश सेल्सिअस तापमान असलेल्या भागातील आहेत. या भागांमध्ये आर्द्रता देखील दर घनमीटर 4 ते 9 ग्रॅम होती. 18 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त तापमान आणि आर्द्रता प्रति घनमीटर 9 ग्रॅमपेक्षा जास्त असणाऱ्या देशांमध्ये कोरोना विषाणूचा प्रादुर्भाव कमी झाला आहे. या विश्लेषणाच्या आधारे शास्त्रज्ञांनी असा निष्कर्ष काढला की पावसाळा येताच आशियाई देशांमध्ये संसर्ग आणखी कमी होऊ शकतो कारण पावसाळ्यात आर्द्रता प्रति घनमीटरपेक्षा 10 ग्रॅमने जास्त आहे.

आशियाच्या बर्‍याच भागांमध्ये, मध्य पूर्व आणि दक्षिण अमेरिकेतील काही देशांमध्ये कोरोना विषाणूच्या संसर्गाचे प्रमाण कमी आहे, तर या देशांनी युरोपप्रमाणे अनेक कठोर उपाय योजना देखील नव्हत्या केल्या. 

एमआयटीचे संगणकीय वैज्ञानिक आणि लेखक कासिम बुखारी यांच्या मते, जेथे जेथे तापमान कमी होते तेथे कोरोना विषाणूची झपाट्याने वाढ झाली. युरोपमध्ये जगातील सर्वोत्तम आरोग्य सेवा आहे परंतु कोरोना विषाणूचा सर्वात जास्त परिणाम झाला. उष्ण आणि थंड क्षेत्राचे हे तर्क अमेरिकेत देखील लागू होते. अमेरिकेसारख्या एरिझोना, फ्लोरिडा आणि टेक्सासच्या उच्च-तापमानातील दक्षिणेकडील भागांमध्ये कोरोना विषाणूचे प्रमाण कमी झाले आहे, तर वॉशिंग्टन, न्यूयॉर्क आणि कोलोरॅडोसारख्या थंड राज्यात कोरोना विषाणूच्या संसर्गाचा तीव्र फटका बसला आहे. त्याचबरोबर कोरोना विषाणूचा प्रभाव सौदी अरेबियासारख्या गरम देशांमध्ये मध्य-पूर्वेतील कमी तापमान असलेल्या इराणपेक्षा कमी आहे.

भारत, पाकिस्तान, इंडोनेशिया आणि आफ्रिकन देशांमध्ये कोरोना विषाणूचा संसर्ग होण्याचे प्रमाण कमी असल्याचे समजते कारण येथे चाचण्या कमी होत आहेत. संशोधकांनी सांगितले की, सिंगापूर, युएई आणि सौदी अरेबियासारख्या गरम हवामानातील देशांनी अमेरिका, इटली आणि इतर अनेक युरोपियन देशांपेक्षा दर दशलक्ष लोकसंख्येच्या अधिक चाचण्या केल्या आहेत.

संशोधकांचे म्हणणे आहे की कमी चाचणीचे तर्कशास्त्र ज्या गरम देशांबद्दल बोलले गेले आहे त्यांना लागू होत नाही. सिंगापूर, युएईसारख्या देशांमध्ये दररोज हजारो लोक येतात आणि जातात. म्हणजेच, परदेशी लोकांची जास्त हालचाल आहे. लॉकडाउन आणि क्वारंटाइन याशिवाय काही कारणे आहेत जी संसर्गाची गती कमी करण्यात भूमिका बजावू शकतात.

कोरोना विषाणूवरील इतर दोन अभ्यासांमध्येही असेच निकाल आले आहेत. स्पेन आणि फिनलँडच्या संशोधकांच्या विश्लेषणामध्ये असे म्हटले आहे की, 2 ते 10 डिग्री सेल्सिअस तापमानात हा विषाणू जास्त सक्रिय आहे आणि तो वेगाने पसरतो. शास्त्रज्ञांच्या दुसर्‍या गटाला असेही आढळले की, चीनमध्ये साथीच्या प्रारंभाच्या वेळी गरम आणि दमट शहरांमध्ये संक्रमणाचे प्रमाण कमी होते.

1 मार्चनंतर 18 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त तापमान असलेल्या देशांमध्ये 10 हजार हून अधिक रुग्ण आढळले आहेत, त्यामुळे जास्त तापमान असलेल्या देशांमध्ये कोरोना विषाणूच्या वेगावर लक्ष ठेवले पाहिजे. एमआयटीच्या संशोधकांनी असा इशारा दिला की अनेक घटक त्यांच्या डेटामध्ये गहाळ आहेत. विषाणू वेगाने स्वतःमध्ये बदल घडवून आणत आहे आणि विकसनशील आहे. याशिवाय प्रजनन प्रमाण, थेट व अप्रत्यक्ष संसर्गासारख्या अनेक महत्वाच्या माहितीचा अजून अभ्यास करणे बाकी आहे. संशोधकांनी असे म्हटले आहे की त्यांच्या अभ्यासाचा अर्थ असा होत नाही की कोरोना विषाणू गरम देशात पसरणार नाही.