मुंबई : हजारो लोकांचा जीव वाचवणाऱ्या उंदराने जगाचा निरोप घेतला आहे. उंदराच्या बहादुरीकरता त्याला गोल्ड मेडलने सन्मानित करण्यात आलं होतं. या उंदराचं नाव मगावा (Magawa). तुम्हाला हे वाचताना विश्वास बसत नाही ना? पण खरं आहे एका उंदराकरता अक्षरशः दुःख व्यक्त केलं जातं आहे.
एखाद्या गोष्टीचा सुगावा लावायचा असेल तर अनेकदा पोलीस अथवा सीआयडी श्वानांची मदत घेतात. हे आपल्यासाठी सामान्य आहे. पण हजारो बॉम्ब आणि सुरंग पकडून देणाऱ्या एका उंदराबद्दल तुम्हाला माहित आहे का? या उंदराचं नाव मगावा (Magawa) मगावाने नुकताच जगाचा निरोप घेतला आहे.
कंबोडियाच्या या धाडसी उंदराने अनेक बॉम्ब आणि भूसुरुंग हेरून शोधून काढले. एपीओपीओ या बेल्जियन संस्थेने प्रशिक्षित केलेल्या मागावा नावाच्या या उंदराने आपल्या पाच वर्षांच्या कारकिर्दीत अनेक साहसे केली आहेत. मागावा यांना त्यांच्या शौर्याबद्दल सुवर्णपदकही देण्यात आले होते.
'डेली मेल'च्या बातमीनुसार, आठ वर्षांच्या उंदराने म्हणजे मगवाने 38 एकरहून अधिक जमीन साफ केली होती. त्याने 71 लँड माइन्स आणि 38 स्फोट न झालेल्या शस्त्रास्त्रांचा शोध घेतला. ज्यामुळे हजारो लोकांचे प्राण वाचले. APOPO ने अहवाल दिला की या विशाल आफ्रिकन उंदराने गेल्या आठवड्यात शेवटचा श्वास घेतला. तसे तो पूर्णपणे बरा होता, पण त्याने खाणेपिणे कमी केले होते. जीव वाचवण्यासाठी आपले संपूर्ण आयुष्य वाहून घेतलेल्या मगवाच्या रूपाने एक धाडसी साथीदार गमावला असल्याचे संघटनेने म्हटले आहे.
टेनिस कोर्टच्या आकाराच्या परिसरात फिरून मागावा अवघ्या ३० मिनिटांत बॉम्ब शोधू शकला. तर पारंपारिक मेटल डिटेक्टर वापरून हे करण्यासाठी चार दिवस लागले असते. गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये या उंदराला भूसुरुंग आणि बॉम्ब शोधण्याच्या अद्भूत कामगिरीबद्दल पुरस्कार देण्यात आला होता. त्याला हिरो रॅट असे म्हणतात. मागाव्याचे वजन कमी असल्याने तो खणांवर उभा राहून पृथ्वी खरवडून बॉम्बचा इशारा देत असे. तो खाणींवर उभा राहिल्याने बॉम्ब फुटले नाहीत. मागवा गेल्या वर्षी जूनमध्ये निवृत्त झाले.
मागवाने गेल्या वर्षीच्या सुरुवातीला शौर्यासाठी पीपल्स डिस्पेंसरी फॉर सिक ऍनिमल्स (PDSA) पुरस्कार जिंकला होता. 25 सप्टेंबर रोजी, PDSA ने त्यांच्या सोशल मीडिया हँडलवर कळवले की चार वर्षांत 141 मीटर जमिनीवर 39 खाणी शोधल्याबद्दल शौर्य पुरस्कार प्राप्त करणारा मागावा हा पहिला उंदीर बनला आहे. हा पुरस्कार जॉर्ज क्रॉस आणि व्हिक्टोरिया क्रॉस शौर्य पदकांच्या समतुल्य आहे.
मगवाचे हँडलर मालेन यांनी सांगितले की, एक प्रसिद्ध कारकीर्द संपल्यानंतर तो थोडा आळशी झाला आणि आपला बहुतेक वेळ त्याचे आवडते पदार्थ खाण्यात घालवला. पारंपारिक सोल्यूशन्सच्या तुलनेत याला स्फोटकांचा वास सव्वीस पटीने अधिक वेगाने येऊ शकतो.