Loan Default: શું તમે લોન ચૂકવવામાં અસમર્થ છો? જાણો તમારા 5 અધિકારો અને મુશ્કેલીઓથી બચવાની રીતો

Loan Default: કોઈપણને લોન લેવાની જરૂર પડી શકે છે. તે હોમ લોન હોય કે પર્સનલ લોન, એકવાર તમે લોન લો છો તો તમારે કાર્યકાળના અંત સુધી EMI ચૂકવવી પડશે. જો તમે માસિક લોનના હપ્તા એટલે કે EMI ચૂકવવામાં નિષ્ફળ જાઓ છો, તો તેના તાત્કાલિક પરિણામને દંડ તરીકે જોવામાં આવે છે. જો કે તેના દૂરગામી પરિણામો પણ જોવા મળી રહ્યા છે.

CLXNS (કલેક્શન્સ)ના MD અને CEO માનવજીત સિંહના જણાવ્યા અનુસાર, જો તમને લાગે કે તમે લોનની રકમ સમયસર ચૂકવી શકશો નહીં, તો તમે શરૂઆતમાં જ કેટલાક પ્રારંભિક પગલાં લઈ શકો છો. ઉદાહરણ તરીકે, તમે લોનની મુદત વધારી શકો છો, જે EMI ઘટાડે છે. તેવી જ રીતે, લોનની શરતો પર નિર્ણય લેતા પહેલા તમારી નાણાકીય સ્થિતિ અને લોનનું પુનર્ગઠન ગોઠવવામાં પણ ઘણી મદદ મળી શકે છે. તમે નાણાકીય કટોકટીના કારણે કામચલાઉ રાહત માટે પણ વિનંતી કરી શકો છો, પરંતુ તમારે દંડ ચૂકવવો પડી શકે છે.

સિંઘનું કહેવું છે કે જો તમે આવા પગલાં ન લઈ શક્યા હો અથવા તમે ગમે તેટલું કરી શકો પછી પણ લોન ચૂકવી શક્યા નથી, તો તમારે લોન ડિફોલ્ટર તરીકે તમારા અધિકારો વિશે જાગૃત રહેવું જોઈએ. કાયદા મુજબ, નાણાકીય સંસ્થા ઉધાર લીધેલી રકમની વસૂલાત માટે પગલાં લે છે. જોકે, તેમ કરતી વખતે ધિરાણકર્તાઓ અને બેંકોએ ધોરણોનું પાલન કરવું પડશે. લોન લેનારા પાસે પણ કેટલાક અધિકારો છે જે જાણવું મહત્વપૂર્ણ છે.

આ પણ વાંચોઃ 30,000 રૂપિયે કિલોમાં વેચાય છે આ શાક, દેશ-વિદેશમાં તેના માટે થાય છે પડાપડી!

સાંભળવાનો અધિકાર
લોન ડિફોલ્ટર તરીકે, તમને સાંભળવાનો અથવા હાજર થવાનો અધિકાર છે. તમે લોન અધિકારીને પત્ર લખીને લોન ચૂકવવામાં નિષ્ફળતાના કારણો સમજાવી શકો છો, ખાસ કરીને જો તે નોકરીની ખોટ અથવા તબીબી કટોકટીના કારણે હોય. તેમ છતાં, જો તમે લોનની રકમ ચૂકવવામાં સક્ષમ ન હોવ અને તમને બેંક તરફથી સત્તાવાર નોટિસ મળી હોય, તો ગીરોની નોટિસ સામે કોઈપણ વાંધાઓ સાથે સત્તાવાળાઓને રજૂઆત કરવાનો તમારો અધિકાર છે.

કરારની શરતોનો અધિકાર
સિંઘના જણાવ્યા અનુસાર, બેંક અથવા કોઈપણ થર્ડ પાર્ટી રિકવરી એજન્ટ લોન લેનારને દિવસના કોઈપણ સમયે લોનની રકમ ચૂકવવા માટે હેરાન કરી શકશે નહીં અથવા દબાણ કરી શકશે નહીં. આરબીઆઈની માર્ગદર્શિકા મુજબ, બેંકોએ કલેક્શન વર્કનું આઉટસોર્સિંગ કરતી વખતે આચારસંહિતાનું પાલન કરવું પડશે અને ગ્રાહકોને અત્યંત સંવેદનશીલતા સાથે હેન્ડલ કરવા માટે પ્રશિક્ષિત એજન્ટોની નિમણૂક કરવી પડશે. તેઓ કૉલિંગના કલાકો અને ગ્રાહકની માહિતીની ગુપ્તતાથી વાકેફ હોવા જોઈએ. પુનઃપ્રાપ્તિનો સમય અને સ્થળ પૂર્વ-નિર્ધારિત કરી શકાય છે, ઉદાહરણ તરીકે સવારે 7 થી સાંજના 7 વાગ્યા સુધી.

સંસ્કારી નાગરિકોની જેમ વર્તન કરવાનો અધિકાર
સિંહનું કહેવું છે કે તમારો અધિકાર છે કે જો બેંક/ધિરાણકર્તાના પ્રતિનિધિ બૂમો પાડતા હોય અથવા શારીરિક હિંસાનો ઉપયોગ કરતા હોય અથવા ધમકી આપતા હોય તો તમે કાનૂની ઉપાયોનો ઉપયોગ કરી શકો છો. બેંક/ધિરાણકર્તાએ પણ તમારી સાથે રિકવરી એજન્ટની વિગતો શેર કરવી પડશે. એજન્ટની મુલાકાત લેતી વખતે તમારી ગોપનીયતાનું સન્માન કરવું જોઈએ અને સંસ્કારી રીતે વર્તવું જોઈએ.

આ પણ વાંચોઃ સોના-ચાંદીના ભાવમાં ભડકો, વૈશ્વિક સંકેતોનો કારણે બુધવારે કિંમતમાં થયો મોટો વધારો

વાજબી કિંમતનો અધિકાર
જો તમે તમારા લેણાંની ચુકવણી કરવામાં અસમર્થ છો અને બેંકે ચુકવણીની વસૂલાત માટે તમારી મિલકતની હરાજી કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી છે, તો તમને બેંક તરફથી તેની જાણ કરતી નોટિસ પ્રાપ્ત થવી જોઈએ. તેમાં મિલકત/સંપત્તિની વાજબી કિંમત, હરાજીના સમય અને તારીખની વિગતો, અનામત કિંમત વગેરેનો પણ ઉલ્લેખ કરવો જોઈએ. લોન ડિફોલ્ટર તરીકેના તમારા અધિકારો જો પ્રોપર્ટીનું ઓછું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે તો તમને વાંધો ઉઠાવવાનો અધિકાર આપે છે.

આવક સંતુલિત કરવાનો અધિકાર
જો મિલકતના વેચાણ પછી વસૂલ કરાયેલા નાણાંમાંથી કોઈ વધારાની રકમ હોય, તો તે ધિરાણ સંસ્થાઓને પરત કરવાની રહેશે. મિલકત અથવા સંપત્તિની કિંમત કોઈપણ સમયે વધી શકે છે, તેથી તેની કિંમત તમે બેંકને ચૂકવવાની હતી તે રકમ કરતાં વધી શકે છે. તેથી, હરાજીની પ્રક્રિયા પર નજર રાખવી મહત્વપૂર્ણ છે.