તમને ખબર છે, ઓફિસમાં કામ દરમિયાન કેમ સૌથી વધારે આવે છે બગાસું?

નવી દિલ્હી: જ્યારે આપણે કામ કરીએ છીએ ત્યારે આપણે ઘણીવાર બગાસું ખાતા હોઈએ છીએ, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેની પાછળનું તર્ક શું છે? તેની પાછળનું વિજ્ઞાન કેવી રીતે કામ કરે છે?

બગાસું આવવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. થાક, કોઈ વસ્તુ વિશે તણાવ અથવા પૂરતી ઊંઘ ન લેવી. એક વાત તમે નોંધી હશે કે જ્યારે તમે કામ દરમિયાન થોડો થાક અનુભવો છો ત્યારે બગાસું આવવું સામાન્ય બાબત છે. આવી સ્થિતિમાં ક્યારેક બગાસું ખાવ તો ઓફિસમાં ઠપકો મળે છે તો ક્યારેક મજાક પણ બની જાય છે. વ્યક્તિનું બગાસું ક્યારેક ખૂબ જ વિચિત્ર અને ઘૃણાસ્પદ હોય છે. આ કારણે સહકર્મીઓનું ધ્યાન ઘણીવાર તેમના તરફ જાય છે. પરંતુ બગાસું ખાવા પાછળ એક ખૂબ જ રસપ્રદ વિજ્ઞાન છે, જેને જાણીને તમે પણ ચોંકી જશો.

શરીરનું તાપમાન અને બગાસું આવવું વચ્ચેનો સંબંધ
તમારે જાણવું જ જોઇએ કે આપણા શરીરમાં થતી દરેક ક્રિયા માટે મગજની ભૂમિકા હોય છે. પ્રિન્સટન યુનિવર્સિટીના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે કામ દરમિયાન બગાસું આવવું તમારા મગજના તાપમાનને સામાન્ય બનાવવાનું કામ કરે છે. જે કામકાજ સમયે સામાન્ય કરતાં થોડી વધુ ગરમ થઈ જાય છે. આ સાથે તે શરીરનું તાપમાન સામાન્ય કરવામાં પણ મદદ કરે છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે એનિમલ બિહેવિયર જર્નલમાં પ્રકાશિત એક રિપોર્ટ અનુસાર, જે લોકો લાંબા સમય સુધી બગાસું ખાતા હોય છે, તેમનું મગજ ખૂબ જ ઝડપથી કામ કરે છે.

બગાસું ખાવાથી ચેપનું જોખમ
બગાસું ખાવા અંગેના સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે તે ઘણીવાર ચેપ ફેલાવવાનું કારણ પણ બને છે. એટલા માટે કહેવાય છે કે જ્યારે પણ તમે બગાસું ખાઓ ત્યારે તમારા મોં પર રૂમાલ રાખો. મ્યુનિકની સાઇકિયાટ્રિક યુનિવર્સિટી હૉસ્પિટલમાં 2004નો એક અભ્યાસ દર્શાવે છે કે લોકો ઠંડા હવામાનમાં સૌથી વધુ બગાસું ખાય છે.

બગાસું આવવા પાછળનું વૈજ્ઞાનિક કારણ
- બગાસું વિશે ઘણી સિદ્ધાંતો આપવામાં આવી છે, પરંતુ દવાના પિતા હિપ્પોક્રેટ્સે પ્રથમ સિદ્ધાંત આપ્યો અને કહ્યું કે તે ફેફસામાંથી દૂષિત હવાને દૂર કરવાનો એક માર્ગ છે. એવું કહી શકાય કે બગાસું ખાવું એ શ્વસનતંત્રનું જ કાર્ય છે.
- પરંતુ કેટલાક અન્ય સિદ્ધાંતો સૂચવે છે કે બગાસું ખાવાથી બ્લડ પ્રેશર વધે છે, હૃદયના ધબકારા નિયંત્રિત થાય છે, લોહીમાં ઓક્સિજન વધે છે, જેનાથી શરીરનું કાર્ય અને સતર્કતામાં સુધારો થાય છે.
- કેટલાક સંશોધકો કહે છે કે બગાસું આવવું એ મગજના તાપમાન સાથે સંકળાયેલ હોઈ શકે છે. મતલબ, જ્યારે મગજ થાકી જાય છે અથવા ગરમ થાય છે, ત્યારે તેને સ્થિર અથવા સામાન્ય બનાવવા માટે બગાસું આવે છે. આ ઉપરાંત બગાસું ખાધા પછી શરીરમાંથી ઠંડું લોહી મગજમાં ભરાય છે અને ગરમ લોહી જ્યુગ્યુલર વેઇન દ્વારા બહાર આવે છે.