पाणी हे जीवन आहे हे आपल्या सर्वांना माहीत आहे. त्याशिवाय आपल्या जीवनाची कल्पना करणे जवळजवळ अशक्य आहे. चांगले आणि निरोगी जीवन जगण्यासाठी पाणी खूप महत्वाचे आहे. पाण्याचे महत्त्व अधोरेखित करण्यासाठी दरवर्षी जागतिक जल दिन साजरा केला जातो. यानिमित्ताने पाण्यामुळे होणाऱ्या काही आजारांविषयी जाणून घेऊया.
जगण्यासाठी पाणी खूप महत्वाचे आहे (World Water Day 2024). त्याशिवाय आपल्या जीवनाची कल्पना करणे कठीण आहे. आपल्या पृथ्वीवरील पाण्यापैकी फक्त 2.5 टक्के पाणी हे ताजे पाणी आहे. अशा परिस्थितीत पाण्याचे महत्त्व अधोरेखित करण्याच्या उद्देशाने दरवर्षी 22 मार्च रोजी 'जागतिक जल दिन' साजरा केला जातो. पाणी आपल्यासाठी अमृतापेक्षा कमी नाही, परंतु कधीकधी ते आपल्यासाठी धोकादायक ठरू शकते.
जलजन्य आजारांमुळे आरोग्याची गंभीर हानी होते. असे अनेक रोग आहेत जे आपल्याला पाण्यामुळे बळी पडतात, ज्यांना जलजन्य रोग म्हणतात. यामुळे अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. अशा परिस्थितीत आज 'जागतिक जल दिना'निमित्त पाण्यामुळे होणाऱ्या अशाच काही आजारांविषयी जाणून घेऊया.
टायफॉइड हा पावसाळ्यात होणारा एक सामान्य आजार आहे, जो कधीकधी प्राणघातक ठरू शकतो. हा दूषित पाण्यामुळे पसरणारा एक रोग आहे, जो अनेकदा खराब स्वच्छतेमुळे होतो. त्याच्या लक्षणांमध्ये जास्त ताप, अशक्तपणा आणि पोटदुखी यांचा समावेश होतो.
दूषित पाणी आणि अन्नामध्ये वाढणाऱ्या बॅक्टेरियामुळे कॉलरा होतो. अशा परिस्थितीत या दूषित स्त्रोतांचे सेवन करून तुम्ही कॉलराचे बळी ठरता. यामुळे तुम्हाला अतिसार, उलट्या आणि पोटात पेटके यांसारखी गंभीर लक्षणे दिसू शकतात. हा एक अतिशय आक्रमक जलजन्य रोग आहे, ज्याकडे दुर्लक्ष केल्यास हानीकारक होऊ शकते.
अमीबिक डिसेंट्री हा देखील एक जलजन्य रोग आहे. पाण्याव्यतिरिक्त हा आजार दूषित अन्न किंवा विष्ठेमुळे होतो. याचा आतड्यांवर परिणाम होतो आणि पोटात गंभीर पेटके, रक्त आणि श्लेष्मासह अतिसार आणि ताप येतो.
हिपॅटायटीस ए हा विषाणूजन्य संसर्ग आहे जो दूषित अन्न आणि पाण्याद्वारे पसरतो. यामुळे यकृत तात्पुरते फुगते. लक्षणांमध्ये कावीळ (त्वचा आणि डोळे पिवळसर होणे), थकवा आणि पोटदुखी यांचा समावेश असू शकतो.
शिगेलोसिस हा एक आजार आहे जो दूषित पाणी, अन्न किंवा विष्ठेद्वारे पसरतो. त्याच्या लक्षणांमध्ये जुलाब, उलट्या, पोटदुखी आणि स्टूलमध्ये रक्त येणे यांचा समावेश होतो. विशेषत: दूषित पृष्ठभागाला स्पर्श करून आणि नंतर तेच हात तोंडात टाकल्याने हा आजार पसरतो, त्यामुळे मुलांना जास्त धोका असतो.