रक्त लाल असतं, मग आपल्या नसा निळ्या का दिसतात?

मुंबई : तुम्ही अनेकदा हे पाहिलं असेल की, लोकांच्या शरीरातील रक्तवाहिन्या या हिरव्या किंवा निळ्या रंगाच्या का दिसतात? हे विशेषतः अधिक गोरे लोकं आणि वृद्धांमध्ये स्पष्टपणे पाहिले जाऊ शकते. अशा परिस्थितीत, मोठा प्रश्न असा आहे की, त्यांच्या शरीरातील लाल असते, मग त्यांच्या रक्तवाहिन्यांचा रंग निळा का? विज्ञान सांगते की नसांचा रंग निळा नसतो. मग तरीही आपल्याला रंग निळा का दिसतो? याचा तुम्ही विचार केला.

यामुळे शिरा निळ्या दिसतात

विज्ञान म्हणते, हे एक प्रकारचे ऑप्टिकल फ्यूजन आहे, म्हणजेच एक भ्रम आहे. असे होण्याचे खरे कारण म्हणजे प्रकाशाची किरणे. सोप्या भाषेत, प्रकाशात सात रंग असतात. यापैकी कोणताही रंग कोणत्याही वस्तूवर पडल्याने परावर्तित होतो आणि तो रंग आपल्याला दिसतो.

उदाहरणार्थ, जर एखादी वस्तू प्रकाशाच्या या सात किरणांना परावर्तित करते, तर ती आपल्याला पांढरी दिसते. त्याच वेळी, ही सर्व किरण शोषणारी गोष्ट आपल्याला काळी दिसते. किरणांच्या परावर्तनाचे हे तत्त्व नसांच्या बाबतीतही लागू होते.

रक्तवाहिन्यांमध्ये लाल रंगाचे रक्त वाहते, त्यानुसार ते लाल दिसले पाहिजे, परंतु तसे नाही. विज्ञानानुसार प्रकाशाच्या किरणांमध्ये 7 रंग असतात. त्यामुळे जेव्हा प्रकाशकिरण मज्जातंतूंवर पडतात तेव्हा लाल रंगाची किरणे शोषली जातात, परंतु किरणांमध्ये असलेला निळा रंग शोषला जात नाही, तो परावर्तित होतो. म्हणूनच एखाद्या व्यक्तीच्या शिरा निळ्या दिसतात. तसेच व्यक्तीच्या शरीराच्या रंगानुसार त्या नसा हिरव्या किंवा निळ्या दिसतात.

परावर्तित होणाऱ्या किरणांसंदर्भात जाणून घेण्यासाठी एका उदाहरण समजून घ्या. उदाहरणार्थ, समुद्राच्या पाण्याचा रंग पारदर्शक असतो, परंतु दुरून पाहिल्यास आपल्याला तो निळा दिसतो. दिवसा जेव्हा सूर्याची किरणे पाण्यावर पडतात, तेव्हा पाणी प्रकाशातून बाहेर पडणाऱ्या इतर रंगीत किरणांना शोषून घेते, परंतु निळ्या किरणांना परावर्तित करते. प्रकाशाच्या या परावर्तनामुळे समुद्राचा रंग निळा दिसत असला तरी प्रत्यक्षात तो निळा नसतो.

रक्ताचा रंग लाल का असतो?

रक्तातील हिमोग्लोबिनच्या उपस्थितीमुळे रक्ताचा रंग लाल आहे. हे एक विशेष प्रकारचा प्रथिने आहे जो लोह आणि प्रथिनांनी बनलेला असतो. तर काही जीवांमध्ये रक्ताचा रंगही निळा किंवा हिरवा असतो.

उदाहरणार्थ, ऑक्टोपसमधील रक्ताचा रंग निळा असतो कारण त्यांच्या रक्तामध्ये हेमोसायनिन प्रोटीन असते, ज्याचा रंग निळा असतो. त्यामुळे रक्त देखील निळे दिसतं.