Slow Metabolism Symptoms : आजकाल फिटनेसवर भर दिला जात आहे. फिटनेस चांगला असेल तर तुम्ही ठिकठाक आहात. वजन कमी करुन तंदुरुस्त राहण्यासोबतच आजारांपासून बचाव करण्यासाठी योग्य चयापचय क्रिया (Metabolism Symptoms) असणे आवश्यक आहे. तुमची चयापचय क्रिया योग्य असेल तर शरीर चांगले कार्य करेल. फिटनेसमध्ये चयापचय (Metabolism) महत्वाची भूमिका बजावते. शरीराची प्रगती यावरच अवलंबून असते. तुम्ही तुमच्या कॅलरीजचे प्रमाण लक्षात घेऊन व्यायाम करत आहात आणि पुरेशी झोप घेत असाल? तरीही आवश्यक तो परिणाम मिळत नाही? याचे कारण म्हणजे तुमची मंद चयापचय क्रिया. (slow metabolism)
चयापचय (Metabolism) ही प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे शरीर आपल्या हृदयाचे ठोके, मेंदूचे कार्य आणि श्वासोच्छ्वास यासारख्या मूलभूत शारीरिक कार्यांसाठी ऊर्जा बर्न करते. जलद चयापचय असलेले लोक त्यांना हवे ते खाऊ शकतात आणि वजन वाढू शकत नाही. तर मंद (स्लो) चयापचय असलेल्या लोकांना वजन कमी करण्यासाठी कठोर परिश्रम करावे लागतात. जरी चयापचय वाढवण्याचे बरेच सोपे मार्ग आहेत. मात्र, पण तुमची चयापचय क्रिया मंद आहे की नाही हे देखील जाणून घेतले पाहिजे.
1. वजन वाढते
स्लो मेटाबॉलिझमचे (slow metabolism) सर्वात मोठे लक्षण म्हणजे तुमचे वजन वाढते. जर तुम्ही निरोगी अन्न खात असाल आणि व्यायाम करत असाल तरीही तुमचे वजन वाढत असेल तर मंद चयापचय हे कारण असू शकते. शरीराच्या चयापचय क्रियांसाठी हे आवश्यक आहे.
2. वजन कमी होण्यात अडचण
मंद चयापचयमुळे, (slow metabolism) वजन वाढण्याव्यतिरिक्त, वजन कमी करणे देखील कठीण आहे. जरी तुम्ही कमी कॅलरीज घेत असाल आणि नियमित व्यायाम करत असाल. तरी वजन कमी होत नाही. तसेच संतुलित किंवा मर्यादित आहाराचे पालन करुनही वजन कमी करणे कठीण जाते.
3. चयापचय क्रॉनिकली मंद
मंद चयापचय बहुतेकदा इन्सुलिनच्या प्रतिकाराशी संबंधित असतो. 'इन्सुलिन प्रतिरोध ही एक सामान्य चयापचय स्थिती आहे, याचा अर्थ तुमच्या पेशी इन्सुलिनच्या क्रियेला प्रतिरोधक असतात. हे स्वादुपिंडाद्वारे तयार केलेले हार्मोन आहे जे आपल्या पेशी ऊर्जा चयापचय कसे नियंत्रित करते. जर शरीर इन्सुलिनला प्रतिरोधक असेल तर त्यामुळे चयापचय क्रॉनिकली मंद होते.
4. नेहमी थकवा जाणवतो
जर तुमच्या शरीरात ऊर्जा हळूहळू जळत असेल तर त्यामुळे थकवा येतो. वजनाशी संबंधित आजारांव्यतिरिक्त, थकवा हे देखील मंद चयापचयचे लक्षण असू शकते. मंद चयापचयमुळे थकवा येऊ शकतो, ज्यासाठी तुम्हाला तुमचा आहार बदलणे आवश्यक आहे.
5. त्वचेत कोरडेपणा दिसतो
जेव्हा चयापचय मंद होते, तेव्हा तुमच्या त्वचेच्या पेशी पूर्वीसारख्या सक्रिय नसतात. याचा अर्थ त्यांना पुरेसा रक्तपुरवठा होत नाही. यामुळे, त्वचा महत्त्वपूर्ण पोषक द्रव्ये शोषण्यास अपयशी ठरते आणि त्याची चमक गमावते. तसेच जेव्हा तुमचे शरीर उष्णतेपासून संरक्षण करते तेव्हा तुम्हाला जास्त घाम येत नाही. यामुळे त्वचेवर परिणाम होऊ शकतो, ज्यामुळे ती कोरडी दिसते.
6. तुमचे केस गळणे
मंद चयापचय त्वचेवर आणि नखांवर तसेच केसांवर परिणाम करते. मंद चयापचय केसांच्या वाढीच्या आणि पुनरुत्पादनाच्या क्षमतेवर देखील परिणाम करते. मंद चयापचयमुळे सूक्ष्म पोषक घटकांची कमतरता होते ज्यामुळे केस गळतात.
7. वारंवार डोकेदुखी
थायरॉईड संप्रेरकांच्या कमतरतेमुळे डोकेदुखी किंवा मायग्रेन सारखी समस्या उद्भवू शकते. या समस्या प्रत्येक वेळी येऊ शकतात.
8. उदास वाटणे
हायपोथायरॉडीझम (Hypothyroidism) शरीरातील विविध प्रक्रिया मंदावते. यामुळे तुमचा मूड बदलतो आणि तुम्हाला नैराश्यासारखे वाटू लागते. उदासीनता मंद थायरॉईडशी देखील जोडली गेली आहे.
9. कमी पल्स रेट
जर पल्स रेट कमी होत असेल तर ते मंद चयापचयमुळे असू शकते. स्लो पल्स रेट चयापचय गती कमी करतो.
10. शरीर नेहमी थंड राहणे
सतत थंड राहणे हे हायपोथायरॉईडीझमचे लक्षण आहे, जे चयापचय मंदावते. जर तुम्हाला नेहमी सर्दी होत असेल, तर तुमची थायरॉईड आणि चयापचय क्रिया तितकी सक्रिय नसण्याची शक्यता आहे. मंद चयापचय शरीराच्या तापमानात घट होऊ शकते, जे हायपोथायरॉईडीझमचे आणखी एक लक्षण आहे.