ATM कार्डशिवाय आता काढता येणार पैसे, RBI तुमचा त्रास आणखी कमी करणार

नवी दिल्ली : RBI लवकरच NPCI, ATM नेटवर्क आणि बँकांना प्रत्येक बँकेच्या ATM मधून कार्डलेस कॅश विथड्रॉवल सेवा सुरू करण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे जारी करणार आहे. ही प्रणाली इंटरऑपरेबल असेल, म्हणजेच दुसऱ्या बँकेचे ग्राहकही एका बँकेच्या एटीएममधून या सेवेचा लाभ घेऊ शकतील. सध्या काही बँका त्यांच्या नेटवर्कवर अशी सेवा देतात. (Cardless ATM cash withdrawal from any bank ATM)

अनेकवेळा असे घडते की, घरातून पैसे काढण्यासाठी आपण एटीएममध्ये जातो, पण तिथे गेल्यावर कार्ड आणायला विसरल्याचे आठवते. पण आता लवकरच अशी सेवा सुरू होणार आहे जिथे तुम्ही कार्डशिवायही एटीएममधून सहज पैसे काढू शकाल. आतापर्यंत ही सेवा काही बँकांच्या स्वतःच्या एटीएम नेटवर्कवर उपलब्ध होती, परंतु आता ही सेवा सर्व बँकांच्या नेटवर्कवर परस्पर कार्य करेल.

UPI ने ज्या प्रकारे देशात कॅशलेस व्यवहारांना चालना देण्यासाठी आपली उपयुक्तता सिद्ध केली आहे. आतापर्यंत दुसरा कोणताही पर्याय तसे करू शकलेला नाही. हे लक्षात घेऊन रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने बँकांना UPI आधारित अशी सेवा सुरू करण्यास सांगितले आहे, जिथे कार्डशिवाय एटीएममधून पैसे काढता येतील. RBI गव्हर्नर शक्तीकांत दास म्हणाले की, बँकांना त्यांचे एटीएम नेटवर्क कार्ड-लेस कॅश काढण्याची प्रणाली बदलण्यास सांगितले आहे. या प्रणालीमध्ये, व्यवहारादरम्यान UPI ​​द्वारे ग्राहकांची ओळख सुनिश्चित केली जाईल. ही यंत्रणा इंटरऑपरेबल असेल.

एटीएममधून होणारी फसवणूक थांबेल

आरबीआयचे गव्हर्नर शक्तीकांत दास (Shaktikanta Das) म्हणाले की, या सेवेमुळे ग्राहकांची सोय वाढेल. तसेच एटीएममध्ये फसवणुकीच्या घटना कमी होतील. यासाठी केंद्रीय बँक लवकरच NPCI, ATM नेटवर्क आणि बँकांना तपशीलवार मार्गदर्शक तत्त्वे जारी करेल.

सध्याही देशातील काही बँका कार्ड-लेस कॅश काढण्याची सेवा देतात. यामध्ये आयसीआयसीआय बँक आणि एचडीएफसी बँक आघाडीवर आहेत. परंतु या बँकांची ही सेवा सध्या केवळ  ऑन-अँड-ऑन बेसवर उपलब्ध आहे. ऑन-अँड-ऑन म्हणजे बँकेचे ग्राहक त्यांच्या स्वत:च्या बँकेच्या एटीएम मशीनवरून ही सेवा घेऊ शकतात. पण आता RBI ला ही सेवा UPI आधारित करून इंटरऑपरेबल बनवायची आहे. याचा अर्थ असा की तुम्ही SBI चे ग्राहक असलो तरीही, तुम्ही कार्डशिवाय HDFC बँकेच्या एटीएममधून पैसे काढू शकाल.

रिझर्व्ह बँकेनेही (Reserve Bank of India) शुक्रवारी पतधोरणाचा आढावा जाहीर केला. यामध्ये रेपो रेट ४ टक्के ठेवण्यात आला आहे. त्याच वेळी, RBI ने मौद्रिक धोरणाबाबत आपल्या भूमिकेत कोणताही बदल केलेला नाही.