કેમ ભગવાન શ્રીરામને આવ્યો મહાદેવ પર ગુસ્સો? રામ અને મહાદેવ બન્ને વચ્ચેના યુદ્ધમાં કોણ જીત્યું? જાણો રોચક કથા

નવી દિલ્લીઃ શ્રીરામે જ્યારે અશ્વમેધ યજ્ઞ કર્યો હતો ત્યારે હજારો ઘોડાઓ કેટલાય રાજ્યોમાંથી થઈને ગયા હતા. બધા આ અશ્વમેધના સહકારમાં હતા. જ્યારે એક રાજ્ય દેવપુર અશ્વમેધનો વિદ્રોહ કર્યો હતો. ત્યારે મહાદેવ યુદ્ર કરવા માટે આવ્યા હતા. રામાયણ અને મહાભારત મુખ્યરૂપથી ધર્મની સ્થાપના કરવા માટે બે મહાકાવ્યના સ્વરૂપની ઓળખવામાં આવે છે. અને તેની વાર્તા રામ-રાવણ યુદ્ર અને કૌરવ-પાંડવનું યુદ્રની વાર્તા છે. બે કાવ્યો તેમના યુગમાં એક મહાન પ્રસંગના સ્વરૂપમાં આગળ પડતી આવી છે. અને ઘણી બધી વાર્તાઓ પણ દરેક સમાજના લોકોના જીવનમાં અસર કરે છે.

શ્રીરામે કર્યો અશ્વમેધ યજ્ઞઃ
આવી જ એક વાર્તા રામાયણ સાથે સંબંધિત છે. અયોધ્યામાં શ્રી રામના રાજ્યાભિષેકના થોડા દિવસ પછી, અશ્વમેધ યજ્ઞ કરવાનો નિર્ણય કરવામાં આવ્યો. રામનો નાનો ભાઈ શત્રુઘ્ન બધા રાજ્યોમાંથી ઘોડાને લઈને જવા લાગ્યા. દરેક રાજ્ય તે ઘોડાનો આવકાર કરતા હતા.

ઘોડો પહોંચ્યો દેવપુરઃ
દરેક રાજ્યોમાંથી ઘોડો દેવપુરમાં પહોંચ્યો. રાજા વીરમળિનું એ રાજ્ય હતું. રાજા વીરમળિ અતિ શ્રીરામ અને મહાદેવના અનંત ભક્ત હતા. તેમના બે પુત્રો હતા .રાજા વીરમણી અને તેમના ભાઈ વીરસિંહે તપશ્ચર્યા કરીને મહાદેવને પ્રસન્ન કર્યા અને મહાદેવે તેમને અને તેમના સમગ્ર રાજ્યની રક્ષા માટે એક વરદાન આપ્યું. મહાદેવ દ્વારા સુરક્ષિત હોવાને કારણે, કોઈએ તેમના રાજ્ય પર હુમલો કરવાની હિંમત કરી ન હતી.

રાજાના પુત્રે બાંધી લિધો યજ્ઞનો ઘોડોઃ
જ્યારે અશ્વ તેમના રાજ્યમાં પહોંચ્યો, ત્યારે રાજા વીરમણીના પુત્ર રુકમંગદે તેને બંદી બનાવી લીધો અને શ્રી રામના નામે શત્રુઘનને એક પડકાર પણ મોકલ્યો. જ્યારે રુકમંગદે આ માહિતી તેના પિતાને આપી ત્યારે તે ચિંતિત થઈને પુત્રને કહ્યું કે અજાણતાં જ તમે શ્રીરામનો ઘોડો પકડી લીધો છે. શ્રી રામ આપણો મિત્ર છે અને તેમની સાથે દુશ્મનાવવાનું કોઈ ઉચિત કારણ નથી, તેથી યજ્ઞનો ઘોડો પાછો ફરો. પરંતુ રુકમંગદે પણ પડકાર ફેંક્યો હતો.

બંને સેનાઓના વચ્ચે ચાલુ થઈ ગયું યુદ્ધઃ
પુત્રના વચ્ચેની વાત સાંભળીને વીરમણીને સૈન્યને સજ્જ કરવાનો આદેશ આપ્યો. રાજા વીરમાણી તેના ભાઈ વીરસિંહ અને તેના બે પુત્રો રુકમંગડ અને શુભંગદ સાથે વિશાળ સૈન્ય લઈને યુદ્ધના મેદાનમાં આવ્યા હતા. અહીં શત્રુઘ્નને પણ ઘોડો અપહરણ કરી લેવામાં આવતાં ગુસ્સે થયો હતો. પરંતુ, તે દરમિયાન, પવનસુત હનુમાને કહ્યું કે રાજા વીરમણીના રાજ્ય પર હુમલો કરવો તે પરમપિતા બ્રહ્મ માટે ખુદ મુશ્કેલ છે, કારણ કે આ શહેર મહાકાલ દ્વારા સુરક્ષિત છે. સૌ પ્રથમ સંવાદ દ્વારા માર્ગ શોધવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. કોઈ ઉપાય ન આવે તો શ્રીરામને જણાવો.

રાજા વીરમણીને મહાદેવને કર્યો વાયદોઃ
શત્રુઘને હનુમાનને એક પડકારજનક પત્ર બતાવ્યો અને કહ્યું કે જો આપણે ત્યાં હતા ત્યારે શ્રી રામ યુદ્ધના મેદાનમાં આવવાના હતા, તો તે આપણા માટે ખૂબ શરમજનક છે. હવે જે થાય છે, આપણે લડવું પડશે. આટલું કહીને તે સૈન્ય સાથે યુદ્ધના મેદાનમાં પહોંચી ગયો. બંને સૈન્યમાં અનુપમ નાયકો હતા.ખૂબ જ લાંબું યુદ્ધ શરૂ થયું, પરંતુ કોઈ સમાધાન ન મળતાં શત્રુઘને વીરમણી સેનાને મોહિની શક્તિ સાથે બાંધી દીધી અને રાજાએ તેના ભાઈ અને તેના પુત્રને બ્રહ્મપશમાં બાંધી દીધો. પોતાની જાતને મુશ્કેલીમાં જોઇને રાજા વીરમાણીએ મહાદેવને યાદ કર્યા.

શિવગણોએ મચાવ્યો ભંયકર ઉત્પાતઃ
મહાદેવ મહાકાલના રૂપમાં આવ્યા અને ફરીથી યુદ્ધ શરૂ કર્યું અને એક ક્ષણમાં તેણે પાસા ફેરવી દીધા. તે શત્રુઘ્ન પર હુમલો કરવા જઇ રહ્યો હતો જેથી હનુમાન પોતાના ભગવાન શ્રી રામને યાદ કરીને પરિસ્થિતિ પર કાબૂ મેળવવા પ્રાર્થના કરી. શ્રીરામ તેમની પ્રાર્થનાઓ સાંભળીને સૈન્ય સાથે હાજર થયા.

શ્રીરામ આવ્યા મેદાનમાં
બીજી તરફ, ભૃંગી વગેરે મહાદેવ ગણે શત્રુઘ્નની સેના પર ભયંકર હુમલો કર્યો. તેના સ્વામીને આવતા જોઈને, બધા આનંદિત થયા અને દરેકને ખાતરી થઈ ગઈ કે હવે આપણો વિજય નિશ્ચિત છે. શ્રી રામે જોયું કે શિવગુણોએ અયોધ્યાની સેના અને રાજકુલાના બહાદુર પુત્રોનો વધ કર્યો હતો. શ્રી રામે ગુસ્સામાં વીરભદ્રને કહ્યું કે જેમ તમે મારા કુટુંબની હત્યા કરી છે, હવે તમારા જીવનના અંતનો પણ વિચાર કરો. એમ કહીને શ્રીરામએ આખી સેના સાથે શિવગનો પર હુમલો કર્યો. શ્રી રામનો ક્રોધ જોઈને હવે શિવગણોએ મહાદેવને યાદ કર્યા. મહાદેવ પણ યુદ્ધમાં પ્રવેશ્યા.

વીરમણીની રક્ષા કરવા માટે આવ્યા મહાદેવ
શ્રી રામે જ્યારે જોયું કે મહાદેવ પોતે યુદ્ધના મેદાનમાં આવી ગયા છે, ત્યારે તેમણે પોતાનું શસ્ત્ર છોડી દીધું હતું અને ભગવાન રુદ્રને પ્રણામ કર્યા હતા અને તેમની પ્રશંસા કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે આ અશ્વમેધ યજ્ઞ અને યુદ્ધ તમારી ઇચ્છાથી ચાલે છે, તો તમને ગમે તે રીતે ઓર્ડર આપો.આ સાંભળી ભગવાન રુદ્ર બોલ્યા, "હે રામ, તમે પોતે વિષ્ણુ છો." મને તમારી સાથે લડવાની ઇચ્છા નથી, તેમ છતાં મેં મારા ભક્ત વીરમણીને તેની રક્ષા માટે આશીર્વાદ આપ્યા છે, તેથી હું આ યુદ્ધમાંથી પાછળ ન રહી શકું, તેથી સંકોચ છોડીને યુદ્ધ કરો.

મહાદેવ અને રામમાં થયું ભંયકર યુદ્ર
શ્રી રામે મહાકાલની માન રાખીને યુદ્ધ શરૂ કર્યું. બંનેમાં મહાન યુદ્ધ શરૂ થયું. શ્રી રામ મહાકાલ પર તેના બધા દૈવી ઉપયોગ કર્યો પરંતુ તે સંતોષ કરી શક્યા નહીં. અંતે, તેમણે પશુપત્રની રચના કરી અને ભગવાન શિવને કહ્યું, હે ભગવાન, તમે મને આ વરદાન આપ્યું છે કે, આપના આદેશ અને ઇચ્છાથી આપેલા આ શસ્ત્રથી કોઈ પરાજિત થયા વિના ત્રિલોકમાં કોઈ જીવી શકે નહીં. હું તેનો ઉપયોગ ફક્ત તમારા પર જ કરું છું.

આ ભંયકર યુદ્ધ આવ્યું શું પરિણામ
એમ કહીને શ્રી રામે ભગવાન શિવ પર મહાન દિવ્યઅસ્ત્ર ફેંકી દીધી. તે શસ્ત્ર સીધા મહાદેવના હૃદયમાં ગયું અને ભગવાન શિવ તેનાથી સંતુષ્ટ થયા. તેમણે શ્રી રામને રાજીખુશીથી કહ્યું કે તમે મને યુદ્ધમાં સંતોષ આપ્યો છે, તેથી તમે જે ઇચ્છો તે માંગો.
આના પર, શ્રીરામે યુદ્ધની સમાપ્તિ સહિત બંને બાજુના લડવૈયાઓના જીવનનો આશીર્વાદ માંગ્યો. મહાદેવના આદેશથી, રાજા વીરમાણીએ યજ્ઞનો ઘોડો શ્રી રામને પાછો આપ્યો અને તેમનો રાજ્ય રુકમંગડને સોંપીને, તે પણ શત્રુઘ્ન સાથે આગળ વધ્યા.