समोरच्या व्यक्तीला आनंदात बघून तुमच्या मनात कोणता विचार येतो? त्यावर मानसिक आरोग्य अवलंबून

Social Media Stress : अनेकदा सोशल मीडियावर दुसऱ्या व्यक्तीचे फोटो किंवा खास आनंदाच्या पोस्ट बघून मनात वेगळ्या भावना येतात. ही अजिबातच सामान्य बाब नाही तात्काळ मानसोपचार तज्ज्ञ किंवा जवळच्या व्यक्तीशी संवाद महत्त्वाचा आहे. 

दक्षता ठसाळे-घोसाळकर | Updated: Dec 24, 2023, 01:28 PM IST
समोरच्या व्यक्तीला आनंदात बघून तुमच्या मनात कोणता विचार येतो? त्यावर मानसिक आरोग्य अवलंबून title=

मानवी स्वभाव आणि विचार हे सतत बदलत असतात. आताचं जग हे सोशल मीडियावर जास्त अवलंबून आहे. आपल्या जीवनातील प्रत्येक गोष्ट सोशल मीडियावर अपलोड करणे आणि अनेकदा सोशल मीडियावरच व्यक्त होणे ही जीवनशैली झाली आहे. पण तुम्हाला समोरच्या व्यक्तीच्या आनंदाच्या भावना बघून चित्र विचित्र विचार येत असतील तर तुम्ही थांबा. कारण ही सामान्य बाब नाही तर हा एक आजार आहे. समोरच्या व्यक्तीच्या आंनंदात तुम्ही सहभागी होऊ शकत नसाल तर तुमच्या मनात कोणता विचार करता हे अत्यंत महत्त्वाचं आहे. 

हरवण्याची भीती (FOMO) हा एक मानसिक विकार आहे जो विशेषतः सोशल मीडियामुळे होतो. मानसशास्त्रज्ञ म्हणतात, 'फोमोने ग्रस्त असलेले लोक इतर लोक काय पोस्ट करत आहेत, त्यांच्या आयुष्यात काय नवीन घडत आहे, ते कुठे प्रवास करत आहेत हे पाहण्यासाठी नेहमीच सोशल मीडिया तपासत असतात. पार्टी करणे किंवा लोक त्यांच्या पोस्टच्या तुलनेत माझ्या पोस्टवर कशी प्रतिक्रिया देत आहेत? या मानसिक समस्येमध्ये रुग्णाला नेहमी मागे राहण्याची भीती असते. तो सोशल मीडियावर जास्तीत जास्त सक्रिय राहण्याचा प्रयत्न करतो जेणेकरून इतर लोक त्यांच्या वॉलवर काय पोस्ट करत आहेत हे त्याला कळेल. ही एक सुरुवात आहे, जी हळूहळू सवयीत बदलू लागते. पण या मानसिक आजारावर उपचार करणे महत्त्वाचे आहे. 

दुसऱ्यांच्या आनंदामुळे तुम्हाला नैराश्य 

अशा परिस्थितीत, व्यक्ती इतरांच्या वैयक्तिक जीवनाबद्दल अधिकाधिक जाणून घेण्यासाठी उत्सुकता असते. इतरांचे फोटो आणि पोस्ट बघून त्यांना वाटतं की समोरच्याचं आयुष्य सुखी आहे पण त्याचं तितकं नाही. समोरची व्यक्ती आपल्या कुटुंबासोबत किती आनंद घेत आहे, तो काय करत नाही इ. मागे राहण्याची ही भीती काही काळानंतर त्याला मानसिक विकाराचा शिकार बनवते.

समोरच्या व्यक्तीशी सतत तुलना करणे 

अनेक तज्ज्ञ सांगतात की, 'यामध्ये व्यक्ती स्वत:बद्दलच्या प्रत्येक गोष्टीची इतरांशी तुलना करते. त्याला असे वाटते की, त्याच्याकडे असलेल्या गोष्टी इतरांच्या तुलनेत कमी आहे. समोरची व्यक्ती आपल्यापेक्षा जास्त आनंदी आणि ऐश्वर्यात असल्याच वाटते. एखाद्या सोशल ग्रुपवर त्याला समोरच्या व्यक्तीकडून काही दिसले तर त्याचा ताण अनेक पटींनी वाढतो.

त्यांना स्वतःबद्दल इतके कमी वाटते की त्यांना स्वतःमध्ये कोणतीही गुणवत्ता किंवा प्रतिभा दिसत नाही. FOMO मुळे ग्रस्त असलेल्या लोकांना असे वाटते की त्यांच्या आयुष्यातील एक छोटीशी समस्या देखील एक मोठा अपघात आहे. तुम्ही फक्त समोरच्या व्यक्तीचे फोटो बघत आहात, त्यांच्या वैयक्तिक आयुष्यात काय चालले आहे हे तुम्हाला अजिबात माहित नाही हे समजून घेण्याची क्षमता ते गमावून बसतात.

यावर उपाय 

मित्रांच्या संपर्कात रहा. जेव्हा आपण इतर लोकांना भेटतो तेव्हा आपल्याला त्यांच्या जीवनातील सुख-दु:खाच्या गोष्टीवर फार लक्ष देऊ नका. त्यावेळेस हरवण्याची भीती ही भावना आपोआप कमी होते. तुमच्यातील कोणत्याही भीतीवर मात करण्यासाठी आत्मविश्वास वाढवा. आत्मविश्वास वाढल्याने तुम्ही आयुष्यात काहीही सहज साध्य करू शकता. तुमच्याकडे असलेल्या गोष्टींमध्ये आनंद शोधा. हे तुमच्या आत्मवृद्धीसाठी चांगले सिद्ध होईल.