बोर्नव्हिटा हेल्थ ड्रिंक नाही... सरकारकडून मोठा निर्णय

हेल्दी आणि मुलांचे आवडते बोर्नव्हिटा शरीरासाठी घातक असल्याचं सांगून 'हेल्दी ड्रिंक्स' श्रेणीतून काढून टाकण्यात आलंय. वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालयाने 'हेल्थ ड्रिंक' संदर्भात अधिसूचना जारी केली आहे. ज्यामध्ये ई-कॉमर्स कंपन्यांना त्यांच्या प्लॅटफॉर्म आणि वेबसाइटवरून 'हेल्थ ड्रिंक्स'च्या श्रेणीतून बोर्नविटा आणि इतर पेये काढून टाकण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.

सरकारने सर्व ई-कॉमर्स कंपन्यांना महत्त्वपूर्ण सूचना दिल्या आहेत. त्यांना त्यांच्या पोर्टलवरून 'हेल्दी ड्रिंक्स' श्रेणीतून बोर्नव्हिटासह अशी सर्व उत्पादने काढून टाकण्याची सूचना देण्यात आली आहे. वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालयाने या संदर्भात सर्व ई-कॉमर्स कंपन्यांना एक सल्ला जारी केला आहे. असे करण्यामागचे कारण त्यात स्पष्ट केले आहे. नॅशनल कमिशन फॉर प्रोटेक्शन ऑफ चाइल्ड राइट्स (NCPCR) चे नियम सल्लागारात नमूद करण्यात आले आहेत.

सल्लागारानुसार, 'नॅशनल कमिशन फॉर प्रोटेक्शन ऑफ चाइल्ड राइट्स (NCPCR) ही बाल हक्क संरक्षण आयोग (CPCR) कायदा 2005 च्या कलम (3) अंतर्गत एक वैधानिक संस्था आहे. CrPC कायदा 2005 च्या कलम 14 अंतर्गत केलेल्या तपासणीनंतर निष्कर्ष काढला की FSS कायदा 2006, FSSAI आणि मॉन्डेलेझ इंडिया फूड प्रायव्हेट लिमिटेडने नमूद केलेल्या नियमांनुसार कोणतेही ‘हेल्थ ड्रिंक’ नाही.

आदेश कधी आले?

10 एप्रिल 2024 रोजी आदेश जारी करण्यात आला आहे. त्यात म्हटले आहे की सर्व ई-कॉमर्स कंपन्या/पोर्टलना त्यांच्या प्लॅटफॉर्म/साइट्सवरून हेल्थ ड्रिंक्स श्रेणीतील बोर्नविटा आणि इतर पेये काढून टाकण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे. अन्न सुरक्षा मानके नियामक FSSAI ने 2 एप्रिल रोजी सर्व ई-कॉमर्स फूड बिझनेस ऑपरेटरना (FBOs) त्यांच्या वेबसाइटवर विकल्या जाणाऱ्या खाद्यपदार्थांचे योग्य वर्गीकरण सुनिश्चित करण्याचे निर्देश दिले होते.

हेल्थ ड्रिंक म्हणून बोर्नव्हिटाच्या वर्गीकरणावरील वादामुळे नियामक निरीक्षण आणि ग्राहक जागरुकतेचा व्यापक मुद्दा समोर येतो. जाहिरातीच्या अन्न कायद्यांमध्ये 'हेल्दी ड्रिंक'ची स्पष्ट व्याख्या नसल्यामुळे उत्पादन लेबलिंग आणि विपणनामध्ये अनिश्चितता निर्माण झाली आहे.