कोरोनाच्या तिसऱ्या लाटेसाठी आपण किती तयार आहोत? ओमायक्रॉनमुळे जगाचा त्रास वाढला

मुंबई : कोरोना विषाणू जगभरात पसरत आहे. त्याच्या नवीन रूप म्हणजे ओमायक्रॉन (Omicron). हा विषाणू प्रथम दक्षिण आफ्रिकेत आढळून आला असून जगभरात झपाट्याने पसरत आहे. आतापर्यंत 16 देशांमध्ये त्याची  एंट्री झाली आहे. जीवन सुरळीत होत असताना चिंता वाढली आहे. 

डेल्टापेक्षा किती खतरनाक ओमायक्रॉन?

डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की, हा कोरोना विषाणू पूर्वीच्या डेल्टा प्रकारापेक्षा 7 पट जास्त प्राणघातक आहे. तसेच तो कितीतरी पटीने वेगाने पसरतो. भारताने उच्च जोखीम असलेल्या देशांची यादी तयार केली आहे. जेथून येणाऱ्या लोकांसाठी कठोर नियम लागू होतील. त्यामुळे तुम्हाला ओमायक्रॉन टाळायचा असेल तर ही बातमी जरूर वाचा.

नुकत्याच झालेल्या एका अभ्यासानुसार, कोरोनाचा डेल्टा प्रकार १०० दिवसांत पसरला होता, तो केवळ १५ दिवसांत पसरला आहे. या प्रकारात आतापर्यंत 32 उत्परिवर्तन झाले आहेत. जेव्हा विषाणू झपाट्याने बदलतो म्हणजेच त्याचे स्वरूप बदलतो तेव्हा त्याच्याशी लढणे खूप कठीण होते.

या कारणामुळे देशाची चिंता वाढली 

इटलीच्या मिलान स्टेट युनिव्हर्सिटीने कोरोनाच्या नवीन प्रकाराचे पहिले चित्र प्रकाशित केले आहे. त्यातील लाल रंगाच्या खुणा सांगत आहेत की या विषाणूमध्ये कुठे उत्परिवर्तन झाले आहे. राखाडी क्षेत्र हे सांगत आहे की या प्रकारात कुठे बदल झालेला नाही. कोणत्याही विषाणूमध्ये उत्परिवर्तनाची प्रक्रिया सामान्य मानली जाते. पण या प्रकारात असामान्य पद्धतीने उत्परिवर्तन झाले आहे, त्यामुळे संपूर्ण जग चिंतेत आहे.

आतापर्यंत हा व्हायरस एकूण 16 देशांमध्ये पोहोचला आहे. त्यापैकी आफ्रिकन देश आहेत. युरोपातील काही देश आहेत. याशिवाय ऑस्ट्रेलिया, कॅनडा, इस्रायल आणि हाँगकाँगमधील लोकही या प्रकारातून सकारात्मक झाले आहेत. भारतात काही लोक संशयास्पद मानून त्यांची चौकशी केली जात आहे. परंतु केंद्र सरकारने अद्याप या प्रकारातील एकाही प्रकरणाची पुष्टी केलेली नाही.

व्हायरसचा नवा DNA आणि RNA काय?

कोणत्याही व्हायरसमध्ये बदल होत राहतात. ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे. समजा, कोरोना विषाणूचा आकार बॉलसारखा गोल आहे आणि त्यावरील काट्यांना स्पाइक म्हणतात, ज्यामध्ये अनुवांशिक सामग्री असते. अनुवांशिक सामग्री म्हणजे त्या विषाणूचा डीएनए किंवा आरएनए काय आहे. कोरोना विषाणूची अनुवांशिक सामग्री आरएनए आहे.

तुम्हाला हे सर्व खूप क्लिष्ट वाटत असेल. म्हणून, आरएनए हा या विषाणूचा घरचा पत्ता आहे अशा प्रकारे विचार करा. आता समस्या अशी आहे की या व्हायरसचा घरचा पत्ता सतत बदलत राहतो. म्हणजेच विषाणूमध्ये सतत बदल होत असतात आणि याला म्युटेशन म्हणतात. जेव्हा विषाणू त्याच्या घराचा पत्ता बदलतो. तेव्हा तो काहीवेळा नवीन ताणाचे रूप धारण करतो. स्वतःची वेगळी ओळख निर्माण करतो. आम्ही याला नवीन प्रकार किंवा नवीन स्ट्रेन म्हणतो आणि Omicron देखील त्यापैकी एक आहे.

नव्या कोरोनामुळे मोठं संकट 

गेल्या एका वर्षात WHO ने कोरोनाचे पाच प्रकार वेरिएंट ऑफ कन्सर्नच्या यादीत ठेवले आहेत. त्यापैकी डेल्टा व्हेरिएंट होता. ज्यामुळे भारतात कोरोनाची दुसरी लाट आली. या लाटेत सुमारे अडीच ते तीन लाख लोकांचा मृत्यू झाला. आता कल्पना करा की जेव्हा डेल्टा व्हेरियंटने एवढा विध्वंस आणला तेव्हा हा नवीन प्रकार किती धोकादायक ठरेल. बरं, आतापर्यंत जगाला या नवीन प्रकाराबद्दल फारशी माहिती नाही.

शास्त्रज्ञांना माहित आहे की हा प्रकार अधिकाधिक लोकांना संक्रमित करू शकतो. पण त्याची लागण झाल्यानंतर किती रुग्णांना रुग्णालयात दाखल करावे लागते. याची माहिती त्यांना नसते. जेव्हा सर्व देशांमध्ये व्हायरसचे सतत जीनोम सिक्वेन्सिंग केले जाते तेव्हाच ही माहिती कळू शकते.

समजा, एका दिवसात कोरोनाचे 100 नवीन रुग्ण आढळले. जर त्यांचे जीनोम सिक्वेन्सिंग केले नाही तर त्या देशातील लोकांना नवीन प्रकाराने संसर्ग झाला आहे की जुन्या आणि हा विषाणू किती धोकादायक आहे हे कळणार नाही.
उदाहरणार्थ, भारतातील कोरोना प्रकरणांपैकी एक टक्काही जीनोम सिक्वेन्सिंग केले जात नाही, जेणेकरून हे प्रकार आपल्या देशात पोहोचले आहेत की नाही आणि ते किती धोकादायक आहे हे कळू शकेल. मात्र, काही लोक संशयास्पद असल्याने त्यांचे नमुने निश्चितपणे तपासले जात आहेत.

सरकारने जाहीर केले गाईडलाईन्स?

विमानतळावर आल्यावर एखाद्या प्रवाशाचा RT-PCR अहवाल पॉझिटिव्ह आला, तर त्याचे नमुने जीनोम सिक्वेन्सिंगसाठी पाठवले जातील, जेणेकरून त्या व्यक्तीला कोरोनाच्या नवीन प्रकाराची लागण झाली आहे की नाही हे कळू शकेल. संक्रमित व्यक्तीचे संपर्क ट्रेसिंग देखील आवश्यक असेल. यासाठी रुग्णासोबत बसलेली व्यक्ती, पुढच्या आणि मागच्या तिन्ही रांगेतील प्रवासी आणि केबिन क्रू यांचीही कोरोना चाचणी केली जाईल.

सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, सर्व परदेशी प्रवाशांना प्रवासाच्या 14 दिवस आधी हवाई सुविधा पोर्टलवर तपशीलवार प्रवास इतिहास द्यावा लागेल आणि उड्डाण करण्यापूर्वी 72 तासांच्या आत कोरोना चाचणी देखील करावी लागेल. ज्या देशांना उच्च जोखमीच्या श्रेणीत ठेवण्यात आलेले नाही.  तेथून येणाऱ्या एकूण प्रवाशांपैकी ५ टक्के प्रवाशांची यादृच्छिक चाचणी केली जाईल. याचा खर्च केंद्र सरकार स्वतः उचलणार आहे. या प्रवाशांनाही 14 दिवसांचे होम आयसोलेशन बंधनकारक असेल. सागरी मार्गाने येणारे आंतरराष्ट्रीय प्रवासी देखील या प्रोटोकॉलचे पालन करतील.