Widow Rights in India: શું તમે જાણો છો ભારતમાં વિધવા મહિલાઓને મળેલાં છે ક્યા-ક્યા અધિકારો?

Widow rights in India: આપણા દેશમાં મહિલાઓના અધિકારોને લઈને હંમેશા સ્પષ્ટ કાયદો રહ્યો છે. જાગૃતિના અભાવે મહિલાઓ સમય આવે ત્યારે પોતાનો અવાજ ઉઠાવી શકતી નથી. તેથી મહિલાઓએ પણ કાયદાકીય રીતે તેમના તમામ અધિકારો વિશે જાણવું જરૂરી છે. આઝાદી પહેલા અને પછી ભારતમાં મહિલાઓના અધિકારોને લઈને અનેક ચળવળો થઈ. દીકરીઓના અધિકારો કે પરિણીત મહિલાઓના અધિકારો અંગે ઘણા કાયદાઓ બનાવવામાં આવ્યા. આજે આપણે વિધવા મહિલાઓના અધિકારો વિશે વાત કરીશું...

વિધવા મહિલા માટે 16 જુલાઈનો દિવસ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતો. હિન્દુ ધર્મમાં આ દિવસે ઉચ્ચ જાતિની વિધવાઓને પુનઃલગ્ન કરવાનો અધિકાર મળ્યો હતો. કારણ કે પ્રાચીન સમયમાં જો હિન્દુ ધર્મની સ્ત્રી નાની ઉંમરે વિધવા થઈ જતી હતી. તેથી તેને ફરીથી લગ્ન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી. 16 જુલાઈ 1856 પછી વિધવા મહિલાઓને પુનઃલગ્ન કરવાનો અધિકાર મળ્યો.

પતિની મિલકતમાં વિધવાનો શું અધિકાર-
હિંદુ ઉત્તરાધિકાર અધિનિયમ, 1956 મુજબ, જો કોઈ વ્યક્તિનું અવસાન થાય છે તો મૃત વ્યક્તિની મિલકત અનુસૂચિના વર્ગ I માં તેના વારસદારો વચ્ચે વહેંચવામાં આવે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ વસિયત છોડ્યા વિના મૃત્યુ પામે છે, તો તેની વિધવાને તેની મિલકતમાં હિસ્સો મળે છે.

બીજા લગ્ન પછી પણ પ્રથમ પતિની મિલકતમાં વિધવાનો અધિકાર-
જો હિંદુ વિધવા બીજી વાર લગ્ન કરે તો પણ તેને તેના પહેલાં પતિની મિલકત પર સંપૂર્ણ હક રહેશે. આ નિર્ણય કર્ણાટક હાઈકોર્ટે આપ્યો છે. કોર્ટે કહ્યું કે જો કોઈ વિધવા મહિલા ફરીથી લગ્ન કરે છે તો તેના મૃત પતિની સંપત્તિમાંથી તેનો અધિકાર ખતમ નહીં થાય.

વિધવા પુત્રવધૂ સસરા પાસેથી ભરણપોષણનો દાવો કરી શકે છે-
આ મામલામાં છત્તીસગઢ હાઈકોર્ટે વિધવા બાદ એક હિન્દુ વિધવાના જીવન પર ચુકાદો આપ્યો હતો. વિધવાના ભરણપોષણ અંગે હાઈકોર્ટે કહ્યું કે જો કોઈ હિન્દુ વિધવાની આવક ઘણી ઓછી હોય અથવા મિલકત એટલી ઓછી હોય કે તે પોતાની જાતને જાળવી શકતી નથી. તેથી તે તેના સસરા પાસેથી ભરણપોષણનો દાવો કરી શકે છે. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે પતિના મૃત્યુ પછી પણ સાસરિયાં મહિલાને ઘરની બહાર કાઢી મૂકે છે અથવા તો મહિલા પોતાની મરજીથી અલગ રહે છે. પરંતુ તેમ છતાં મહિલા ભરણપોષણનો દાવો કરી શકે છે.