Neil Armstrong એ જ્યારે પહેલીવાર ચંદ્ર પર પગ મુક્યો ત્યારે શું થયું હતું? જાણો રોચક કિસ્સો

Neil Armstrong Birthday: અમેરિકન એસ્ટ્રોનોટ અને ચંદ્ર પર પગ મૂકનાર નીલ આર્મસ્ટ્રોંગ પ્રથમ વ્યક્તિ હતા. તેમનો જન્મ 5 ઓગસ્ટ, 1930 ના રોજ વાપાકોનેટા, ઓહિયોમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ સ્ટીફન આર્મસ્ટ્રોંગ અને માતાનું નામ વાયોલા લુઈસ એન્જલ હતું. નીલ આર્મસ્ટ્રોંગના માતા-પિતાને અન્ય બે બાળકો હતા. જૂન અને ડીન જે નીલ કરતાં નાના હતા. પિતા ફાધર સ્ટીફન ઓહિયો સરકારી જોબ કરતા હતા.

નીલ આર્મસ્ટ્રોંગ અરોસ્પેસ એન્જિનિયર, નેવલ ઓફિસર, ટેસ્ટ પાઈલટ અને પ્રોફેસર પણ હતા. એસ્ટ્રોનોટ બનતા પહેલા તેઓ નેવીમાં હતા અને તે સમયે કોરિયા સાથે યુદ્ધ થયું હતુ. જે યુદ્ધમાં તેમણે ભાગ લીધો હતો. તેઓ પુરડુ યુનિવર્સિટીમાંથી સ્નાતક થયા અને પછી ડ્રાયડન ફ્લાઇટ રિસર્ચ સેન્ટરમાં જોડાયા અને ટેસ્ટ પાઇલટ તરીકે 900 થી વધુ ફ્લાઇટ્સ ઉડાવી હતી. અહીં સેવા આપ્યા પછી તેમણે યુનિવર્સિટી ઓફ સધર્ન કેલિફોર્નિયામાંથી માસ્ટર ડિગ્રી મેળવી હતી.

આર્મસ્ટ્રોંગના મુખ્ય કામ
એપોલો અભિયાનમાં એસ્ટ્રોનોટ તરીકે ચંદ્ર પર પગ મૂકનાર પ્રથમ વ્યક્તિ તરીકે આર્મસ્ટ્રોંગ ઓળખાય હતા. આ પહેલા તેમણે મિથુન અભિયાન દરમિયાન અવકાશની યાત્રા કરી હતી. એ અભિયાન હતું જેમાં જુલાઈ 1969 માં પ્રથમ વખત માનવસહિત અવકાશયાન ચંદ્ર પર ઉતર્યું હતું અને આર્મસ્ટ્રોંગ તેના કમાન્ડર હતા. આ સિદ્ધિ બદલ આર્મસ્ટ્રોંગને તેમના સાથી ખેલાડીઓ સાથે રાષ્ટ્રપતિ નિક્સનથકી પ્રેસિડેન્શિયલ મેડલ ઑફ ફ્રીડમ એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. પ્રમુખ જિમી કાર્ટરે તેમને 1978 માં કૉંગ્રેસનલ સ્પેસ મેડલ ઑફ ઑનર અર્પણ કર્યું અને આર્મસ્ટ્રોંગ અને તેમના સાથીઓને 2009 માં કૉંગ્રેસનલ ગોલ્ડ મેડલ આપવામાં આવ્યો.

આર્મસ્ટ્રોંગનું પ્રારંભિક જીવન
નીલ આર્મસ્ટ્રોંગના જન્મ પછી તેઓ લગભગ 20 નગરોમાં ફર્યા. આ સમય દરમિયાન નીલને એર ફ્લાઈટમાં રસ જાગ્યો. જ્યારે નીલ પાંચ વર્ષના હતા ત્યારે તેમના પિતા તેમને ફોર્ડ ટ્રિમોટર પ્લેનમાં બેસાડી 20 જૂન, 1936 ના રોજ વોરેન, ઓહિયો લઈ ગયા અને નીલ આર્મસ્ટ્રોંગે તેમની પ્રથમ ઉડાનનો અનુભવ કર્યો હતો.

1944 માં તેમના પિતાની ફરીથી વાપકોનેટા શહેરમાં બદલી કરવામાં આવી જ્યાં નીલ આર્મસ્ટ્રોંગનો જન્મ થયો હતો. નીલ આર્મસ્ટ્રોંગે તેમનું શિક્ષણ સરકારી હાઈસ્કૂલમાં શરૂ કર્યું અને વાપાકોનેટા ગ્રાસી એરફિલ્ડ ખાતે પ્રથમ ઉડ્ડયન પાઠ લેવાનું શરૂ કર્યું. નીલ આર્મસ્ટ્રોંગને તેમના 16 માં જન્મદિવસે સ્ટુડન્ટ ફ્લાઇટ સર્ટિફિકેટ મેળવ્યું હતું અને તે જ વર્ષના ઑગસ્ટમાં સોલો ઉડાન ભરી હતી. તે સમયે તેમની પાસે ડ્રાઇવિંગ લાયસન્સ પણ નહોતું. વર્ષ 1948 માં 17 વર્ષની ઉંમરે નીલ આર્મસ્ટ્રોંગે એરોનોટિકલ એન્જિનિયરિંગનો અભ્યાસ કરવાનું શરૂ કર્યું. કોલેજ સ્તરનું શિક્ષણ મેળવનાર તે તેમના પરિવારના બીજા સભ્ય હતા.

ચંદ્રની યાત્રા
એપોલો 11 ના લોન્ચ દરમિયાન આર્મસ્ટ્રોંગના હૃદયના ધબકારા 110 પ્રતિ મિનિટ સુધી પહોંચી ગયા હતા. આર્મસ્ટ્રોંગને તેના અગાઉના જેમિની 8 ટાઇટનની સરખામણીએ તેનો પ્રથમ તબક્કો સૌથી વધુ ઘોંઘાટવાળો જણાયો. એપોલોનું કમાન્ડ મોડ્યુલ જેમિની કરતાં વધુ વિશાળ હોવું જોઈએ. કદાચ આ જ કારણ હતું કે મોટી જગ્યા હોવાને કારણે તેના મુસાફરોને અવકાશની બીમારીનો સામનો કરવો પડ્યો ન હતો. Apollo 11 નો ધ્યેય ચોક્કસ સ્થાન પર સચોટ ઉતરાણ કરવાનો ન હતો, પરંતુ સુરક્ષિત રીતે ઉતરાણ કરવાનો હતો.

ચંદ્ર પર ઉતરાણ પર ત્રણ મિનિટનો સમય પૂર્ણ થયા પછી, આર્મસ્ટ્રોંગને સમજાયું કે તેની ઝડપ આયોજિત કરતાં થોડીક સેકન્ડ વધુ હતી અને ઇગલ કદાચ આયોજિત સ્થળથી ઘણા માઇલ દૂર ઉતરશે. જ્યારે ઇગલના લેન્ડિંગ રડારે સપાટીનો ડેટા મેળવ્યો ત્યારે કેટલીક કોમ્પ્યુટરની ચેતવણીઓ પણ આવી હતી. પ્રથમ ચેતવણી 1202ના રૂપમાં આવી, અને તેમની વ્યાપક તાલીમ હોવા છતાં, તેનો અર્થ સમજી શક્યા ન હતા. તેમને તરત જ કેપ્સ્યુલ કોમ્યુનિકેટર ચાર્લ્સ ડ્યુક તરફથી સંદેશ મળ્યો કે આ ભૂલ ચેતવણીઓ ચિંતાજનક નથી અને કમ્પ્યુટર ઓવરફ્લોને કારણે થઈ રહ્યું છે.

જ્યારે આર્મસ્ટ્રોંગે લક્ષ્ય રાખ્યું કે તે સુરક્ષિત ઉતરાણના ક્ષેત્રમાંથી બહાર જઈ રહ્યા છે ત્યારે તેમણે લુનર મોડ્યુલ પર નિયંત્રણ મેળવ્યું અને સલામત ઉતરાણ સ્થળ શોધવાનો પ્રયાસ કર્યો. આ કાર્યમાં થોડો વધુ સમય લાગવાની શક્યતા હતી અને તે ચિંતાનો વિષય પણ હતો. કારણ કે તેનાથી લુનર મોડ્યુલનું બળતણ પૂર્ણ થવાનો ડર હોય છે. મિશન પછીના વિશ્લેષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે પ્રોપલ્શન માટે લગભગ 45 થી 50 સેકન્ડનું બળતણ બાકી હતું.

20 જુલાઈ, 1969 ના રોજ ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરાણ 20:17:40 UTC પછી થોડી સેકન્ડોમાં થયું હતું. જ્યારે લુનર મોડ્યુલના ચારમાંથી ત્રણ પગ સાથે જોડાયેલા ત્રણ લાંબી પ્રોબ્સમાંથી એક ચંદ્રની સપાટીના સંપર્કમાં આવી અને મોડ્યુલની અંદર સૂચક પ્રકાશ પ્રગટ્યો અને એલ્ડ્રિને તેને "સંપર્ક પ્રકાશ" જાહેર કર્યો. આર્મસ્ટ્રોંગે એન્જીન બંધ કરવાની સૂચના આપી અને લેન્ડીંગ મિકેનિઝમ તપાસ્યાની થોડીક સેકન્ડો પછી આર્મસ્ટ્રોંગે જાહેરાત કરી, "હ્યુસ્ટન, ટ્રાંક્વીલીટી બેઝ અહી. ધ ઇગલ હેઝ લેન્ડેડ. એલ્ડ્રિન અને આર્મસ્ટ્રોંગે હાથ મિલાવ્યા અને એક બીજાની પીઠ થપથપાવી. થોડીક સેકન્ડો પછી, ડ્યુકે ગ્રાઉન્ડ કોન્ટેક્ટમાંથી મેસેજ પ્રાપ્ત કર્યાની પુષ્ટિ થઈ.

પૃથ્વી પર પરત ફર્યા
જ્યારે આર્મસ્ટ્રોંગ અને એલ્ડ્રિન લુનર મોડ્યુલ પર પાછા ફર્યા ત્યારે દરવાજો બંધ અને સીલ કરવામાં આવ્યો હતો. કમાન્ડ મોડ્યુલ કોલંબિયા સુધી પહોંચવા માટે ઉદયની તૈયારી કરતી વખતે, તેણે શોધ્યું કે તેનું એન્જિન શરૂ કરવાની સ્વીચ તૂટી ગઈ છે. તેણે પેનના એક ભાગથી સર્કિટ બ્રેકરને દબાવી લોન્ચ ચેઈન શરૂ કરી. આ પછી લુનર મોડ્યુલે તેની ઉડાન ભરી અને કોલંબિયા સાથે જોડાયું.

ત્રણેય એસ્ટ્રોનોટઓ પૃથ્વી પર પાછા ફર્યા અને પેસિફિક મહાસાગરમાં પડ્યા જ્યાંથી તેમને USS હોર્નેટથી ઉપાડવામાં આવ્યા. આ પ્રવાસીઓને 18 દિવસ સુધી ક્વોરેન્ટાઈનમાં રાખવામાં આવ્યા હતા જેથી તેઓને ચંદ્રમાંથી કોઈ રોગ કે ચેપ લાગ્યો હોય તો તે ચકાસી શકાય.

ચંદ્ર યાત્રા પછીનું જીવન 
આર્મસ્ટ્રોંગે જાહેરાત કરી કે તે એપોલો 11 પછી ફરીથી અવકાશમાં જવા માંગતા નથી. તેઓ 1971માં નાસામાંથી સંપૂર્ણપણે નિવૃત્ત થયા હતા. તેમણે સિનસિનાટી યુનિવર્સિટીમાં એરોસ્પેસ એન્જિનિયરિંગ શીખવાડવાની જવાબદારી સંભાળી હતી. તે પછી તે નાસાની કેટલીક મિશન નિષ્ફળતાઓ અને ક્રેશ થયેલા વાહનોની તપાસ કરતી ટીમના સભ્ય બન્યા.

આર્મસ્ટ્રોંગે ઘણી કંપનીઓના પ્રવક્તા તરીકે પણ સેવા આપી હતી, ઘણી કંપનીઓના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સમાં હતા. 1985 માં આર્મસ્ટ્રોંગ એડમન્ડ હિલેરી અને કેટલાક અન્ય પ્રવાસીઓ સાથે ઉત્તર ધ્રુવની સફર પર ગયા હતા. આર્મસ્ટ્રોંગે કહ્યું કે તે એ જાણવા ઉત્સુક છે કે ઉત્તર ધ્રુવ જમીન પર કેવો દેખાય છે કારણ કે તેમણે તેને માત્ર અવકાશમાંથી જ જોયો હતો.

નેવીમાં કાર્ય
આર્મસ્ટ્રોંગને 26 જાન્યુઆરી 1949 ના રોજ નૌકાદળ તરફથી ફોન આવ્યો અને પેન્સાકોલા નેવી એર સ્ટેશન પર અઢાર મહિનાની તાલીમ લીધી. તેમણે 20 વર્ષની ઉંમરે થોડા દિવસો બાદ નૌકાદળના વિમાનચાલકનો દરજ્જો પ્રાપ્ત કર્યો. નેવલ એવિએટર તરીકે તેમની પ્રથમ પોસ્ટીંગ સાન ડિએગોમાં ફ્લીટ એરક્રાફ્ટ સર્વિસ સ્ક્વોડ્રન 7 માં હતી. 29 ઓગસ્ટ 1951 ના રોજ કોરિયન યુદ્ધ દરમિયાન તેમને પ્રથમ ઉડાનની તક મળી. પાંચ દિવસ પછી, 3 સપ્ટેમ્બરના રોજ તેમણે પ્રથમ સશસ્ત્ર ઉડાન ભરી.

આર્મસ્ટ્રોંગે કોરિયન યુદ્ધમાં 121 કલાક હવામાં વિતાવ્યા હતા. પ્રથમ 20 મિશન માટે 'એર મેડલ', પછીના 20 મિશન માટે 'ગોલ્ડ સ્ટાર' અને કોરિયન સર્વિસ મેડલ મળ્યો હતો. આર્મસ્ટ્રોંગે 22 વર્ષની ઉંમરે નેવી છોડી દીધી અને 23 ઓગસ્ટ 1952 ના રોજ યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ નેવલ રિઝર્વમાં લેફ્ટનન્ટ બન્યા. અહીં તેમણે આગામી આઠ વર્ષ સેવા આપી અને ઓક્ટોબર 1960 માં નિવૃત્ત થયા.

માંદગી અને મૃત્યુ
આર્મસ્ટ્રોંગે 7 ઓગસ્ટ, 2012 ના રોજ હૃદયની સ્થિતિને કારણે બાયપાસ સર્જરી કરાવી હતી, 25 ઓગસ્ટ, 2012 ના રોજ સિનસિનાટી, ઓહિયોમાં તેમનું અવસાન થયું. તેમના મૃત્યુ બાદ, વ્હાઇટ હાઉસે જાહેરત કરી. આર્મસ્ટ્રોંગને "સર્વકાલીન મહાન અમેરિકન નાયકોમાંના એક જાહેર કરવામાં આવ્યા.