भारताचं भविष्य अमंली पदार्थाच्या विळख्यात, धक्कादायक आकडेवारी आली समोर

मुंबई : बॉलीवूड सुपरस्टार शाहरुख खानचा मुलगा आर्यन खान ड्रग्स प्रकरणात सापडल्याने देशभरात खळबळ उडाली आहे. वास्तविक, या बातमीचे केंद्र फक्त किंग खानचा मुलगाच नाही तर त्याचे वय देखील आहे. वयाच्या अवघ्या 23 व्या वर्षी अशा ड्रग पार्टीमध्ये आर्यन खानचा सहभाग हा चिंतेचा विषय आहे.

भारत हा 65 टक्के तरुण लोकसंख्या असलेल्यांचा देश आहे, म्हणजेच लोकसंख्येपैकी 50 टक्के लोक 35 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे आहेत. पण देशाचे भविष्य नशेच्या आहारी जात असल्याने ही धोक्याची घंटा आहे. चाइल्डलाइन इंडिया फाउंडेशनच्या 2014 च्या अहवालानुसार, देशातील 65 टक्के तरुणांना ड्रग्जचे व्यसन आहे, ज्यांचे वय फक्त 18 वर्षांपेक्षा कमी आहे.

काही सरकारी आकडेवारीही समोर आली आहे, त्यानुसार देशातील सुमारे 50 लाख तरुण हेरोईन सारख्या ड्रग्जचे व्यसनाधीन आहेत. एवढेच नव्हे तर हेरोईनप्रमाणेच तरुणांमध्ये नशेसाठी ड्रग्जचा वापरही झपाट्याने वाढत आहे. भारतात सहजपणे उपलब्ध गांजाचे व्यसन असलेल्या तरुणांची संख्याही वाढत आहे.

लाखो लोकांना गांजाचं व्यसन 

आकडेवारी निश्चितच आश्चर्यकारक आहे, परंतु देशातील सुमारे 90 ते 95 लाख लोकांना दररोज गांजाचे सेवन करणे आवडते. आम्ही तुम्हाला सांगू की वर्ष 1992 ते 2012 पर्यंत म्हणजे फक्त 20 वर्षांमध्ये, आपल्या देशात भारतात दारू पिणाऱ्यांच्या संख्येत 55 टक्के वाढ झाली. 1992 मध्ये, जिथे 300 लोकांपैकी एक व्यक्ती दारूचे व्यसन करत होती, 2012 मध्ये 20 लोकांपैकी एक व्यक्ती दारूचे सेवन करत आहे. साहजिकच आता 30 वर्षांच्या कालावधीत आता हा आकडा अनेक पटींनी वाढला असेल.

2018 मध्ये, पूर्व दिल्ली महानगरपालिकेचा एक सर्वेक्षण अहवाल होता जो प्रत्येक मोहिमेसाठी चिंताजनक आहे. पूर्व दिल्लीतील 368 शाळांमध्ये हे सर्वेक्षण केले होते. 75 हजार 37 मुलांवर करण्यात आलेल्या या सर्वेक्षणात 16.8 टक्के मुले कोणत्या ना कोणत्या प्रकारच्या अमली पदार्थाच्या आहारी गेल्याचे दिसून आले. चिंतेची बाब म्हणजे त्यांचे वय 8 ते 11 वर्षांच्या दरम्यान होते.

सर्वेक्षणात समाविष्ट केलेल्या शालेय मुलांमध्ये 8 हजार 182 मुले सुपारीचे सेवन करताना आढळले, तर 2 हजार 613 मुले तंबाखू, 1 हजार 410 बिडी आणि सिगारेट, 231 अल्कोहोल आणि 191 मुलांनी ड्रग्ज वापरले होते. एवढेच नव्हे तर 2018 मध्ये एम्सचा एक अहवालही समोर आला होता, ज्यात दिल्लीच्या रस्त्यावर फिरणाऱ्या गरीब मुलांपैकी एक तृतीयांश मुले ड्रग्जच्या आहारी गेल्याचे म्हटले होते.

जागतिक आरोग्य संघटनेच्या मते, दरवर्षी तंबाखूच्या वापरामुळे जगभरात 5.4 दशलक्ष लोक आपला जीव गमावतात. तुम्हाला हे जाणून धक्का बसेल ्की या मृत्यूंपैकी सुमारे 9 लाख मृत्यू फक्त भारतातच नोंदवले गेले आहेत. आकडेवारीनुसार, भारतात तंबाखूच्या वापरामुळे दररोज 2 हजार 500 लोकांचा मृत्यू होतो. त्याच वेळी दारू देखील दरवर्षी लाखो लोकांच्या मृत्यूसाठी जबाबदार ठरते.

साहजिकच मुलांमध्ये अंमली पदार्थांचे व्यसन केवळ भारतातच नाही. जगभरातील तरुणांची मोठी संख्या त्याच्या जाळ्यात अडकली आहे. कदाचित म्हणूनच जगातील अनेक देशांतील शाळांमध्ये मुलांसाठी ड्रग्ज शिक्षण सक्तीचे करण्यात आले आहे. अमेरिकेच्या शाळांमध्ये मुलांना ड्रग्सच्या गैरवापराबद्दल शिकवले जाते. ज्यात मुलांना एका लहान वर्गाकडूनच अंमली पदार्थांच्या व्यसनाचे नुकसान आणि दुष्परिणामांविषयी सांगितले जाते.

ऑस्ट्रेलियातील तरुणांमध्ये वाढत्या अंमली पदार्थांचे व्यसन लक्षात घेऊन तेथील सरकारने राष्ट्रीय ड्रग्ज शिक्षण धोरण तयार केले आहे. ज्या अंतर्गत शाळांमध्ये मुलांसाठी विविध ड्रग्ज शिक्षण कार्यक्रम देखील चालवले जातात. कदाचित आता तरुणांमध्ये वाढते ड्रग्ज आकर्षण पाहता, भारतातही ड्रग्ज शिक्षणाची गरज जाणवत आहे.