'या' 4 ठिकाणी अजिबात बाळगू नका लाज, नाहीतर कायमचे व्हाल बरबाद - चाणक्य नीति

लाज आणि विचार माणसाला सुसंस्कृत बनवतात असे म्हणतात, कारण स्त्रियांसाठी लाज हे दागिने असे वर्णन केले आहे. तथापि, आचार्य चाणक्य म्हणतात की काही ठिकाणी एखाद्याला लाजाळू आणि संकोच वाटू नये. एवढेच नाही तर ज्यांना सर्वत्र लाजाळू वाटतात ते जीवनाच्या शर्यतीत मागे राहतात, असेही त्यांचे मत आहे.

आचार्य चाणक्य यांनी आपल्या नीतिशास्त्र या ग्रंथात जीवनात यश मिळवण्यासाठी अनेक सूचना दिल्या आहेत. त्यांनी अशा 4 ठिकाणांचाही उल्लेख केला आहे जिथे माणसाला अजिबात लाज वाटू नये. चाणक्य नीतीमध्ये नमूद केलेल्या या स्थानांवर लाजाळूपणा किंवा संकोचामुळे व्यक्ती यशाची शिडी चढू शकत नाही.

पैशांच्या बाबतीत लाज बाळगू नका 

आचार्य चाणक्य यांच्या मते, व्यक्तीने संपत्तीशी संबंधित बाबींमध्ये कधीही लाज वाटू नये. जर एखाद्याने तुमच्याकडून पैसे घेतले असतील तर ते परत मागायला अजिबात संकोच करू नका. जर तुमची वागणूक लाजाळू आणि संकोची असेल तर तुम्हाला पुन्हा पुन्हा नुकसान सहन करावे लागेल, म्हणून लाजाळू असणे येथे व्यर्थ आहे.

जेवताना लाज बाळगू नका 

चाणक्य नीतीमध्ये सांगितले आहे की, व्यक्तीला अन्न खाताना कधीही लाज वाटू नये, जे असे करतात ते नेहमी रिकाम्या पोटी राहतात. माणसाने आपली भूक मारू नये असे त्याचे मत आहे. किंबहुना, भुकेलेला माणूस आपल्या शरीरावर आणि मनावर नियंत्रण ठेवू शकत नाही, त्याची विचार करण्याची आणि समजून घेण्याची क्षमता देखील कमी होते.

शिक्षण घेताना लाज बाळगू नका 

अनेक वेळा शिकवणारी व्यक्ती त्यांच्यापेक्षा वयाने लहान असते, अशा परिस्थितीत काहींना शिक्षण घेताना लाज वाटते. पण आचर्ण चाणक्य म्हणतात की, चांगले शिक्षण मिळेल तेथून शिकले पाहिजे. चांगला विद्यार्थी तोच असतो जो लाजाळू न वाटता त्याच्या प्रश्नांची उत्तरे मागतो.

बोलताना लाज बाळगू नका 

काही लोकांना बरोबर आणि चुकीचा फरक कळतो पण बोलायला संकोच वाटतो. तर व्यक्तीने आपले मत उघडपणे व्यक्त केले पाहिजे आणि कोणत्याही प्रकारे संकोच करू नये. चाणक्य नीतीनुसार जे लोक लाजाळूपणामुळे आपले विचार दाबून ठेवतात ते जीवनात कधीही पुढे जाऊ शकत नाहीत, म्हणून संकोच न करता जगतात.