चैत्र नवरात्री 2024: नवरात्रीमध्ये दुर्गा देवीच्या नऊ रूपांची पूजा केली जाते. शक्तीस्वरूपा देवी दुर्गेला प्रसन्न करण्यासाठी भक्त वर्षातून दोनदा शारदीय आणि चैत्र नवरात्रीमध्ये दुर्गा देवीची पूजा करतात. नवरात्रीमध्ये देवीची पूजा करण्याची परंपरा शतकानुशतके चालत आली आहे. पण, नवरात्रीत 9 दिवस उपवास करणारे पहिले कोण होते हे तुम्हाला माहीत आहे का? नवरात्रीची सुरुवात कशी झाली? जर नसेल तर आज आम्ही तुम्हाला नवरात्रीची सुरुवात कशी झाली आणि नवरात्रीचे व्रत पहिल्यांदा कोणी पाळले ते सांगणार आहोत.
देवी दुर्गा ही स्वत: शक्तीचे एक रूप आहे आणि नवरात्रीमध्ये आध्यात्मिक शक्ती, आनंद आणि समृद्धीसाठी भक्त तिची पूजा करतात. नवरात्रीची सुरुवात करणाऱ्यांनीही आईकडे आध्यात्मिक शक्ती आणि विजयासाठी प्रार्थना केली होती. वाल्मिकी रामायणात असे वर्णन आहे की, लंकेवर चढण्यापूर्वी भगवान रामाने किष्किंधाजवळील ऋष्यमुक पर्वतावर दुर्गादेवीची पूजा केली. भगवान ब्रह्मदेवाने श्रीरामांना दुर्गा देवीचे रूप असलेल्या चंडीदेवीची पूजा करण्याचा सल्ला दिला होता. भगवान ब्रह्मदेवाचा सल्ला घेऊन भगवान रामाने प्रतिपदा तिथीपासून नवमी तिथीपर्यंत चंडीदेवीचे पठण केले.
चंडी पठणासोबत बहामाजींनी रामजींना असेही सांगितले की, चंडी पूजन आणि हवनानंतर 108 निळ्या कमळांचा प्रसाद दिला तरच पूजा यशस्वी होईल. ही निळी कमळं अत्यंत दुर्मिळ मानली जातात. रामजींना त्यांच्या सैन्याच्या मदतीने ही 108 निळी कमळं मिळाली, पण जेव्हा रावणाला हे कळालं तेव्हा त्याने आपल्या जादुई सामर्थ्याने एक निळे कमळ नाहीशी केली. चंडी पूजेच्या शेवटी, प्रभू रामाने कमळाचे फूल अर्पण केले तेव्हा एक कमळ कमी आढळले. हे पाहून तो काळजीत पडला, पण शेवटी त्याने कमळाऐवजी आपला एक डोळा माता चंडीला अर्पण करण्याचा निर्णय घेतला. त्याने डोळे अर्पण करण्यासाठी बाण उचलताच माता चंडी प्रकट झाली. माता चंडीने त्याच्या भक्तीवर प्रसन्न होऊन विजयाचा आशीर्वाद दिला.
प्रतिपतापासून नवमीपर्यंत श्रीरामांनी माता चंडीला प्रसन्न करण्यासाठी अन्नपाणीही घेतले नाही. नऊ दिवस दुर्गा मातेचे रूप असलेल्या चंडीदेवीची पूजा केल्यानंतर रामाने रावणावर विजय मिळवला. असे मानले जाते की, तेव्हापासून नवरात्रीची सुरुवात झाली आणि प्रभू राम हे पहिले राजा आणि नवरात्रीचे 9 दिवस उपवास करणारे पहिले मानव होते.
2024 मध्ये 9 एप्रिलपासून नवरात्रीला सुरुवात होणार आहे. देवी मातेचा आशीर्वाद मिळविण्यासाठी भक्तांनी केलेले हे व्रत अत्यंत शुभ आणि फलदायी मानले जातात. मातेची भक्तिभावाने पूजा केल्याने जीवनातील सर्व संकटांपासून मुक्ती मिळते.