ગુજરાતમાં બાળકોના અધિકારો અને સુખાકારીના રક્ષણ માટે ક્લાઈમેટ એક્શન માટે હાકલ

અમદાવાદ: આજે અહીં ગુજરાત સરકારના ક્લાઈમેટ ચેન્જ વિભાગના સહયોગથી યુનિસેફ, એલીક્સિર ફાઉન્ડેશન અને ગુજરાત મીડિયા ક્લબ દ્વારા આયોજિત પુરાવા આધારિત ક્લાઈમેટ ચેન્જ જર્નાલિઝમ પરના મીડિયા વર્કશોપમાં 40 થી વધુ મીડિયા પ્રોફેશનલ્સે હાજરી આપી હતી. વર્કશોપનો ઉદ્દેશ્ય જાહેર અભિપ્રાય ઘડવા અને નિર્ણય લેનારાઓને પ્રભાવિત કરવા માટે જાગરૂકતા વધારીને અને આબોહવા પરિવર્તન અંગે પગલાં લેવા માટે મીડિયાનો ટેકો મેળવવાનો હતો. સચોટ અને સમયસર માહિતી આપીને, મીડિયા લોકોને આબોહવા સંકટની તાકીદને સમજવામાં મદદ કરી શકે છે અને તેમને પગલાં લેવા માટે પ્રેરિત કરી શકે છે. એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે મીડિયા પણ નિર્ણય લેનારાઓને જવાબદાર રાખવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે અને એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે આબોહવાની ક્રિયા નીતિ નિર્માતાઓ માટે ટોચની પ્રાથમિકતા રહે. છેલ્લે, આબોહવાની ક્રિયા સાથે મીડિયાની સંલગ્નતામાં સફળતાની વાર્તાઓ અને શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓને પ્રકાશિત કરીને હકારાત્મક અને ટકાઉ વર્તણૂકોને પ્રોત્સાહન આપવાનો પણ સમાવેશ થઈ શકે છે, જેનાથી વ્યક્તિઓ, સમુદાયો અને વ્યવસાયોને ટકાઉ પ્રથાઓને અપનાવવા માટે પ્રેરણા મળે છે.

તેમના સંબોધનમાં, ગુજરાત મીડિયા ક્લબના પ્રમુખ નિર્ણય કપૂરે જણાવ્યું હતું કે "અસરકારક દ્વિ-માર્ગીય સંદેશાવ્યવહાર સુનિશ્ચિત કરવા માટે આબોહવા પરિવર્તનના મુદ્દામાં એક હિસ્સેદાર તરીકે મીડિયાની આવશ્યક ભૂમિકા છે, જેથી જમીની વાસ્તવિકતાઓને મોટા પ્રમાણમાં વહેંચવામાં આવે. પ્રેક્ષકો ઉપરાંત, આપણે આબોહવા પરિવર્તન અંગેની માહિતી સાથે પોતાને અપડેટ રાખવાની જરૂર છે.

યુનિસેફ ગુજરાતના ચીફ પ્રશાંત દાશે જણાવ્યું હતું કે, “આબોહવાની કટોકટી એ બાળ અધિકારોની કટોકટી છે. આબોહવા પરિવર્તન એ વિશ્વના બાળકો અને યુવાનો માટે સૌથી મોટો ખતરો છે. બાળકો ભારે હવામાનની ઘટનાઓથી બચવા માટે ઓછા સક્ષમ છે અને ઝેરી રસાયણો, તાપમાનમાં ફેરફાર અને રોગો માટે વધુ સંવેદનશીલ હોય છે. એ નોંધવું પ્રોત્સાહક છે કે ભારત નવીનીકરણીય ઉર્જા, જળ સંરક્ષણ અને કચરા વ્યવસ્થાપન પરના રોકાણો સહિત વિવિધ પહેલો સાથે આબોહવા પરિવર્તન ઘટાડવા અને અનુકૂલનમાં પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. 

ભારત સરકારે મિશન LiFE (પર્યાવરણ માટે જીવનશૈલી) શરૂ કર્યું છે, જે પર્યાવરણના રક્ષણ અને જાળવણી માટે વ્યક્તિગત અને સામુદાયિક પગલાંને આગળ ધપાવવા માટે ભારતની આગેવાની હેઠળની વૈશ્વિક જન ચળવળ છે. યુનિસેફ આ ક્ષેત્રમાં સતત પ્રગતિ કરવા માટે ગુજરાત સરકાર, ભાગીદારો, ક્લાઈમેટ ચેમ્પિયન્સ, બાળકો અને યુવાનો સાથે મળીને કામ કરી રહ્યું છે.”

મંત્રાલય સાથેના યુનિસેફના સહયોગ વિશે જણાવ્યું હતું કે જ્યાં 10 મિલિયનથી વધુ લોકોએ આબોહવા પગલાં લીધા છે. મિશન લાઇફ ચળવળને ટેકો આપવા માટેની ક્રિયાઓ, તેણીએ કહ્યું, “યુનિસેફનું આબોહવા ક્રિયા પરનું ધ્યાન ઝડપથી બદલાતી દુનિયામાં બાળકોના અધિકારો અને સુખાકારીનું રક્ષણ કરવા માટેની અમારી પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આબોહવાની સ્થિતિસ્થાપકતા, ટકાઉપણું અને સમાનતાને પ્રોત્સાહન આપીને, યુનિસેફનો હેતુ તમામ બાળકો માટે ઉજ્જવળ ભવિષ્ય બનાવવાનો છે, પછી ભલે તેઓ ક્યાં રહે છે અથવા તેઓ કયા પડકારોનો સામનો કરે છે."

ત્યારબાદ વરિષ્ઠ પત્રકાર  શ્યામ પારેખે આબોહવા પરિવર્તન વિશે વાતચીત કરવા વાસ્તવિક જીવનના અનુભવોનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરી શકાય તે અંગે પત્રકારોને માર્ગદર્શન આપ્યું. વધુમાં, તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આપણે વાસ્તવિક પર્યાવરણીય અને આબોહવા પરિવર્તનના મુદ્દાઓને દર્શાવતી વાર્તાઓ પર ખૂબ ધ્યાન આપવું જોઈએ.

મીડિયા વર્કશોપમાં બે ક્લાઈમેટ ચેમ્પિયન લોકેન્દ્ર બાલાસરિયા અને માનસી ઠાકર પણ જોવા મળ્યા જેમણે તેઓ કેવી રીતે આબોહવા પરિવર્તનનો સામનો કરી રહ્યાં છે અને પર્યાવરણની સુરક્ષા માટે પગલાં લઈ રહ્યાં છે તે વિશે તેમની વાસ્તવિક જીવનની વાર્તાઓ શેર કરી.

વર્કશોપના મહત્વના પગલાં, જેમ કે કેટલાક સહભાગીઓ દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા હતા, તે સમજણ હતી કે આબોહવા પરિવર્તન એ ઘટના નથી પરંતુ એક પ્રક્રિયા છે અને તેથી તેનું રિપોર્ટિંગ આબોહવા પરિવર્તનના વિવિધ પરિમાણોને આવરી લેતું ગતિશીલ હોવું જોઈએ. જમીન પર વિવિધ સંરક્ષણ પ્રવૃતિઓ માટે પરંપરાગત જ્ઞાનનો અહેવાલ પણ એક મહત્વપૂર્ણ પાસું હોઈ શકે છે.

એકંદરે, એવું જણાવવામાં આવ્યું હતું કે અસંખ્ય વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસોના મહત્વપૂર્ણ તારણો સામાન્ય માણસની દ્રષ્ટિએ લોકો સુધી પહોંચાડવાની જવાબદારી ફક્ત મીડિયાની છે . વર્કશોપમાં નિષ્ણાતો અને મીડિયા વચ્ચેના વર્તમાન જ્ઞાનના અંતર પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. આ અંતર માત્ર આવી ક્ષમતા નિર્માણ કાર્યશાળાઓ દ્વારા અને માહિતીના કાર્યક્ષમ પ્રવાહને સુનિશ્ચિત કરીને જ પુરી શકાય છે.