બેન્કો ભરાઈ! ભૂલ કરી તો દર દિવસનું રૂપિયા 5000 ગ્રાહકને આપવું પડશે રિફંડ, થયા નિયમોમાં ફેરફાર

નવી દિલ્લીઃ આરબીઆઈએ લોન લેનારાઓને રાહત આપતા ગીરો મુકેલા માલના દસ્તાવેજો અંગે મોટા ફેરફાર કર્યા છે. હવે બેંકો તેમની મનસ્વીતા મુજબ ઘણા મહિનાઓ સુધી દસ્તાવેજો પોતાની પાસે રાખી શકશે નહીં. આરબીઆઈએ આ માટે સમયમર્યાદા નક્કી કરી છે. જો તમારી પાસે ઘર અથવા અન્ય કોઈ પ્રકારની લોન છે તો તમારા માટે એક સારા સમાચાર છે. હવે તમે લોનની ચૂકવણી કર્યા પછી, ગીરવે રાખેલા માલના દસ્તાવેજો 30 દિવસની અંદર તમને પરત કરવામાં આવશે. આરબીઆઈએ બેંકો અને નોન-બેંકિંગ નાણાકીય સંસ્થાઓ (એનબીએફસી) માટે નવી સૂચનાઓ જારી કરી છે. નવા નિયમો 1 ડિસેમ્બર, 2023થી અમલમાં આવશે. આરબીઆઈએ 13 સપ્ટેમ્બરે જારી કરેલા નોટિફિકેશનમાં આની જાહેરાત કરી છે.

આરબીઆઈના જણાવ્યા મુજબ, બેંકો અને એનબીએફસીએ લોનની ચુકવણીના 30 દિવસની અંદર ગ્રાહકને ગીરવે મૂકેલી જંગમ અને સ્થાવર મિલકતના દસ્તાવેજો પરત કરવાના રહેશે. અત્યાર સુધી એવું થતું હતું કે દરેક બેંક અને NBFC ઋણ લેનારાઓને પોતપોતાની રીતે અને સમય મુજબ દસ્તાવેજો પરત કરતી હતી. જેના કારણે ગ્રાહકોમાં ભારે અસંતોષ ફેલાયો હતો. તેને ધ્યાનમાં રાખીને RBIએ નવા નિયમો લાવ્યા છે. ઘણીવાર હોમ લોન માટે ઘર ગીરો રાખવામાં આવે છે. વ્યક્તિગત લોન માટે, બેંકો વીમા પોલિસી, શેર અથવા સિક્યોરિટીઝ ગીરવે મૂકે છે.

બીજું શું બદલાશે?
આરબીઆઈના નિર્દેશો અનુસાર, જો ધિરાણકર્તા 30 દિવસની અંદર લોન લેનારને દસ્તાવેજો પરત નહીં કરે તો બેંક પર દરરોજ 5000 રૂપિયાનો દંડ ફટકારવામાં આવશે. આ નાણાં સીધા ઉધાર લેનારને જશે. ગ્રાહકો પાસે જ્યાંથી લોન પાસ થઈ છે તે શાખામાંથી અથવા દસ્તાવેજો ઉપલબ્ધ હોય તેવી અન્ય કોઈ શાખામાંથી દસ્તાવેજો એકત્રિત કરવાનો વિકલ્પ હશે. જો ઋણ લેનારનું મૃત્યુ થાય છે, તો બેંકો ખાતરી કરશે કે દસ્તાવેજો કાયદેસરના વારસદારોના હાથમાં કોઈપણ મુશ્કેલી વિના પહોંચે.

તમને આ પ્રકારનો લાભ પણ મળશે-
દસ્તાવેજો પરત કરવા માટેની સમયરેખા અને સ્થળનો ઉલ્લેખ લોન વિભાગના પત્રમાં કરવો જોઈએ. જો દસ્તાવેજોને કોઈ નુકસાન થયું હોય, તો ધિરાણકર્તા ખાતરી કરશે કે પ્રમાણિત-ડુપ્લિકેટ દસ્તાવેજો ગ્રાહકને કોઈપણ વધારાની ફી વિના પ્રદાન કરવામાં આવે છે. જો કે, આ કિસ્સામાં સમયમર્યાદા વધુ 30 દિવસ લંબાવવામાં આવશે. આનો અર્થ એ થયો કે હવે બેંકો અને NBFC પાસે દસ્તાવેજો પરત કરવા માટે 60 દિવસનો સમય હશે, ત્યારબાદ તેમના પર દરરોજ 5000 રૂપિયાનો દંડ લાગવા માંડશે.