ગુજરાતને હજુ ઘણા વાવાઝોડાઓનો કરવાનો છે સામનો, જાણો તેની પાછળનું કારણ શું છે?

Cyclone Alert in Gujarat: બિપરજોય વાવાઝોડાનો સૌથી મોટો ખતરો ગુજરાત પર મંડરાઈ રહ્યો છે. અરબી સમુદ્રમાંથી ઉદભવેલા આ વાવાઝોડાએ હવે ખૂબ જ વિકરાળ સ્વરૂપ ધારણ કર્યું છે. 15 જૂનની સાંજે તે ગુજરાતના સૌરાષ્ટ્ર, કચ્છ જખૌ બંદર નજીક ત્રાટકવાની શક્યતા છે. આ દરમિયાન પવનની ઝડપ 125 થી 135 કિમી પ્રતિ કલાક રહી શકે છે. આ દરમિયાન, તે આ દરમિયાન તબાહી મચાવી શકે છે.

તમને જણાવી દઇએ કે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ગુજરાતના દરિયા કિનારાને અસર કરતું આ ચોથું સૌથી મોટું વાવાઝોડું છે. હવામાનશાસ્ત્રીઓનું માનવું છે કે ગુજરાતને આગામી સમયમાં અનેક ચક્રવાતોનો સામનો કરવો પડી શકે છે. આ વાવાઝોડા રાજ્યમાં ભારે વિનાશ સર્જી શકે છે. ચાલો તમને જણાવીએ કે નિષ્ણાતો આવું કેમ કહી રહ્યા છે અને તેની પાછળનું કારણ શું છે?

ગુજરાતે 20 વર્ષમાં સહન કર્યા 4 મોટા વાવાઝોડા 
ગુજરાતે 1998થી 20 વર્ષમાં 4 ખતરનાક તોફાનોનો સામનો કર્યો છે. વર્ષ 1998માં આવેલા વાવાઝોડાએ ગુજરાતમાં ખતરનાક તબાહી મચાવી હતી. આ ચક્રવાતમાં 1000 લોકો માર્યા ગયા હતા અને હજારો પશુઓ માર્યા ગયા હતા.  આ ચક્રવાતે 10,000 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિને નુકસાન પહોંચાડ્યું હતું. વર્ષ 2021માં ગુજરાતમાં તોફાન તોફાને પણ ભારે તબાહી મચાવી હતી. જેના કારણે 170 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. આ સાથે જાનમાલનું પણ મોટું નુકસાન થયું હતું.

ગુજરાત માટે ક્લાઈમેટ ચેન્જનો ખતરો
નિષ્ણાંતોનું માનવું છે કે ગુજરાત ચક્રવાતની દૃષ્ટિએ અત્યંત સંવેદનશીલ વિસ્તાર બની ગયું છે. આનું મુખ્ય કારણ જળવાયુ પરિવર્તન છે. ભારતના હવામાન વિભાગ (IMD) ગુજરાતના વડા મનોરમા મોહંતીએ આ અંગે પોતાનો અભિપ્રાય આપ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે અરબી સમુદ્રના ક્ષેત્રમાં ઉષ્ણકટિબંધીય ચક્રવાતમાં વધારો થવાનું મુખ્ય કારણ જળવાયુ પરિવર્તન છે.

આ ઉપરાંત લક્ષદ્વીપ સમૂહની આસપાસના ચક્રવાતના ઉદ્દભવથી લઈને ગુજરાત તરફનો ફનલ આકારનો દરિયાકિનારો પણ મુખ્ય કારણ છે, જેના કારણે ગુજરાતના સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છના દરિયાકાંઠે દરિયાઈ ચક્રવાત ત્રાટકે છે.

હવામાન વિભાગના એક અધિકારીએ જણાવ્યું કે આગામી સમયમાં દરિયાની સપાટીનું સરેરાશ તાપમાન વધશે. જેના કારણે ગુજરાતમાં વધુ સંખ્યામાં ચક્રવાત આવી શકે છે. તાજેતરમાં IMD એ ચક્રવાતની નબળાઈ પર એક રિસર્ચ પ્રકાશિત કર્યું છે. તે નિર્દેશ કરવામાં આવ્યો હતો કે ગુજરાતે તાજેતરના ભૂતકાળમાં ભારતના પશ્ચિમ કિનારે આવેલા રાજ્યોમાં નબળાઈમાં વધારો દર્શાવ્યો છે.

આ સિવાય વર્ષ 2021માં ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટ્રોપિકલ મેટિરોલોજીના સંશોધકોએ ગુજરાતના દરિયાકાંઠે વધી રહેલા ચક્રવાતને લઈને મોટો દાવો કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે વર્ષ 1982 અને 2000ની સરખામણીએ 2001 અને 2019 વચ્ચે અરબી સમુદ્રમાં ચક્રવાતની આવર્તન અને અવધિમાં વધારો થયો છે. આ વધારો 52 ટકા જેટલો છે.